Occurrenzas da sport

• Tge permissiuns ston ins avair per realisar occurrenzas da sport?
  
• En general ston occurrenzas da sport pli pitschnas u mesaunas che han lieu sin in stabiliment da sport vegnir permessas da la vischnanca u dal possessur dal stabiliment da sport.
  
  Occurrenzas moviblas, che pertutgan plirs bains immobigliars publics, dovran en general ina permissiun e ston vegnir permessas dal chantun (polizia chantunala dal Grischun). La permissiun po vegnir concedida, sche:
  -  ils organisaturs garanteschan che las occurrenzas han lieu en moda irreproschabla;
  - las pretensiuns dal traffic permettan quai;
  - i vegnan prendidas las mesiras da segirezza necessarias;
  - l'assicuranza da responsabladad prescritta è vegnida concludida.   
  En cas d'occurrenzas cun ina ristga pli gronda sto l'organisatur far in concept per il servetsch da sanitad che sto vegnir accordà cun il servetsch da salvament da la regiun d'ospital correspundenta. Il concept sto vegnir inoltrà a la centrala dal clom d'agid sanitar 144 per prender enconuschientscha almain 2 mais avant la realisaziun da l'occurrenza. -> POCHA Grischun, partiziun "tecnica da traffic" www.kapo.gr.ch
  
  Sche vias chantunalas (vias principalas e vias da colliaziun) ston vegnir serradas per realisar l'occurrenza da sport, dovra quai ina permissiun da l'uffizi da construcziun bassa dal Grischun. -> www.tiefbauamt.gr.ch -> rumantsch -> rait da vias -> charta GIS
  
  Occurrenzas da sport che vegnan organisadas en il guaud e che han – inclusiv las aspectaturas ed ils aspectaturs – dapli che 300 participantas e participants ston tenor las directivas per realisar occurrenzas organisadas en il guaud (DG 920.800) vegnir permessas da la vischnanca. Occurrenzas sco occurrenzas d'ir cun skis sper la pista, cursas d'orientaziun sin skis, cursas da mountainbike ed occurrenzas sumegliantas ston vegnir permessas, independentamain dal dumber da participantas, participants, aspectaturas ed aspectaturs.
  -> uffizi da guaud e privels da la natira, www.awn.gr.ch -> Wald / Waldaufsicht / Richtlinien
  
  Per permissiuns sco per exempel la permissiun da vender bavrondas destilladas, la permissiun per lottarias da divertiment (p.ex. tombola) en connex cun occurrenzas da sport, è cumpetenta la vischnanca.
  
  Tut tenor il gener e la grondezza da l'occurrenza, ston las permissiuns vegnir pajadas.

• Co sto s'assicurar in'organisatura u in organisatur d'ina occurrenza da sport?
  Per realisar in'occurrenza da sport sto l'organisatura u l'organisatur far in'assicuranza da responsabladad. La dimensiun da garanzia incl. las persunas che ston esser assicuradas ston vegnir fixadas en il cas singul concret. Igl è chaussa da las participantas e dals participants da far in'assicuranza cunter accidents suffizienta.
• A partir da tge tip e da tge dimensiun d'occurrenza da sport sto vegnir installà in post da samaritans?
  A maun dal reglament da la federaziun svizra dals samaritans (ZO_355_d_Sanitaetsdienst_alles_151113.pdf) e da ses giudicament da las ristgas pon ils organisaturs valitar meglier la ristga e pia fixar il gener e la grondezza dal post da samaritans resp. decider, sch'i dovra insumma in tal.
  Sch'ina organisatura u in organisatur dovra agid per valitar las ristgas e per fixar ils posts, po Monica Thöny (responsabla CSFS da la FCUS) cussegliar quella u quel sin basa dal reglament.
  

Edifizis da sport e stabiliments da sport

• Datti normas per las dimensiuns da hallas da sport e da lur equipament?
  Las dimensiuns da stabiliments da sport sa drizzan per regla tenor ils reglaments da las federaziuns da sport respectivas. Il post spezialisà per stabiliments da sport da l'uffizi federal da sport (UFSPO) a Magglingen ha extratg quellas da las basas da planisaziun las pli differentas per las disciplinas da sport las pli frequentas. Las publicaziuns pon vegnir retratgas tar il UFSPO.
  www.basposhop.ch/index.php/dokumente-sportanlagen.html 
  
  Il UFSPO è er in center da cumpetenza per la construcziun e per il mantegniment da stabiliments da sport. L'accent metta el sin ils secturs stabiliments da sport al liber, hallas da sport, bogns, stabiliments da sport da glatsch sco er stabiliments da disciplinas da sport specificas.
  
  Dumondas davart normas e cussegliaziuns en connex cun stabiliments da sport pon vegnir tschentadas al post spezialisà per stabiliments da sport.   
  www.fachstelle-sportanlagen.ch 
  
  Per il chantun Grischun ha graubündenSPORT cumpilà ina recumandaziun per l'equipament cun urdains da sport da stabiliments da sport al liber sco er per hallas da gimnastica simplas e triplas. Quella sa chatta sut www.graubündensport.ch -> rumantsch -> centers da sport
• Tgi sto star bun en cas d'in accident sin stabiliments da sport publics ord vista da la manadra u dal manader da l'uniun?
  - Accident tar il gieu
  - Accident vi d'in urdain (p.ex. paraid da raiver, minitrampolin, rintgs da sbalunziar ...)
  Las commembras ed ils commembers e las participantas ed ils participants sto far sezs in'assicuranza cunter accidents suffizienta. Quai è en mintga cas in'obligaziun da pajar prestaziuns preliminaras. In'eventuala responsabladad sa drizza tenor las disposiziuns legalas. La ristga da responsabladad po vegnir assicurada sur differentas assicuranzas da responsabladad (assicuranza da responsabladad dal proprietari d'ina ovra, assicuranza da responsabladad da l'uniun u assicuranza privata da responsabladad).
  
  Links utils:
  www.sichere-schule.bfu.ch 
  www.climbingiscool.ch/sicherheit/  
  www.bfu.ch -> per spezialistas, spezialists, manadras e manaders da sport
  www.jugendundsport.ch -> Ethik / Sicherheit / fegl d'infurmaziun: Unfallprävention

Giuventetgna e Sport

• Hai jau il dretg da survegnir ina indemnisaziun tenor l'urden da cumpensaziun dal gudogn, sche jau sco persuna cun in'activitad da gudogn independenta/chasarina frequent in curs da G+S?
  Tenor il mussavia davart l'urden da cumpensaziun dal gudogn (CG) per la scolaziun e per la furmaziun supplementara da caders G+S han persunas cun activitad da gudogn dependenta en ina relaziun d'engaschament, persunas cun activitad da gudogn independenta, scolaras, scolars, studentas, students, chasarinas e chasarins senza activitad da gudogn, studentas e students cun activitad da gudogn, Svizras e Svizzers che vivan a l'exteriur, persunas dischoccupadas sco er persunas cun plirs patruns il dretg da survegnir ina indemnisaziun da CG.
  -> quai vala mo per curs che vegnan realisads dal UFSPO u dals chantuns (incl. Principadi da Liechtenstein)
  
  Ulteriuras infurmaziuns chattan ins sut:
  -> www.jugendundsport.ch -> Infos für… / J+S-Leiter -> guardar -> Leitfaden über die Erwerbsausfallentschädigung (EO)
• Sto la patruna u il patrun dar congedi a sia collavuratura u a ses collavuratur per frequentar in curs da G+S?
  Da princip gea. Tenor il dretg d'obligaziuns (art. 329e DO) dastgan emprendistas ed emprendists sco er lavurantas e lavurants che lavuran en uffizi d'onur en la lavur cun giuvenils en in'organisaziun culturala u sociala prender in congedi per giuvenils a partir da 16 onns fin al 30. onn da vegliadetgna cumplenì. Latiers tutgan er scolaziuns e furmaziuns supplementaras da manadras e manaders da G+S sco er l'activitad sco manadra u manader da G+S.
  
  Ulteriuras infurmaziuns chattan ins sut:
  -> www.sajv.ch Dienstleistungen / Jugendurlaub
• Ston las uniuns da sport pajar a las manadras ed als manaders da G+S ed als coachs da G+S las contribuziuns da G+S ch'ellas survegnan da la confederaziun?
  Las contribuziuns da G+S vegnan pajadas a las uniuns u a las organisaziuns da sport e betg directamain a las manadras ed als manaders da G+S. Sche l'uniun resp. l'organisaziun paja questas contribuziuns a las manadras ed als manaders per lur lavur è chaussa da l'uniun. L'uffizi federal da sport las recumonda mo da pajar las contribuziuns da G+S a las manadras ed als manaders per lur lavur u da duvrar talas per la promoziun da giuvenils.

Dretg da las uniuns

• Tgi è responsabel, sch'ina participanta u in participant sa blessescha durant l'instrucziun da sport?
  Sch'i capita in accident da sport cun ina blessura durant ina purschida d'ina uniun, surpiglia – en il cas normal – la persuna blessada sezza cun sia assicuranza da malsauns resp. d'accidents la responsabladad per il donn subì. Sch'ina persuna subescha ina blessura gravanta, perquai che la manadra u il manader ha violà l'obligaziun da surveglianza u da tgira e sche la persuna blessada fa responsabel la manadra u il manader, sto l'uniun resp. la manadra u il manader eventualmain star bun tenor il dretg civil. Per proteger las uniuns sportivas e lur manadras e manaders vegni cusseglià a las uniuns da far in'assicuranza da responsabladad per uniuns.
  
  Ulteriuras infurmaziuns davart dumondas d'assicuranza chattais Vus sut Versicherungen (sportclic.ch)
• Stoss jau pajar prestaziuns socialas sin l'indemnisaziun da nossas persunas trenadras/manadras? Sche gea, da cura davent?
  En cas d'indemnisaziuns (indemnisaziun da manader) che na surpassan betg 2300 francs per onn vegnan pajadas prestaziuns socialas mo sin dumonda da las persunas pertutgadas. L'import minimal cumpiglia mo l'indemnisaziun sco tala (senza spesas). Sche l'indemnisaziun surpassa quest import minimal, ston las prestaziuns socialas vegnir pajadas sin tut l'indemnisaziun.
  
  Sa basond sin l'art. 19 da l'ordinaziun davart l'assicuranza per vegls e survivents (CS 831.101, versiun dal 1. da schaner 2017)
• Cura sto in'uniun da sport pajar la taglia sin la plivalur?
  Tenor l'art. 10 al. 2 lit. c da la lescha federala davart la taglia sin la plivalur (CS 641.20) sto in'uniun da sport (che n'ha naginas stentas da rendita e che vegn manada en uffizi d'onur) pajar la taglia sin la plivalur (TPV) a partir d'ina svieuta da 150 000 francs (dal 1. da schaner davent 250'000 francs svizzers).
  
  La glista da las prestaziuns ch'èn exceptadas da la TPV sa chatta en l'art. 21 da la lescha federala davart la taglia sin la plivalur.
  
  Tschertgar en Google: lescha federala davart la taglia sin la plivalur, CS 641.20
• Tgi sto star bun, sche l'uniun ha debits?
  Per las obligaziuns da l'uniun stat buna la facultad da l'uniun. Ella stat buna exclusivamain, nun ch'ils statuts fixeschian insatge auter (art. 75a dal cudesch civil svizzer [CCS].
  
  Quest artitgel da la lescha n'excluda dentant betg la responsabladad d'organs. Sch'ils organs responsabels han agì per negligientscha u schizunt cun malart u sch'els n'han fatg nagut u han fatg il fauss e sche difficultads finanzialas sa mussan, ston els star bun per quai (art. 55 CCS).
• Co fundesch jau in'uniun?
  Tenor la constituziun federala po mintgina u mintgin en Svizra fundar in'uniun. Per far quai dovra ella u el almain ina segunda persuna.
  
  Las fundaturas ed ils fundaturs d'ina uniun ston sa decider da vulair cuntanscher ina finamira cuminaivla. Alura ston vegnir fixads en scrit ils statuts, dals quals resulta l'intent, la finanziaziun e detagls da l'organisaziun. Normalmain vegnan ils statuts deliberads a la radunanza constitutiva e menziunads en il protocol.
  
  Documents da model ed ulteriuras explicaziuns guardar -> www.sportclic.ch

Dumondas generalas

• Dastg jau manar ina squadra al gieu ordaifer cun in bus cun dapli che 8 plazzas plus la plazza dal manischunz?
  Per transportar persunas cun in bus cun dapli che 8 e damain che 16 persunas senza la plazza dal manischunz è necessari in permiss da manischar da la categoria D1. Tgi che vul transportar persunas cun in vehichel a motor da la categoria D1 dovra in attest da qualificaziun per il transport da persunas (tenor l'art. 2 al. 1 da l'ordinaziun davart l'admissiun da manischunzs; OAMan).
  
  Manischunzs da vehichels a motor che fan transports da persunas per intents privats na dovran nagin attest da qualificaziun. Tenor la glista d'excepziuns da la asa (associaziun dals uffizis per il traffic sin via) vegn in viadi da l'uniun resguardà sco viadi d'intent privat, sch'il manischunz è commember da l'uniun u sch'el ha ina relaziun pli stretga cun in commember da l'uniun e sch'ils viadis vegnan fatgs gratuitamain.
  
  Il fegl d'infurmaziun davart las excepziuns da l'art. 3 OAMan chattan ins sut www.cambus.ch/weiterbildungsstaetten/grundlagen/
• Tge sustegn survegn jau sco uniun da sport, sche jau vuless integrar en il trenament da l'uniun in uffant cun in impediment spiertal resp. sche mes uffant cun in impediment spiertal tschertga ina purschida da sport adattada?
  Special Olympics Switzerland porscha a clubs da sport in sustegn professiunal ed organisatoric per concepir e per realisar trenaments per umans cun in impediment spiertal. Famiglias pertutgadas vegnan cussegliadas tar la tscherna da la disciplina da sport adattada e manadas ensemen cun clubs da sport che garanteschan in trenament adattà che vegn dà da persunas manadras scoladas correspundentamain. Il label «Special Training» che vegn concedì a clubs stat per in trenament da buna qualitad che tegna quint d'umans cun in impediment spiertal.
  
  Persuna da contact è Elvira Hitz, coordinatura da Special Olympics Switzerland, pedagoga curativa e magistra da gimnastica e da sport. hitz@specialolympics.ch, 079 176 29 54, www.specialolympics.ch
• Stoss jau annunziar mia indemnisaziun da manader a l'uffizi d'assicuranza sociala?
  Sch'ina persuna ha in'activitad da gudogn, sto ella pajar contribuziuns sin tut las entradas. Quai vala er per entradas ord in gudogn accessoric, ord activitads occasiunalas u per entradas da bagatella.
  Sin indemnisaziuns (p.ex. indemnisaziun per in'activitad da trenader e.u.v.) che na surpassan betg 2300 francs per onn, vegnan dentant pajadas las contribuziuns mo sin dumonda da las persunas pertutgadas. Sche l'indemnisaziun surpassa quest import, sto la contribuziun vegnir pajada sin tut l'indemnisaziun. Da l'indemnisaziun da trenader ston vegnir distinguidas las indemnisaziuns da spesas ch'ina trenadra u in trenader survegn eventualmain da l'uniun da sport. Quellas n'èn betg suttamessas a l'obligaziun da pajar contribuziuns, sch'i sa tracta d'expensas che vegnan restituidas al trenader tras l'uniun da sport en furma da spesas. En cas da dubi stuess l'uniun da sport contactar la cassa chantunala da cumpensaziun per sclerir la dumonda.
  www.sva.gr.ch
  www.ahv-iv.ch Merkblätter&Formulare / Merkblätter