A chaschun dal giubileum da 50 onns dal dretg da votar e d'eleger da las dunnas sin plaun chantunal envida il Post da stab per l'egualitad da las schanzas ad ina represchentaziun ospitanta regiunala: Ils 27 d'avust 2022 vegn dada a Tavau la performance vocala «Vuschs Visiblas – Visible Voices» tenor John Cage. Il program accumpagnant cun in'exposiziun, cun maisas per cundecider e cun in film tracta ils temas participaziun e diversitad. L'occurrenza è ina cooperaziun cun il post spezialisà «Migraziun baselgia en tut il mund» da la Baselgia evangelica refurmada dal Grischun e dal Kulturplatz Tavau.
A Tavau èsi stà avant 52 onns uschè lunsch: L'onn 1970 ha la vischnanca concedì a las dunnas il dretg da votar e d'eleger. Uschia n'ha Tavau bain betg tutgà tar las emprimas tschintg vischnancas che han concedì gia l'onn 1968 il dretg da votar e d'eleger a las dunnas. Tuttina era la vischnanca in pass ordavant a la Confederaziun ed al chantun, che han concludì il dretg da votar da las dunnas curt suenter, l'onn 1971 respectivamain l'onn 1972. Durant l'onn da giubileum chantunal è il Post da stab per l'egualitad da las schanzas dal Grischun en gir cun in program artistic. Ils 27 d'avust 2022 sa ferma la performance vocala che dura ina mes'ura «Vuschs Visiblas – Visible Voices» a Tavau, enritgida vegn la represchentaziun cun in'exposiziun, cun maisas per cundecider culinaricas e cun in film davart il tema. L'occurrenza è ina cooperaziun cun il Kulturplatz Tavau e cun il post spezialisà «Migraziun baselgia en tut il mund» da la Baselgia evangelica refurmada dal Grischun. «Igl è impurtant che Tavau – sco segund gronda vischnanca en il chantun – daventia ospitanta per il program da giubileum chantunal», accentuescha il landamma Philipp Wilhelm.
Da la precursura a l'ultim rang
«L'egualitad tranter dunna ed um», uschia Rita Gianelli, manadra dal post spezialisà Migraziun baselgia en tut il mund, «è vairamain l'idea fundamentala da la refurmaziun.» Cun conceder il dretg da votar ecclesiastic a las dunnas gia l'onn 1918, ha la Baselgia evangelica refurmada dal Grischun prestà impurtanta lavur da pionieras. Ella è stada ina da las emprimas en Svizra che ha concedì a las dunnas il medem mument en tut las plaivs il dretg da votar activ e passiv. Quest success è vegnì motivà cun quai, che las fatschentas ecclesiasticas e religiusas appartegnian pli fitg al sectur da vita feminin che al masculin. Da pratitgar cumplainamain la professiun da la reverendessa n'è dentant betg stà pussaivel per las dunnas en il Grischun fin l'onn 1965.
Motiv da celebrar, occurrenza da discutar
«Per cuntanscher la finamira da l'egualitad da las schanzas, ston privilegis vegnir reflectads, structuras da pussanza vegnir messas en dumonda e vegnir fatgas cooperaziuns multifaras», di Barbara Wülser, manadra dal Post da stab per l'egualitad da las schanzas. La collavuraziun cun las artistas, cun il post spezialisà «Migraziun baselgia en tut il mund» da la Baselgia evangelica refurmada dal Grischun e cun il Kulturplatz Tavau saja ina tala cooperaziun che extendia las perspectivas.
A partir da las 16.00 stat a disposiziun l'exposiziun mobila sin il Arkadenplatz. Quella lascha entrar en il temp da quella giada ed intensivescha l'egliada per la situaziun actuala. Las duas preschentaziuns da mintgamai ina mes'ura da la performance «Vuschs visiblas – Visible Voices», a las 16.30 ed a las 19.00, rendan perceptibla en moda sensitiva la tematica dal dretg da votar. Las reschissuras Manuela Steiner e Marisa Waldburger han sviluppà il toc aposta per il giubileum, sa basond sin la partitura Four6 da John Cage. El è vegnì represchentà per l'emprima giada a Cuira ils 5 da mars 2022, il di istoric da la votaziun a l'urna, e la fin da zercladur gia sco represchentaziun ospitanta a Puntraschigna. Las quatter artistas Ursina Giger, Annina Hunziker, Anna Kühn e Wanda Wylowa sco er lur experientschas da vita vegnan visiblas. Lur differents puncts da vista e munds emoziunals sa maschaidan ad in spievel cumplex da l'autoexpressiun feminina e mettan en dumonda, quant dretg che nus prendain per nossa atgna vusch.
Il landamma Philipp Wilhelm e Rita Gianelli, manadra dal post spezialisà Migraziun baselgia en tut il mund, mettan a lieu il giubileum politicamain ed istoricamain, avant che las visitadras ed ils visitaders èn sezs envidadas u envidads da sa participar a discussiuns: Cun «Nimm Platz!» envidan las organisaturas a conversaziuns a maisa culinaricas davart ils temas participaziun, diversitad, lingua ed art. Per ina finiziun arrundada da l'onn da giubileum davart il dretg da votar da las dunnas procura il Kulturplatz Tavau. Cun «Les nouvelles Èves – Heldinnen des Alltags» (2021) mussa el in film adatta a la tematica da sis cineastas svizras. La participaziun a tut ils puncts da program è gratuita, tut las persunas interessadas èn envidadas.
Infurmaziuns
Ursina Giger, Annina Hunziker, Anna Kühn, Wanda Wylowa tar la primaudiziun da «Vuschs visiblas» a Cuira ils 5 da mars 2022. © Livia Meierhofer, Südostschweiz