Il model da gudogn "um a temp cumplain – dunna a temp parzial" ha remplazzà il model tradiziunal "um nutrider – dunna chasarina". En Svizra para la lavur a temp parzial dad esser la soluziun individuala per cumbinar activitad da gudogn cun lavur da tegnairchasa e da famiglia. L'onn 2013 eran en Svizra ed en il Grischun circa 60 % da las persunas cun activitad da gudogn dunnas, ma mo 16% dals umens cun activitad da gudogn eran engaschads a temp parzial.

La lavur a temp parzial è pia ina caracteristica tipica da l'activitad da gudogn feminina en Svizra.

Tipica è er la quota extraordinariamain auta da plazzas parzialas sut 50 % d'in pensum da lavur. Questa quota sa declera tranter auter dals impuls negativs en connex cun conjugals cun gudogn dubel, da la repartiziun ineguala da la lavur da tegnairchasa e da famiglia, da las aspectativas socialas e da l'inegualitad da las pajas.

In engaschament en in pensum parzial bass ha differentas ristgas:

• relaziuns da lavur malsegiras
• mendra garanzia sociala
• pussaivladads da furmaziun supplementara pli pitschnas
• mendras schanzas da far carriera
• main renta

Nossa prevenziun da vegliadetgna ha ina memoria excellenta

In model paritar, en il qual dunnas ed umens lavuran en media almain 70 %, sa paja er en cas d'in divorzi. Ma sch'i resultan in pitschen grad d'occupaziun, in divorzi ed in reglament da cassa da pensiun disfavuraivel, n'obtegnan ins betg il minimum d'existenza (3100 francs per persunas singulas, 4500 francs per pèrs). Consequentamain ston particularmain dunnas retrair en la vegliadetgna pli e pli prestaziuns supplementaras a la AVS.

Recumandaziuns

• Las dunnas ed ils umens duain s'occupar a temp da las consequenzas a lunga vista che lur decisiuns da gudogn han sin la prevenziun da vegliadetgna. Quai che para d'esser il mument ina buna soluziun, po daventar in problem a chaschun dal pensiunament.
• Las patrunas ed ils patruns duain garantir l'egualitad da las pajas, evitar pensums minimals ed amplifitgar la purschida da models da temp da lavur flexibel per umens e dunnas sin tut ils stgalims ierarchics.
• Las cassas da pensiun duain cumplettar lur rapport da gestiun cun datas specificas per las schlattainas, per che la repartiziun da las schlattainas daventia visibla en connex cun las prestaziuns obligatoricas e surobligatoricas.
• La confederaziun, ils chantuns e las vischnancas duain finanziar structuras dal di cumplementaras a la famiglia ch'èn pajablas, che cumpiglian l'entir pajais e che han ina structura flexibla.
• Il parlament federal ed ils parlaments chantunals duain conceder la deducziun cumplaina dals custs per la tgira cumplementara a la famiglia ed introducir la taxaziun individuala, per evitar impuls negativs da l'activitad da gudogn da las dunnas.

Dapli davart il tema

Studie der SKG, 2016: Auswirkungen von Teilzeitarbeit auf die Altersvorsorge

Bundesamt für Statistik, Daten, Indikatoren Teilzeitarbeit