Las dunnas èn anc adina sutrepreschentadas en la politica grischuna, en gremis politics ed en funcziuns directivas. Dals 101 presidis communals èn l'onn 2023 be 14 en mauns da dunnas. Cun las elecziuns dal Cussegl grond dals 15 da matg 2022 è la quota da las dunnas en il parlament chantunal bain s'augmentada da 21,7 sin 33 pertschient – in segn che las persunas cun dretg d'eleger sustegnan il giavisch da la societad d'avair ina represchentanza paritetica da las schlattainas en ils gremis da decisiun. Suenter pli lung temp fa a partir dal 2023 puspè ina dunna part da la Regenza – en il gremi da tschintg è ella l'unica e pir la terza insumma.

Ils motivs per la sutrepreschentanza da las dunnas en la politica èn multifars. Tranter auter impedescha la repartiziun da la lavur tradiziunala tranter dunnas ed umens, che las dunnas entran en la politica. Attribuziuns da rollas tenor la tradiziun istorica promovan plinavant las discriminaziuns envers dunnas che s'exponan politicamain.

Cifras e fatgs

• L'onn 2022 importa la quota da dunnas tar ils presidis communals grischuns 14 pertschient.
• 22 pertschient da las commembras e dals commembers dals parlaments communals grischuns èn da schlattaina feminina.
• L'onn 2023 importa la cumpart da las dunnas en il Cussegl grond 33 pertschient.
• Fin l'onn 2026 vegn la Regenza grischuna a sa cumponer da quatter umens ed ina dunna.
• Il chantun Grischun vegn represchentà en il Cussegl naziunal fin l'onn 2023 da trais dunnas e dus umens. Suenter las elecziuns duai quai dar a partir dal 2024 duas dunnas e trais umens.
• Fin ussa n'ha anc mai ina dunna represchentà il Grischun en il Cussegl dals chantuns – er betg actualmain.
• Dapli cifras e fatgs suenter 50 onns dretg d'eleger e da votar da las dunnas en il chantun Grischun datti qua, dentant per tudestg.

Finamira

La participaziun e la represchentanza adequata da tut la populaziun en gremis politics è dentant ina premissa per la democrazia e per decisiuns politicas legitimadas. Ord vista da l'egualitad da las schanzas dovri perquai dapli dunnas en la politica grischuna.

Vias a la finamira

Il post da stab infurmescha la vasta publicitad sco er las persunas relevantas che decidan e sensibilisescha per il giavisch da la societad d'avair ina represchentanza paritetica da las schlattainas en ils gremis da decisiun politics. El encuraschescha, promova e qualifitgescha mattas e dunnas interessadas da s'engaschar politicamain e mussa ad ellas vias pussaivlas. La colliaziun da dunnas interessadas, partidas e raits che s'engaschan en quest sectur, rinforza e sustegna las politicras en uffizi u talas che s'interessan per in uffizi.

Dunnas en la politica communala

Las vischnancas han ina posiziun impurtanta en Svizra: Sin quest plaun ch'è il pli datiers da las burgaisas e dals burgais, vegnan prendidas decisiuns politicas impurtantas che influenzeschan directamain la vita quotidiana. Il medem mument èn las vischnancas confruntadas cun grondas sfidas. Per ademplir lur incumbensas arrivan las vischnancas tematicamain a lur cunfins. Plinavant chaschunan la transfurmaziun digitala sco er l'occupaziun d'uffizis communals quitads organisatorics.

Var la mesadad da las vischnancas ha difficultads da recrutar candidatas e candidats adattads. La raschun per quai è d'ina vart il grond dumber d'uffizis communals. E da l'autra vart sa reducescha tendenzialmain la prontezza da la populaziun da surpigliar in engaschament formal ed en uffizi d'onur. Sch'ins pudess persvader dapli dunnas per la politica communala, vegniss quest plaun politic impurtant rinforzà.

Activitads e projects

• Cun il project «PROMO Femina» ha la Scola auta spezialisada dal Grischun – ensemen cun il chantun Grischun e quatter ulteriurs chantuns – prendì sut la marella ils motivs per la sutrepreschentanza da las dunnas en la politica communala e sviluppà propostas da soluziun. Il resultat è la plattafurma PROMO Femina cun propostas da mesiras e bler auter pli.
• L'acziun «PROMO Femina on Tour» porta ils resultats da PROMO Femina en las regiuns grischunas. Sin plaun local vegnan las propostas da mesiras discutadas ed adattadas a las relaziuns localas.
• Cun ina retschertga annuala eruescha l'Uffizi da vischnancas las cifras davart il stadi da la represchentanza da las dunnas en las autoritads communalas.

Politicras giuvnas

La furmaziun politica cumenza gia durant l'uffanza e durant la giuventetgna. La motivaziun da suenter ina giada surpigliar in uffizi politic, nascha savens en il mund da viver pli stretg da las persunas giuvnas. Impurtantas èn persunas exemplaricas, ma er la savida e raits da partidas e da moviments politics.

Activitads e projects

• Cun il «Parlament grischun da mattas» pussibilitescha il Post da stab per l'egualitad da las schanzas a las mattas da la 7. fin 9. classa ina invista da la lavur parlamentara. Cun il sustegn da deputadas e deputads en uffizi sco menturas e menturs elavuran las participantas postulats per mauns da la politica grischuna.
• L'occurrenza «Politicras giuvnas: Entrai per plaschair!» reunescha mattas e dunnas giuvnas che s'interessan per la politica cun partidas giuvnas e moviments politics. La finamira è quella, che las participantas possian s'imaginar las pussaivladads concretas da la participaziun politica.

Dunna en politica ed administraziun

Las dunnas ch'èn activas en l'administraziun publica u en NGOs, en la politica u en instituziuns u che s'engaschan en suprastanzas, en gremis u en cumissiuns èn savens sulettas ed expostas a critica. Ellas ston prender responsabladad per tut ils aspects che pertutgan las dunnas, e quai bleras giadas sco unica dunna en in ambient ch'è dominà dad umens. D'esser talmain exponidas stanclenta e starmenta bleras dunnas da surpigliar in uffizi politic u public.

Activitads e projects

• Cun la retscha da curs «Dunna en politica ed administraziun» rinforza il Post da stab per l'egualitad da las schanzas – en collavuraziun cun la Scola auta spezialisada dal Grischun – las dunnas en lur preschentaziun ed en lur identitad. Ellas vegnan qualifitgadas da far frunt en moda suverana ad opposiziuns e survegnan agids per pudair enconuscher ed utilisar meglier lur cumpetenzas e lur potenzials.
• Cun occurrenzas da rait rinforza il Post da stab per l'egualitad da las schanzas las politicras en uffizi, las dunnas en posiziuns directivas da l'administraziun publica sco er quellas dunnas che s'interessan per talas funcziuns.