Tenor differents studis chaschuna il svilup demografic in augment dal basegn da persunal da tgira da 25 % fin l'onn 2020. A medem temp vegn prognostitgada ina duplicaziun dals custs per la tgira da lunga durada (observatori da sanadad svizzer 2008). Las structuras famigliaras sa midan – fin ussa vegn tgirada en circa 5 % da las chasadas da pliras persunas almain 1 persuna che basegna tgira u assistenza. Sche questas lavurs d'assistenza gratuitas vegnissan exequidas da persunal spezialisà, correspundess quai – tenor ina stimaziun da l'uffizi federal da statistica – ad ina summa dals salaris bruts dad 1.2 milliardas francs.
Questas cifras mussan ch'il provediment medicinal da basa è dependent da la lavur voluntara. La voluntad d'assister persunas malsaunas e muribundas è avant maun tar bleras gidantras e tar blers gidanters. Umans cun malsognas cronicas sa chattan dentant savens en ina situaziun fitg engrevgianta e cumplexa. Persunas che fan lavur voluntara e che n'han naginas enconuschientschas medicinalas u socialas da basa èn savens surdumandadas en talas situaziuns.
Per quest motiv dovran voluntarias e voluntaris enconuschientschas da basa en il sectur dal provediment medicinal. Uschia pon vegnir tratgas a niz sistematicamain lur resursas. En il chantun Grischun vegnan purschidas gia pliras scolaziuns. Ils curs vegnan finanziads cun donaziuns – in provediment ed ina scolaziun per l'entir chantun Grischun na vegnan dentant betg garantidas uschia.
Per che quai saja pussaivel, dovri structuras finanzialas che surpiglian ils custs dals curs. A medem temp ston ils curs er ademplir las pretensiuns qualitativas.
En la resposta a l'incumbensa "Feltscher" da l'onn 2004 ha la regenza renconuschì che la lavur voluntara è fitg impurtanta en tut ils secturs da la societad. Activitads correspundentas vegnan sustegnidas en il rom da la basa legala e dals meds finanzials.
Perquai supplitgeschan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders la regenza da respunder las suandantas dumondas:
1. Vesa la regenza in basegn d'agir en connex cun la scolaziun e cun la coordinaziun da la lavur voluntara en il sectur dal provediment medicinal?
2. È la regenza pronta d'examinar las pussaivladads da finanziar (tras ina dieschma d'alcohol, tras la cooperaziun cun las baselgias chantunalas) purschidas da scolaziun per persunas che fan lavur voluntara en il sectur medicinal, senza che las vischnancas vegnian engrevgiadas supplementarmain (provediment unitar da l'entir chantun)?
3. È la regenza da l'avis che las resursas persunalas gia existentas permettian da coordinar questas purschidas da scolaziun e d'engaschar voluntarias e voluntaris che resultan tras quai?
Cuira, ils 16 da favrer 2011
Lorez-Meuli, Candinas, Wieland, Aebli, Albertin, Blumenthal, Brandenburger, Bucher-Brini, Buchli-Mannhart, Burkhardt, Caduff, Caluori, Campell, Casanova-Maron, Casutt, Casutt-Derungs, Cavegn, Clalüna, Conrad, Darms-Landolt, Davaz, Dermont, Dosch, Engler, Felix, Foffa, Fontana, Frigg-Walt, Furrer-Cabalzar, Gartmann-Albin, Gasser, Geisseler, Giacomelli, Grass, Gunzinger, Hardegger, Heinz, Hitz-Rusch, Holzinger-Loretz, Jaag, Jeker, Kappeler, Kasper, Koch (Tumein), Kollegger (Cuira), Komminoth-Elmer, Kunz (Fläsch), Locher Benguerel, Mani-Heldstab, Märchy-Caduff, Meyer-Grass, Michael (Donat), Michel, Niederer, Niggli (Samedan), Niggli-Mathis (Grüsch), Noi-Togni, Papa, Parolini, Parpan, Pedrini, Pult, Righetti, Steck-Rauch, Stiffler (Tavau Plaz), Tomaschett (Breil), Trepp, Tscholl, Vetsch (Claustra Vitg), Vetsch (Pragg-Jenaz), Waidacher
Resposta da la regenza
Sco che differents studis dals ultims onns mussan è la lavur voluntara da fitg gronda impurtanza en nossa societad ed – er tenor la regenza – da valur incontestada. Tenor ina retschertga da la confederaziun vegnan prestadas circa 720 milliuns uras lavur voluntara per onn en Svizra. Quai correspunda ad ina cuntravalur da radund 40 milliardas francs.
Las caracteristicas per il sectur da la lavur voluntara èn dentant l'eterogenitad enorma e las difficultads ch'èn colliadas cun la localisaziun e cun la cunfinaziun precisa dals secturs problematics. Sut questas premissas n'èsi betg facil da prender mesiras da promoziun cleras senza fundar l'engaschament da differentas persunas singulas e da gruppas da persunas memia fitg sin impuls economics. Cun introducir standards memia auts per l'activitad voluntara exista ultra da quai il privel che la motivaziun da s'engaschar solidaricamain ed en uffizi d'onur giaja a perder.
Sco ch'il forum davart la lavur voluntara da l'october 2010 constatescha cun raschun en ina resumaziun, vegnan tschertgads pli e pli fitg – en la medema dimensiun sco che la finanziaziun dal stadi social vegn mess en dumonda – voluntarias e voluntaris che pudessan prestar gratuitamain lavur che na vegn betg pli finanziada u pajada en ils secturs da la sanadad e dals fatgs socials. En spezial duain vegnir engaschads pli e pli savens voluntarias e voluntaris per tgirar e per assister persunas attempadas u persunas cun impediments. Quai maina a discussiuns davart ils cunfins da la responsabladad tranter il stadi e la societad civila sco er davart las pussaivladads e davart ils cunfins da l'agid professiunal ubain da las prestaziuns da lavur voluntara gratuita.
Respostas a las dumondas:
1. La regenza è da l'avis che las purschidas ch'existan actualmain en il Grischun per la scolaziun da voluntarias e da voluntaris per assister e per accumpagnar persunas malsaunas (p.ex. da la baselgia evangelica refurmada dal Grischun, da l'uniun per persunas grevamain malsaunas e muribundas, da la Caritas e da la Crusch cotschna) sajan suffizientas. La fundaziun BENEVOL Grischun ch'è vegnida fundada il mars 2007 stat a disposiziun sco post da contact e da coordinaziun a tut las persunas che prestan u che vulan prestar lavur voluntara sco er a tut las organisaziuns che tschertgan persunas che gidan voluntarmain. La regenza è perquai da l'avis ch'i na saja per il mument betg necessari da crear in ulteriur post da coordinaziun en il sectur da la lavur voluntara.
2. Sin basa da la lescha davart il perfecziunament eran – tenor la pratica vertenta – exclusas contribuziuns a purschidas da curs medicinals. La regenza insista er en l'avegnir sin questa pratica. Eventualas purschidas da scolaziun en quest sectur stuessan vegnir regladas en la cunvegna da prestaziun cun il center da furmaziun per la sanadad ed ils fatgs socials.
3. Tenor la regenza è la coordinaziun da l'engaschament da voluntarias e da voluntaris pussaivla cun las resursas existentas da la fundaziun BENEVOL Grischun. La coordinaziun correspunda ultra da quai a l'intent da la fundaziun. Quel prescriva che la fundaziun garantescha la colliaziun tranter ils umans che prestan lavur voluntara e las organisaziuns ch'engaschan voluntarias e voluntaris.
21 d'avrigl 2011