Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 10.02.2015
En la sessiun da favrer ch'è gist ida a fin ha il cussegl grond declerà che la "iniziativa chantunala dal pievel per abolir la chatscha speziala (iniziativa per abolir la chatscha speziala)" na saja betg cumpatibla cun la legislaziun federala da chatscha e da guaud e saja perquai nunvalaivla. L'incumbensa qua avant maun ha la finamira da midar ils temps da chatscha, per pussibilitar uschia d'ina vart da cuntanscher vinavant las finamiras da la chatscha auta prescrittas da la lescha e da mitigiar il medem mument las resalvas da las iniziantas e dals iniziants cunter la chatscha speziala.

L'emprim repetan las sutsegnadras ed ils sutsegnaders che la chatscha auta dal Grischun è in model da success ch'è renconuschì sin nivel naziunal sco er internaziunal: el ans permetta da mantegnair e da controllar ils effectivs da selvaschina sin in nivel aut, ma bain supportabel per il guaud e per l'agricultura; in dals instruments directivs en quest connex è la chatscha speziala che permetta da reglar en moda fina e locala ils effectivs sco er la structura da vegliadetgna e da schlattaina da la populaziun dals tschiervs e dals chavriels, e quai suenter las migraziuns da l'atun (pia raschunaivlamain en ils territoris, nua che la selvaschina passenta l'enviern).

L'expertisa concernent la biologia da la selvaschina ch'è vegnida fatga – sin incumbensa dal departament da construcziun, traffic e selvicultura – ils 26-2-2014 da prof. dr. Klaus Robin tar l'iniziativa per abolir la chatscha speziala en il chantun Grischun mussa en moda persvadenta che las finamiras prescrittas da las leschas (effectivs da selvaschina adequats e sauns e donns supportabels vi dal guaud ed en l'agricultura) na possian betg vegnir cuntanschidas senza chatscha speziala. Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders na vesan nagin motiv per metter en dubi questa diagnosa. Ma els prendan serius la critica da las iniziantas e dals iniziants e d'ina part da las chatschadras e dals chatschaders e proponan qua ina midada da la lescha chantunala da chatscha (LCC) che prevesa da reducir la dimensiun da la chatscha speziala anc necessaria cun prolungar la chatscha auta. Ellas ed els speran cun quai che la discussiun davart la chatscha speziala che vegn manada dapi onns en moda fitg emoziunala sa quietia.

La regenza vegn incumbensada da las sutsegnadras e dals sutsegnaders da midar la LCC sco suonda:

art. 11 al. 2 lit. a (nov)
chatscha auta: il mais da settember, tut en tut maximalmain 21 dis cun la pussaivladad d'interrumper la chatscha per la durada d'almain trais dis in suenter l'auter. Il mais d'october po la chatscha da tschiervs vegnir reaverta durant maximalmain quatter dis tranter ils 15 ed ils 30 d'october.

Cuira, ils 10 da favrer 2015

Kasper, Salis, Danuser, Aebli, Alig, Atanes, Buchli-Mannhart, Burkhardt, Caduff, Caluori, Casty, Casutt-Derungs, Caviezel (Tavau Clavadel), Claus, Clavadetscher, Crameri, Deplazes, Dosch, Dudli, Engler, Felix (Haldenstein), Felix (Scuol), Foffa, Giacomelli, Gunzinger, Hardegger, Hartmann, Heiz, Holzinger-Loretz, Hug, Jeker, Jenny, Kappeler, Kollegger, Komminoth-Elmer, Kunz (Cuira), Mani-Heldstab, Marti, Michael (Donat), Monigatti, Müller, Niederer, Niggli-Mathis (Grüsch), Paterlini, Pedrini, Pfäffli, Sax, Stiffler (Tavau Plaz), Stiffler (Cuira), Thomann-Frank, Tomaschett (Breil), Toutsch, Valär, Vetsch (Claustra Vitg), Vetsch (Pragg-Jenaz), von Ballmoos, Waidacher, Weber, Weidmann, Widmer-Spreiter, Wieland, Andri, Calonder, Derungs, Lauber, Stäbler

Resposta da la regenza

La chatscha auta il settember dura actualmain tut en tut 21 dis cun la pussaivladad d'interrumper la chatscha per la durada d'almain 3 dis in suenter l'auter. Questa regulaziun duai vegnir mantegnida vinavant. Do nov duai la chatscha da tschiervs pudair puspè vegnir averta durant maximalmain 4 dis tranter ils 15 ed ils 30 d'october.

La regenza è pronta d'acceptar l'incumbensa cun restricziuns. Las restricziuns concernan per l'ina il termin pussaivel da la revisiun da la lescha da chatscha e per l'autra singulas cundiziuns generalas giuridicas e relevantas per la pratica, che ston vegnir scleridas pli detagliadamain en connex cun il project da revisiun e che ston la finala vegnir observadas adequatamain.

1. En la sessiun da favrer 2015 ha il cussegl grond declerà sco nunvalaivla l'iniziativa cunter la chatscha speziala. Tenor questa iniziativa duai la chatscha speziala vegnir abolida. Percunter duai la chatscha auta avair lieu ils mais da settember e d'october durant tut en tut 25 dis cun interrupziuns. Cunter il conclus dal cussegl grond davart la nunvalaivladad da l'iniziativa cunter la chatscha speziala è vegnì fatg recurs. La procedura è anc pendenta tar la dretgira administrativa.

Ils 26 d'avust 2014 è vegnida inoltrada l'iniziativa dal pievel "Per ina chatscha etica che sa cumporta cun la natira". Questa iniziativa vul tranter auter limitar tut las chatschas sin ils mais da settember e d'october. Cun quest project vegn il cussegl grond a sa fatschentar previsiblamain la sessiun da favrer 2016.

Pervia da quests fatgs ston ins spetgar il resultat da la dispita giuridica concernent l'iniziativa cunter la chatscha speziala avant che prender per mauns concretamain la revisiun da la lescha da chatscha. Il medem vala per l'iniziativa dal pievel "Per ina chatscha etica che sa cumporta cun la natira", premess che singulas dumondas da l'iniziativa avessan dad esser nunvalaivlas – quai che na po betg vegnir exclus – e che quest conclus dal cussegl grond duess er vegnir contestà. En quest cas na vegn la votaziun davart questa iniziativa ch'è previsa per il zercladur 2016 ultra da quai betg a pudair avair lieu. Il termin adattà per reveder la lescha da chatscha è pia pir suenter la finiziun da la procedura concernent la decleraziun, sche questas duas iniziativas da chatscha èn valaivlas ubain nunvalaivlas. Tuttas duas iniziativas pon chaschunar numnadamain ch'ils temps da chatscha ston vegnir adattads.

2. La consequenza d'ina chatscha auta durant la segunda mesadad d'october po esser quella che tschiervs immigrads vegnan puspè chatschads enavos en lur quartiers da stad e ch'els na pon pia betg vegnir sajettads durant la chatscha speziala. Questa problematica exista oravant tut en l'intschess dal parc naziunal ed en il Reticon. Perquai sto vegnir prendida en mira ina regiunalisaziun da questa chatscha l'october ed i sto er vegnir sclerì en quest connex, co che las taxas per la patenta da chatscha auta ston vegnir concepidas sut l'aspect da l'egualitad giuridica. En quest reguard stoi vegnir constatà ch'il retgav dal regal da chatscha sto cuvrir er en l'avegnir – sco prescrit da la constituziun – almain ils custs dals fatgs da chatscha.

Ultra da la chatscha sin tschiervs duai er vegnir fatga ina chatscha sin chavriels durant l'october. Il mais d'october han ultra da quai lieu la chatscha sin capricorns e la chatscha bassa. Sch'i pon avair lieu il medem mument ina chatscha auta, ina chatscha sin capricorns ed ina chatscha bassa sto anc vegnir examinà pli profundamain. In punct central da questa examinaziun è principalmain in'eventuala interrupziun da la chatscha sin capricorns e da la chatscha bassa durant la chatscha auta l'october.

Sco resumaziun resulti che la regenza è pronta – sco gia explitgà en l'introducziun – d'acceptar questa incumbensa cun las restricziuns menziunadas.

30 d'avrigl 2015