En Svizra vegnan adina dapli persunas attempadas tgiradas da dunnas da l'Europa orientala, perquai che blera glieud vuless vegnir veglia a chasa. En il Grischun na stattan savens betg ils motivs finanzials en il center, cunquai che la participaziun da las abitantas e dals abitants als custs da las chasas da persunas attempadas e da tgira importan maximalmain 183.60 francs per di, pia stgars 5700 francs per mais. En cas da la tgira ed assistenza a chasa furneschan per regla ils servetschs da spitex las prestaziuns da tgira che pon vegnir messas a quint a las assicuranzas da malsauns, e las migrantas da tgira garanteschan l'assistenza a chasa e fan il tegnairchasa.

Adina dapli agenturas dal territori da la UE intermedieschan assistentas per senioras e seniors en chasadas privatas en Svizra. Cun il fegl d'infurmaziun "Criteris per l'engaschament da forzas da lavur estras en il sectur da l'agid e da la tgira a chasa" renda l'uffizi chantunal per industria mastergn e lavur (UCIML) attent che gidantras da chasa en Svizra ston vegnir engaschadas. Tenor il dretg d'assicuranza sociala n'è in'activitad da gudogn independenta en chasadas privatas betg pussaivla.

En il rom da l'execuziun da las mesiras accumpagnantas examinescha il UCIML dumondas per engaschar persunal d'assistenza da l'exteriur en chasadas privatas areguard il martgà da lavur.

La regenza respunda las dumondas sco suonda:

1. Il dumber da las persunas ch'èn occupadas en chasadas privatas en il chantun per incumbensas d'assistenza e da tgira n'è betg enconuschent a la regenza. Enconuschent è mo il dumber da persunas d'assistenza da l'exteriur. Fin ils 30 da settember 2016 ha il UCIML examinà 81 dumondas per engaschar persunal d'assistenza da l'exteriur sco er sche 5 instituziuns ch'emprestan assistentas da tgira a chasadas privatas han observà las prescripziuns dal martgà da lavur.

2. I n'è betg admissibel d'occupar gidantras da chasa da l'exteriur sur ina interpresa d'intermediaziun u da spedida estra sco persunas cun activitad da gudogn independenta u dependenta en ina chasada svizra. Indicaziuns davart il dumber da gidantras da chasa intermediadas d'agenturas svizras na datti naginas.

3. La regenza suppona che la situaziun en il Grischun na sa differenziescha betg da quella en ils ulteriurs chantuns da la Svizra orientala.

4. La regenza valitescha las cundiziuns da lavur da las migrantas da tgira en il chantun sco cuntentaivlas. Cunquai che la dumonda per tals servetschs è pli gronda che la purschida, èn las cundiziuns da lavur per regla en urden. La regenza na vesa correspundentamain nagin basegn d'agir. Per las gidantras da chasa "Live-In", che vivan en las chasadas, nua ch'ellas lavuran, valan las medemas cundiziuns da salari e da lavur sco per las gidantras da chasa che na vivan betg en la chasada da lur patrun. Questas cundiziuns da lavur resultan dal contract normal da lavur per relaziuns da lavur en l'economia da chasa dal chantun Grischun (DG 535.200), nun ch'i sajan vegnidas fatgas autras cunvegnas. Il temp da lavur maximal per emna è 44 uras e duess per regla esser terminà a las 19.30.

5. Per activitads da tegnairchasa e d'assistenza na dovri nagina permissiun per pratitgar la professiun. Il UCIML pretenda da las petentas e dals petents ina conferma, ch'i na vegnia prestada nagina activitad da tgira. Tgi che presta tgira en il senn da l'art. 7 al. 2 da l'ordinaziun davart las prestaziuns per la tgira da malsauns (OPM), dovra ina permissiun per pratitgar la professiun da l'uffizi da sanadad. La concessiun da la permissiun premetta in diplom da tgira renconuschì da la Crusch Cotschna Svizra.

Per la tgira ed assistenza en chasadas privatas na datti nagins standards minimals da qualitad.

13 da schaner 2017