Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Caduff concernent la digitalisaziun d'inventaris statals da fotografias

Sessiun: 13.06.2017

Dapi ch'i dat la fotografia han nundumbraivels fotografs da professiun e fotografs amaturs fixà fotograficamain la diversitad e la particularitad dal chantun Grischun sco er dals umans en il chantun Grischun. Cun la conservaziun e cun la digitalisaziun duai quest patrimoni fotografic particular vegnir segirà per il futur e vegnir elavurà per la derasaziun en il temp dad oz.

A questa incumbensa sa deditgescha tranter auter la Fundaziun da fotografias dal Grischun ch'è vegnida fundada l'atun 2013. La mediateca dal Grischun è la banca da datas online da la Fundaziun da fotografias dal Grischun (www.fotoGR.ch). Sco ina da las collecziuns da fotografias online las pli voluminusas da la Svizra pussibilitescha ella ad instituziuns publicas ed a collecziunadras e collecziunaders privats da render accessibels a la publicitad lur inventaris fotografics. Uschia è garantì in access simpel a la memoria audiovisuala dal chantun Grischun a tut las persunas interessadas.

Finanziada vegn la lavur da digitalisaziun da fundaziuns, da donaturas e donaturs, da vischnancas, da l'uniun Memoriav sco er per part cun contribuziuns dal fond da la lottaria naziunala. La digitalisaziun sco er l'elavuraziun per tut las parts interessadas na vegnan pia betg fatgas oz sin donn e custs dal preventiv dal chantun.

Tranter auter han er uffizis chantunala gì l'intenziun da surlaschar lur inventaris fotografics a la Fundaziun da fotografias per la digitalisaziun. Pervia d'ina intervenziun da l'uffizi da cultura resp. da l'archiv dal stadi èn quests projects vegnids sistids. Motivada vegn questa intervenziun tranter auter suandantamain:

Ils inventaris statals da fotografias duain vegnir preschentads exclusivamain da l'archiv dal stadi en il context da tut las scrittiras administrativas. Ina classificaziun dals documents administrativs tenor tip (acts e contracts, plans, serias liadas sco quints e protocols, singulas actas, documents digitals e.u.v.) na saja betg confurma a las finamiras. Ditg curt e bain: L'archiv dal stadi pretenda il monopol per la digitalisaziun dals inventaris statals da fotografias, il monopol per la preschentaziun da questas fotografias a la publicitad sco er il monopol resp. la suletta suveranitad da decider tge fotografias ch'èn degnas da vegnir mantegnidas. Uschia renunzia il chantun sapientivamain da finanziar la digitalisaziun d'inventaris da fotografias tras terzas persunas. Dal rest ha l'archiv dal stadi la medema tenuta tar inventaris da fotografias da derivanza privata ch'èn depositads tar l'archiv dal stadi (approximativamain 80 % da tut las fotografias en l'archiv dal ASG).

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders supplitgeschan la regenza da respunder las suandantas dumondas:

1. È la regenza dal medem avis sco l'uffizi da cultura che inventaris fotografics dals differents uffizis duain vegnir digitalisads exclusivamain da l'archiv dal stadi e che las fotografias digitalisadas duain vegnir rendidas accessiblas al public unicamain da l'archiv dal stadi?

2. È la regenza er da l'avis che la pratica menziunada en la dumonda 1 duai valair er per inventaris da fotografias da derivanza privata ch'èn vegnids surlaschads a l'archiv dal stadi per l'archivaziun?

3. Sche las dumondas 1 e 2 vegnan respundidas en moda affirmativa: È questa pratica er alura raschunaivla, sch'ils inventaris fotografics vegnan surdads a l'archiv dal stadi per il deposit suenter ch'els èn vegnids digitalisads e sche l'archiv dal stadi po publitgar las copias digitalas da las fotografias er sin sias atgnas plattafurmas?

4. Èsi correct ch'il preventiv da l'uffizi da cultura vegn engrevgià per la digitalisaziun pervia da questa pratica?

5. Vegni renunzià uschia a meds finanzials privats per digitalisar inventaris fotografics cun il resultat che main meds finanzials stattan la finala a disposiziun per auters projects en il sectur da la cultura?

6. È la regenza er da l'avis che inventaris fotografics da derivanza privata, ch'èn vegnids surlaschads a l'archiv dal stadi per l'archivaziun, vegnian giuditgads ed eventualmain dismess unicamain da l'archiv dal stadi e na vegnian betg surdads per exempel a la Fundaziun da fotografias dal Grischun, per che quella possia giuditgar ed eventualmain mantegnair las fotografias tenor ses agens criteris da mantegniment che divergeschan da tals da l'archiv dal stadi avant ch'ellas vegnian dismessas?

Cuira, ils 13 da zercladur 2017

Caduff, Casty, Thomann-Frank, Berther (Mustér), Blumenthal, Bondolfi, Buchli-Mannhart, Caluori, Casanova (Glion), Casutt-Derungs, Cavegn, Danuser, Darms-Landolt, Della Vedova, Dermont, Dosch, Epp, Fasani, Foffa, Gartmann-Albin, Geisseler Hans, Jaag, Joos, Kollegger, Kunfermann, Kunz (Cuira), Monigatti, Müller, Niederer, Paterlini, Pedrini, Perl, Sax, Schneider, Stiffler (Tavau Plaz), Tenchio, Tomaschett (Breil), Tomaschett-Berther (Trun), Troncana-Sauer, von Ballmoos, Berther (Segnas), Bossi, Föhn, Geisseler Severin, Plattner Gerber

Resposta da la regenza

Per dar ina resposta a la tematica tractada en la dumonda èn decisivas oravant tut las disposiziuns da la lescha davart la gestiun da documents e l'archivaziun dals 28 d'avust 2015 (LGDA; DG 490.000) sco er da l'ordinaziun tar la lescha davart la gestiun da documents e l'archivaziun dals 22 da december 2015 (OGDA; DG 490.010). L'incumbensa d'archivaziun per las autoritads chantunalas vegn realisada da l'archiv dal stadi. Las archivalias, spezialmain er ils inventaris fotografics da l'archiv dal stadi sco er d'auters archivs dal maun public, han – ultra da la funcziun da segirar il dretg – er ina valur culturala considerabla.

Ils ultims onns èn vegnidas fundadas en il Grischun supplementarmain differentas instituziuns privatas che rimnan inventaris fotografics prezius e che als mettan a disposiziun a la publicitad en l'internet. Ultra da la Fundaziun da fotografias dal Grischun menziunada en la dumonda è quai per exempel l'Institut dal Dicziunari rumantsch grischun. En vista a quests fatgs respunda la regenza las dumondas concretas sco suonda:

Tar la dumonda 1: Entant ch'ils documents incl. fotografias vegnan duvrads tar in post da servetsch da l'administraziun chantunala, decida quel sez, en tge furma ch'el dovra actas, documents u er material fotografic. En il rom da sias cumpetenzas e da sias pussaivladads finanzialas po el p.ex. laschar digitalisar fotografias analogas. La proprietad dals documents, la suveranitad da las datas ed ils dretgs d'autur ston però restar tar il chantun.

Per archivar documents che las autoritads chantunalas na dovran betg pli è tenor la LGDA cumpetent l'archiv dal stadi. Da sias incumbensas centralas fa p.ex. er part la "intermediaziun", q.v.d. il render accessibel, la disponibilitad e la preschentaziun da las archivalias (meds da tschertga, sala da lectura, cussegliaziun da la clientella, sustegn da la perscrutaziun).

Igl è incontestà che las aspectativas a l'utilisaziun èn sa midadas fermamain pervia da las pussaivladads actualas da la digitalisaziun. Perquai lascha er l'archiv dal stadi digitalisar ils inventaris en il rom da sias pussaivladads finanzialas. Sco en auters archivs professiunals duain ils proxims onns vegnir messas a disposiziun archivalias (er material fotografic) pli e pli savens online. La tecnologia per quai è avant maun grazia al release dal sistem d'infurmaziun d'archiv ch'è vegnì introducì actualmain.

In'obligaziun da l'archiv dal stadi (u schizunt da tut ils archivs publics) da stuair surlaschar inventaris er ad instituziuns privatas, per che quels possian vegnir preschentads, n'exista betg.

Tar la dumonda 2: Gea. Inventaris privats vegnan surpigliads cun contracts da donaziun u da deposit. Tals inventaris dastgan vegnir surdads ad in'ulteriura instituziun per la preschentaziun mo, sche quai è previs en ils contracts respectivs.

Tar la dumonda 3: Igl è pussaivel ch'ina instituziun depositescha ses inventaris en l'archiv dal stadi. En quest cas è l'instituziun libra da preschentar sezza l'inventari uschia, sco ch'ella chatta che quai saja bun.

Tar las dumondas 4 e 5: Ozendi vegni spetgà dals archivs dal maun public ch'els mettian a disposiziun meds da tschertga ed – en il cas ideal – er archivalias en furma digitala. Pervia da quai vegn ina part dal preventiv da l'uffizi da cultura duvrada per digitalisaziuns. Quellas servan en spezial er a segirar ils inventaris ed han remplazzà ils microfilms che vegnivan fatgs pli baud.

I dat in consens ch'i existan – gist en il sectur da la fotografia e da las medias audiovisualas – blers bains culturals ch'èn degns da vegnir mantegnids e che na pon betg vegnir tegnids en salv mo dals archivs publics. Ina instituziun sco la Fundaziun da fotografias dal Grischun chatta qua perquai in vast champ d'activitad. Ultra da quai èsi imaginabel en il cas singul che material fotografic, che na vegn betg pli duvrà dals posts da servetsch e che na po betg vegnir deposità en l'archiv dal stadi, po vegnir – resguardond la protecziun da datas ed ils dretgs d'autur – mess a disposiziun ad instituziuns privatas.

Tar la dumonda 6: Sch'i vegnan offrids a l'archiv dal stadi inventaris privats ch'el na po betg surpigliar per differents motivs, renviescha el ils offerents ad autras instituziuns privatas adequatas (archivs culturals, posts da documentaziun, archivs communals, la Fundaziun da fotografias dal Grischun ed auters).

30 d'avust 2017