Il traffic betg motorisà è daventà pli e pli impurtant ils ultims onns. En spezial il velo ha consolidà ed extendì sia plazza sco med da transport. La regenza ha realisà il potenzial e l'impurtanza creschenta dal traffic da velo. Ils 5 d'avrigl 2018 ha ella perquai deliberà il plan secturial Velo dal chantun Grischun per la consultaziun. Quel divida la rait chantunala da vias da velo en ina rait dal traffic quotidian ed en ina rait dal traffic da temp liber che han mintgamai ina impurtanza differenta per il chantun. L'attribuziun da las colliaziuns è in factur essenzial per l'autezza da las contribuziuns chantunalas. La consultaziun ha durà fin ils 8 da zercladur 2018. Suenter l'evaluaziun da las posiziuns entradas vegn la regenza a decider davart il plan secturial Velo.

Tar il punct 1: Tenor l'art. 6 al. 3 da la lescha davart las vias dal chantun Grischun (LVias; DG 807.100) ston stabiliments dal traffic betg motorisà vegnir projectads, construids e mantegnids da las vischnancas. Sin giavisch da las vischnancas po il chantun surpigliar la projectaziun (art. 5b al. 2 da l'ordinaziun davart las vias dal chantun Grischun [OVias; DG 807.110). Plinavant po el exequir la funcziun da patrun da construcziun en cas da stabiliments ch'èn situads per lung da vias chantunalas e che servan a distgargiar questas vias (art. 6 al. 4 LVias). La planisaziun e la construcziun da vials da velo sin vias chantunalas è ina incumbensa dal chantun (art. 5 al. 1 lit. a LVias).

La regiun Plaun ha annunzià ch'ella cumenzia la stad 2018 ad elavurar in concept general da traffic. Ils uffizis responsabels dal chantun sustegnan la regiun tar questas lavurs da planisaziun. Il concept general da traffic vegn a cumpigliar la via naziunala, las vias chantunalas, las colliaziuns dal traffic betg motorisà ed il traffic public. Las vischnancas da la regiun han tranter auter l'intenziun d'integrar ina via da velos e da peduns Tumein – Domat en il concept general da traffic. En connex cun la planisaziun da questa colliaziun sto vegnir resguardada la nova concepziun da l'access a l'autostrada Domat, ina incumbensa ch'è da schliar a vista mesauna. Sco post chantunal spezialisà per il traffic betg motorisà ha l'uffizi da construcziun bassa gia discutà ordavant differents concepts da project cun l'uffizi federal da vias (UVIAS). Pir suenter che la planisaziun da questa colliaziun dal traffic betg motorisà è terminada, poi vegnir examinà, sch'il chantun po surpigliar la funcziun da patrun da construcziun.

Tar il punct 2: La via da velos Tumein – Domat è gia oz ina part dal plan general d'avertura (PGA) da las vischnancas da Tumein e da Domat. En il plan secturial Velo dal chantun Grischun (en consultaziun) è ella ultra da quai vegnida attribuida a la rait da vias da velo dal traffic quotidian d'ina impurtanza principalmain chantunala (rait da basa). En quest connex èn tant l'access a la A13 Vial sco er la punt dal Rain vegnids identifitgads sco trajects mancants u sco trajects che n'adempleschan betg las directivas da projectaziun, e vegnids cumprovads correspundentamain. Propostas da soluziun concretas duain gidar ad eliminar quests puncts debels. L'impurtanza da la colliaziun dal traffic betg motorisà Tumein – Domat sa mussa er a maun dal fatg ch'ella era vegnida integrada gia l'onn 2007 en la 1. generaziun dal program d'aglomeraziun Cuira. Correspundentamain surpigliass la confederaziun 40 pertschient dals custs da las mesiras respectivas.

Ils fatgs descrits mussan ch'ils giavischs cuntegnids en l'incumbensa Koch appartegnan al champ da cumpetenza da las vischnancas resp. ch'il chantun ha – en il rom da sia cumpetenza – gia tegnì quint vastamain da l'impurtanza da la colliaziun dal traffic betg motorisà Tumein – Domat.

Sa basond sin questas consideraziuns propona la regenza al cussegl grond da refusar questa incumbensa.

13 da zercladur 2018