Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Hardegger concernent la revisiun da la lescha davart la promoziun da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia en il chantun Grischun

Sessiun: 04.12.2018

L'onn 2003 ha la regenza mess en vigur la lescha davart la promoziun da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia en il chantun Grischun. Dapi lura èn vegnidas creadas successivamain 43 purschidas en tut las regiuns dal chantun che han meglierà considerablamain la cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia en las singulas regiuns. Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders partan dal fatg che l'impurtanza da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia vegnia anc a crescher marcantamain en l'avegnir. En vista a las consequenzas da las annadas cun paucas naschientschas ch'èn gia ussa da sentir, daventi adina pli difficil da pudair recrutar avunda forzas da lavur, e quai en tut las branschas. I dat citads en Svizra, nua che schizunt ils patruns sa participeschan finanzialmain als custs da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia, d'ina vart per pudair recrutar persunal e da l'autra vart per pudair preschentar in avantatg economic. I n'è betg da snegar ch'ils conturns d'ina sedia d'ina firma èn d'ina gronda impurtanza per domiciliar firmas. Sch'ina purschida da basa, sco p.ex. scolas, purschidas ambulantas e staziunaras dal provediment da la sanadad, cultura u apunta purschidas che promovan la cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia, manca en ina regiun, è previsibla ina stagnaziun economica. Las consequenzas a lunga vista èn la depopulaziun dal chantun.

La direcziun dal sistem odiern constat. Ma ord vista dals furniturs da prestaziuns vegnan constatadas differentas mancanzas. Il problem il pli grond èn las differentas tariffas. Quellas ston vegnir graduadas tenor l'art. 7 da la lescha tenor la capacitad economica da las persunas responsablas per l'educaziun. Pervia da quest fatg vegn savens applitgada la tariffa maximala en territoris cun persunas che gudognan bain, en ils auters territoris vegnan percunter applitgads plitgunsch ils stgalims tariffars bass. Ils custs normads èn per regla però circa ils medems. Uschia èsi evident ch'il quint na po betg ir si. Differentas instituziuns èn deficitaras e l'ulteriura existenza d'ina instituziun raschunaivla e necessari è periclitada. Cun ina revisiun da la lescha stoi vegnir prendì en mira che l'utilisaziun d'ina instituziun per la tgira d'uffants sto esser finanziabla per tut las persunas responsablas per l'educaziun. Ina maschaida sauna en las instituziuns cun uffants da tut las classas da la populaziun ha ultra da quai in effect social positiv ed i vegn garantida l'egualitad da las schanzas. In'ulteriura mancanza sa mussa tar l'eruida da las tariffas per las singulas persunas responsablas per l'educaziun. Decisivas per eruir la capacitad economica da las persunas responsablas per l'educaziun èn las entradas suttamessas a la taglia ch'èn decisivas per fixar la tariffa plus 10 pertschient da la facultad suttamessa a la taglia ch'è decisiva per fixar la tariffa tenor las datas fiscalas actualas. Ils gestiunaris da las instituziuns per la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia ston sclerir ils facturs fiscals tar las vischnancas da domicil. Quels èn savens provisorics e vegnan per regla anc midads en il decurs da l'onn. Quai è ina fitg gronda lavur administrativa ch'è ultra da quai plain malsegirezzas. Ina simplificaziun da l'eruida da datas è urgentamain necessaria. La finala stoi er vegnir prendì en mira ch'ils custs normads che n'èn dapi 10 onns betg vegnids midads, vegnian adattads periodicamain a las relaziuns actualas. Igl è surlaschà a la regenza da resguardar ulteriurs puncts en la revisiun da la lescha, sch'ella vesa in basegn d'agir en chaussa.

Cuira, ils 4 da december 2018

Hardegger, Tomaschett-Berther (Trun), Spadarotto, Aebli, Atanes, Berther, Berweger, Bettinaglio, Brandenburger, Brunold, Buchli-Mannhart, Cahenzli-Philipp, Casty, Casutt-Derungs, Cavegn, Caviezel (Cuira), Clalüna, Danuser, Degiacomi, Della Cà, Deplazes (Cuira), Derungs, Dürler, Ellemunter, Engler, Epp, Fasani, Felix, Flütsch, Gasser, Geisseler, Grass, Gugelmann, Hartmann-Conrad, Hitz-Rusch, Hofmann, Hohl, Holzinger-Loretz, Horrer, Jochum, Kasper, Kohler, Kunfermann, Lamprecht, Locher Benguerel, Loi, Maissen, Michael (Donat), Mittner, Müller (Susch), Müller (Favugn), Natter, Niggli-Mathis (Grüsch), Papa, Paterlini, Perl, Pfäffli, Preisig, Rettich, Rüegg, Rutishauser, Schmid, Schneider, Schwärzel, Stiffler, Tanner, Thomann-Frank, Thöny, Thür-Suter, von Ballmoos, Waidacher, Widmer (Favugn), Widmer-Spreiter (Cuira), Wieland, Wilhelm, Zanetti (Sent), Zanetti (Landquart), Brändli Capaul, Bürgi-Büchel, Decurtins-Jermann, Gujan-Dönier, Heini

Resposta da la regenza

Dapi l'introducziun da la lescha davart la promoziun da la tgira d'uffants cumplemen­tara a la famiglia en il chantun Grischun l'onn 2003 èn las purschidas vegnidas ex­tendidas fermamain en quest sectur. Percurschibel è quai en spezial vi da l'augment dals uffants tgirads da 1163 l'onn 2004 a 2829 l'onn 2018. Ils motivs da questa cre­schientscha èn en spezial svilups socials ed economics. La tgira d'uffants instituziu­nala ha survegnì sustegn da bleras varts. Ella promova la cumpatibilitad da la profes­siun cun la famiglia, serva a l'activitad da gudogn ed a la disponibladad da persunas qualifitgadas, contribuescha a l'augment da las entradas fiscalas, promova l'egualitad tranter dunna ed um e vala en l'economia en general sco avantatg dal lieu. Quests facturs decleran l'extensiun da la paletta da purschidas menziunada en l'incumben­sa. Oz datti purschidas quasi dapertut en il Grischun.

La regenza parta la valitaziun dals redacturs da l'incumbensa. Il sistem da la tgira d'uffants è sa cumprovà da princip. Ma i sa mussan er mancanzas fitg concretas che duain vegnir mitigiadas sche pussaivel cun cleras mesiras. Sa basond sin il punct central da svilup (PS) 11/23 "Promover la coesiun sociala e garantir la segirezza sociala" en il rom dal program da la regenza 2017 fin 2020 è vegnida controllada la finanziaziun da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia. Ils resultats da questa examinaziun mussan er ch'il problem principal da la finanziaziun vertenta è il disch­avantagiament da purschiders da prestaziuns en territoris cun bleras persunas responsablas per l'educaziun che han entradas relativamain pitschnas. Questa mancanza resulta dal subvenziunament da tut ils furniturs da prestaziuns cun ina tariffa da contribuziun unitara d'ina vart e da la graduaziun da las tariffas da las persunas responsablas per l'educaziun tenor lur capacitad economica da l'autra vart. Uschia dependan las entradas e la survivenza dals furniturs da prestaziuns da las entradas e da la facultad da las persunas responsablas per l'educaziun. Per che tut las famiglias possian profitar da las purschidas, sto vegnir examinà in subvenziuna­ment pli intenziunà. I ston vegnir resguardadas en quest connex la capacitad finan­ziala da las famiglias, ma er da las regiuns resp. vischnancas. Ina mesira cunter quai è gia previsa en il rom da las revisiuns da leschas concernent la flexibilisaziun da las finanzas (GrFlex). En la dimensiun da la distgargia netta dal chantun da var 400 000 francs per onn grazia a l'aboliziun da la legislaziun davart las contribuziuns da maternitad duai la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia vegnir sustegnida pli fitg, e quai senza obligar las vischnancas da pajar contribuziuns supplementaras. La regenza examinescha da sustegnair cun la contribuziun sistematicamain purschidas, cun las qualas vegnan tgirads uffants da persunas responsablas per l'educaziun che derivan da vischnancas cun ina pitschna forza fiscala per persuna natirala.

In'ulteriura difficultad è la gronda lavur administrativa dals furniturs da prestaziuns per fixar las tariffas da las persunas responsablas per l'educaziun. In aspect supple­mentar da quest problem è il fatg che las persunas responsablas per l'educaziun ston preschentar datas sensiblas sco las datas fiscalas envers furniturs da presta­ziuns privats. En il rom da las adattaziuns ston er quests process vegnir examinads.

Cun la revisiun totala da l'ordinaziun davart la promoziun da la tgira d'uffants cumple­mentara a la famiglia en il chantun Grischun (DG 548.310) dal 1. da schaner 2013 èn ils custs normads praticamain vegnids fixads, perquai ch'il svilup dals custs normads dapi l'onn 2006 ha mussà che la tariffa dals custs normads è sa midada mo minimal­main. Tenor l'art. 6 al. 2 da questa ordinaziun s'orienteschan ils custs normads a las expensas dals onns precedents dals furniturs renconuschids. Quests custs vegnan controllads periodicamain. Questa controlla periodica è vegnida fatga en il rom dal PS 11/23. Da quella è resultada ina tariffa dals custs normads da 9.60 francs per ura da tgira (fin ussa 9.05 francs). La regenza planisescha d'adattar ils custs normads per l'onn 2021. L'augment deliberescha contribuziuns supplementaras dal chantun e da las vischnancas en la dimensiun d'ulteriurs 400 000 francs per onn. Resalvada resta la concessiun dal credit tras il cussegl grond. Ils custs normads duain vegnir augmentads il medem mument sco l'entrada en vigur da las revisiuns da leschas en il rom da GrFlex. Per quests augments da las subvenziuns planisescha la regenza d'inoltrar a la confederaziun ina dumonda per agids finanzials. En il rom da quests agids finanzials sa participass la confederaziun als augments da las subvenziuns. La participaziun sa reducescha cun la durada da la contribuziun ed importa l'emprim onn 65 %, il segund onn 35 % ed il terz onn 10 % da l'augment respectiv da las sub­venziuns. Pia profitan las vischnancas ed il chantun il pli fitg da las subvenziuns federalas, sche tut ils augments da las subvenziuns entran en vigur il medem onn.

Pervia da la relevanza social-politica ed economic-politica da la tgira d'uffants cum­ple­mentara a la famiglia renconuscha la regenza il basegn d'agir urgent en quest sectur. Cun las adattaziuns planisadas concernent la tariffa dals custs normads sco er en il rom da GrFlex è la regenza pronta da prender mesiras directas. Ulteriuras mesiras vegnan examinadas en il rom dal PS 11/23.

Sa basond sin questas consideraziuns propona la regenza al cussegl grond d'accep­tar questa incumbensa.

13 da mars 2019