Il chantun Grischun è pertutgà spezialmain fitg da la preschientscha dal luf ed igl è previsibel ch'il territori da muntogna e d'alp da l'entir artg alpin vegnia ad esser populà da lufs en l'avegnir. En l'artg alpin han l'economia d'alp e l'agricultura, che vegnan pratitgadas en moda extensiva e natirala, ina impurtanza culturala, economica e sociala considerabla. Sco secturs pertutgads principalmain stattan ellas en conflict cun la preschientscha dal luf. Ils departaments ed ils uffizis involvids en il tema han fixà princips cuminaivels ed ina tenuta communabla davart questa tematica:
In management dals lufs modern sto resguardar ils differents basegns e las differentas pretensiuns envers il spazi da viver, envers il spazi cultural ed envers il territori natiral. La protecziun da muntaneras cun las duas pitgas "protecziun tecnica da muntaneras" (saivs e.u.v.) e "diever da chauns da protecziun da muntaneras" duai vegnir cumplettada e rinforzada cun in'ulteriura pitga: la regulaziun preventiva da lufs. La pussaivladad da regular ils trieps da lufs en moda preventiva senza periclitar la spezia, inclusiv la pussaivladad da sajettar lufs cun in cumportament problematic (p.ex. sche animals da niz vegnan stgarpads en muntaneras protegidas, sch'in luf perda la timiditad envers ils umans u sche persunas èn potenzialmain periclitadas), è indispensabla en l'agricultura intensiva, per ch'ina coexistenza cun il luf saja pussaivla.
La regulaziun preventiva è perquai a lunga vista l'unica mesira effectiva per spaventar lufs resp. trieps da lufs. Ella duai vegnir applitgada er per selectar e per educar ina populaziun da lufs, per ch'ils lufs mantegnian la timiditad natirala e la distanza envers ils umans, envers ses conturns, envers sias infrastructuras ed envers ses animals da niz. Confurm a las propostas da la KORA (rapport KORA nr. 91, 25 Jahre Wolf in der Schweiz, Eine Zwischenbilanz, fanadur 2020, p. 61–63) duai la Confederaziun plinavant fixar en vista a la concentraziun da lufs en mira, quants trieps da lufs u quants animals ch'i dovra en Svizra per garantir la protecziun da la spezia. Questa concentraziun da lufs tolerabla sto vegnir transferida sin ils singuls chantuns sin fundament da criteris chapaivels. Mintga chantun sto sin quai exequir il management dals lufs tenor criteris definids en vista a las finamiras concernent il dumber da trieps e d'animals.
Tar il punct 1: Tras la legislaziun da chatscha naziunala vertenta n'èn la segirezza ed ils interess dal chantun Grischun – cun sia agricultura da muntogna e cun sia economia d'alp – betg garantids suffizientamain en vista al svilup dinamic da las populaziuns da lufs. En il senn d'ina coexistenza acceptabla cun quest animal da rapina grond s'exprima la Regenza perquai per l'introducziun e per la realisaziun d'ina gestiun moderna da la preschientscha dal luf. Ensemen cun represchentants dals chantuns da muntogna s'engascha la Regenza plinavant per in'elavuraziun da basas adequatas davart il tema "svilup dal luf e potenzial da conflicts", en spezial areguard la relaziun impurtanta tranter la preschientscha dal luf e l'economia d'alp e l'agricultura. Quai cun l'intent da pudair preschentar meglier – ord vista politica e specifica – ils problems ed ils basegns da las regiuns da muntogna pertutgadas envers la politica, envers las autoritads ed envers in vast ambient social.
Tar il punct 2: Ch'il suveran svizzer ha refusà la Lescha federala da chatscha, sto vegnir acceptà. La necessitad da stgaffir instruments per mitigiar persistentamain ed effizientamain la tematica dal luf è dentant cumprovada. Areguard l'adattaziun da la legislaziun federala da chatscha è la Regenza perquai en in contact regular e proactiv cun il Cussegl federal sco er cun las parlamentarias ed ils parlamentaris federals grischuns. En quest connex represchenta la Regenza adina la tenuta da regular la populaziun da lufs cun senn da responsabladad, sco menziunà al cumenzament. Er en l'avegnir vegn ella a s'engaschar tar las autoritads federalas cumpetentas e sche necessari er tar il Cussegl federal u tar ils departaments cumpetents per ina gestiun moderna da la preschientscha dal luf e per ina ferma protecziun da las muntaneras.
Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond d'acceptar questa incumbensa.
3 da matg 2021