Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 03.09.2022

L'onn da corona 2021 ha il chantun Grischun fatg in plus operativ da 139,4 milliuns francs. Tras il surpli dal retgav crescha l'agen chapital ch'è libramain disponibel sin 628 milliuns francs. Sch'ins resguarda l'agen chapital ch'è lià ad intents (finanzia­ziuns spezialas e prefinanziaziuns), importa l'agen chapital passa 1,2 milliardas francs.

Malgrà las sfidas futuras è la situaziun finanziala actuala dal chantun fitg buna – per betg dir memia buna, sch'ins guarda sin l'art. 93 al. 2 da la Constituziun chantunala («Las finanzas duain, considerond il svilup economic, esser equilibradas a media vista.»).

Per las persunas giuridicas èn actualmain anc avertas memia bleras dumondas da la politica naziunala concernent l'imposiziun minimala da taglia tenor la OECD. Percunter ston e pon ins agir immediatamain per distgargiar famiglias, pèrs cun duas pajas e persunas spezialisadas (potenzialas). Quai en vista a la mancanza da persunas spezialisadas, en vista a la promoziun da l'attrac­tivitad da la cumpatibilitad da la professiun cun la famiglia sco er en vista al fatg che la populaziun grischuna vegn pli e pli veglia. Ultra da diversas mesiras ch'èn gia pendentas tar il chantun (p.ex. revisiun totala da la Lescha davart la promoziun da la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia en il chantun Grischun), è er la concepziun da l'imposiziun da taglia a las persunas natiralas ina incumbensa centrala dal Cussegl grond per meglierar las cundiziuns generalas.

Las cundiziuns generalas fiscalas per famiglias e per persunas spezialisadas (potenzialas) duessan ussa perquai vegnir exa­mi­na­das e vegnir suttamessas al Cussegl grond per pudair adattar las cundiziuns generalas legalas.

En il center stat per exempel l'examinaziun da las deducziuns per uffants, da las deducziuns dals custs per la tgira d'uffants tras terzas persunas, ma er da las deducziuns per pèrs cun duas pajas. Ultra da quai pudess eventualmain la concepziun da la pro­gressiun fiscala vegnir analisada criticamain en vista als pèrs da la classa mesauna cun duas pajas. Areguard las persunas spezia­lisadas stuess en spezial l'imposiziun da la taglia a la funtauna vegnir integrada en las ponderaziuns. Da quai pudessan profitar cunzunt ils patruns dals secturs da l'industria principala e secundara da construcziun u dal turissem. Natiralmain èn las incum­bensadras ed ils incumbensaders er averts per propostas supplementaras u alternativas.

Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders incumbenseschan correspundentamain la Regenza da suttametter al Cussegl grond in project concret per distgargiar fiscalmain famiglias e persunas spezialisadas (potenzialas), cun la finamira da meglierar l'attrac­tivitad per las gruppas en mira respectivas en la cumparegliaziun naziunala ed internaziunala.

Cuira, ils 3 da settember 2022

Hohl, Bettinaglio, Koch, Adank, Altmann, Bergamin, Berweger, Binkert, Brandenburger, Brunold, Bundi, Butzerin, Cahenzli (Trin Mulin), Caluori, Candrian, Casutt, Censi, Claus, Collenberg, Crameri (Surava), Danuser (Cazas), Della Cà, Derungs, Dürler, Epp, Favre Accola, Föhn, Furger, Gansner, Gort, Grass, Hartmann, Hefti, Heini, Holzinger-Loretz, Hug, Jochum, Kasper, Kienz, Kocher, Kohler, Krättli, Kuoni, Lamprecht, Lehner, Loepfe, Loi, Luzio, Maissen, Mani, Menghini-Inauen, Messmer-Blumer, Metzger, Michael (Donat), Michael (Castasegna), Mittner, Morf, Natter, Pfäffli, Rageth, Rauch, Righetti, Rodigari, Roffler, Rüegg, Said Bucher, Salis, Sax, Schneider, Schutz, Sgier, Stiffler, Stocker, Tanner, Thür-Suter, Tomaschett, Widmer, Wieland, Zanetti (Sent), Zanetti (Landquart)

Resposta da la regenza

Cun l'incumbensa Hohl dals 3 da settember 2022 duai la Regenza vegnir incum­ben­sada da suttametter al Cussegl grond in project concret per distgargiar fiscalmain famiglias e persunas spezialisadas (potenzialas), cun l'intent da meglierar l'attrac­ti­vitad per las gruppas en mira respectivas en la cumparegliaziun naziunala ed inter­naziunala. Las sutsegnadras ed ils sutsegnaders pretendan per exempel d'examinar las deducziuns per uffants, las deducziuns dals custs per la tgira d'uffants tras terzas persunas sco er las deducziuns per pèrs cun duas pajas. Plinavant proponan ellas ed els d'analisar criticamain la concepziun da la progressiun fiscala en vista als pèrs da la classa mesauna cun duas pajas. Areguard las persunas spezialisadas pre­ten­dan ellas ed els ultra da quai che l'imposiziun da la taglia a la funtauna vegnia inte­grada en l'examinaziun.

La Regenza sustegna il giavisch da meglierar vinavant l'attractivitad dal chantun Grischun per famiglias e per persunas spezialisadas tenor questa incumbensa. Resguardond il dretg surordinà ed ils svilups da la politica fiscala (p.ex. la taxaziun individuala) è ella perquai pronta d'examinar – en il senn da l'incumbensa – las pro­postas sco er las deducziuns numnadas, cuntegnidas en spezial en l'art. 36 (deduc­ziuns generalas) ed en l'art. 38 (deducziuns socialas) da la Lescha da taglia per il chantun Grischun (DG 720.000). Plinavant è ella pronta da far in'analisa da la situa­ziun sco er da preschentar in project concret. En quest connex tegna la Re­gen­za quint da las circumstanzas menziunadas qua sutvart.

Durant la perioda da legislatura currenta 2019–2022 èn gia vegnidas decididas e realisadas distgargias fiscalas considerablas, e quai er per las persunas natiralas. Cun elavurar e cun realisar mesiras concretas sto plinavant vegnir resguardà il ba­segn d'agir areguard la grevezza fiscala interchantunala, ed er tegnì quint dal fatg che la libertad d'agir è limitada sin plaun fiscal. Reducziuns generalas da la taglia per tut ils pajataglias n'èn actualmain betg inditgadas. Las pussaivladads finanzialas en il sectur fiscal han clers cunfins. La situaziun da partenza cun gronds surplis dal retgav durant ils ultims onns e cun la situaziun finanziala solida actuala po bain vegnir desi­gnada sco buna. Ins sto dentant er resguardar las ultimas perspectivas finanzialas cun reducziuns massivas dal retgav e cun grondas malsegirezzas.

Tegnair quint ston ins qua cunzunt dal pegiurament considerabel da las cifras dal plan da finanzas. Il nov plan da finanzas 2024–2026 cuntegna deficits che s'aug­men­tan fermamain, e quai sin in nivel da 65 fin 112 milliuns francs. Ils motivs principals èn las perspectivas da gudogn fitg pessimisticas da la Banca naziunala svizra (BNS) sco er il fatg ch'il retgav da la gulivaziun da resursas naziunala vegn a sa reducir massivamain a partir da l'onn 2024. Il preventiv 2023 ed il plan da finanzas 2024–2026 quintan cun ina distribuziun quadrupla dal gudogn da la BNS e cun ina cumpart chantunala da 62 milliuns francs. Sco quai che las perditas enormas da la BNS du­rant ils emprims trais quartals da l'onn 2022 han mussà, èsi bain pussaivel che las distribuziuns dal gudogn scrodan dal tuttafatg ils proxims onns. Tenor las ultimas prognosas da l'institut BAK Economics SA è plinavant la perdita tar la gulivaziun da resursas naziunala bler pli gronda che prognostitgà fin ussa. Da furmar ina reserva da cumpensaziun da durada limitada vegni perquai desistì previsiblamain. Ils ultims scenaris da la politica da finanzas per il plan da finanzas 2024–2026 mussan che las perspectivas finanzialas cuntegnan malsegirezzas relativamain grondas. Ils eve­ni­ments actuals (crisa d'energia, guerra en l'Ucraina ed inflaziun pussaivla pli gronda) augmentan supplementarmain las malsegirezzas areguard la planisaziun. L'attrac­tivitad dal chantun Grischun sco er la cumpatibilitad da la famiglia cun l'activitad da gudogn vegnan ultra da quai meglieradas er tras autras mesiras, p.ex. cun promover pli fitg la tgira d'uffants cumplementara a la famiglia. Las mesiras fiscalas ston vegnir coordinadas cun talas, e las finanzas chantunalas ston pudair vegnir tegnidas en l'equiliber. Il medem vala er per las vischnancas (e per las Baselgias chantunalas). Lur entradas fiscalas vegnissan medemamain tangadas tras la distgargia fiscala.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond d'acceptar questa incumbensa.

28 d'october 2022