Il svilup actual dal luf e l'augment respectiv dal dumber da stgarpadas d'animals da niz e d'inscunters frappants cun persunas fan quitads a la Regenza ed èn ina gronda sfida per tut las persunas participadas. Ils manaschis pertutgads directamain dal svi­lup dal luf e las persunas responsablas per las alps han fatg ils ultims onns gronds sforzs per proteger lur muntaneras cunter attatgas e per pussibilitar uschia ina coexi­stenza tranter l'uman ed il luf. Las persunas pertutgadas ed ils posts chantunals spe­zialisads ch'èn responsabels per ils secturs protecziun da muntaneras e manage­ment dal luf arrivan dentant pli e pli a lur cunfins.

La politica, la Regenza e las autoritads enconuschan las sfidas da la populaziun per­tutgada, ed ellas sa stentan da cuntanscher meglieraziuns.La tenuta da la Re­genza è dapi onns la medema: In management modern dal luf resguarda ils differents ba­segns e las differentas pretensiuns envers il spazi da viver, envers il spazi cultural ed envers il territori natiral. Ina regulaziun preventiva na pudess betg mo avair effects se­lectivs, mabain er effects educativs sin ina populaziun da lufs, preservar lur timidi­tad natirala ed uschia garantir la distanza envers ils umans ed envers ils animals da niz.

En collavuraziun cun l'Uffizi federal d'ambient (UFAM) ha il chantun pudì sviluppar vina­vant simplificaziuns dals andaments administrativs. Ultra da quai è la pratica da l'indemnisaziun d'animals da niz stgarpads gia vegnida adattada sin la stad alpestra 2022 a favur da las possessuras e dals possessurs d'animals. Il chantun vegn a s'en­ga­schar vinavant per ina gestiun moderna da la preschientscha dal luf e per ina pro­tec­­ziun da muntaneras pratitgabla en il senn d'ina coexistenza tranter il luf e l'uman.

Ils giavischs e las pretensiuns dal Grischun e d'ulteriurs chantuns alpins cun coloni­sa­ziun da lufs èn enconuschents a Berna. Per rinforzar la posiziun dal chantun Gri­schun è vegnì tschertgà l'accord cun ils auters chantuns da muntogna. Il settember 2022 ha la Conferenza da las regenzas dals chantuns alpins (CRCA) supplitgà la Con­federaziun per ina reponderaziun e per dapli sustegn per ir enturn cun il luf. La populaziun da lufs en las Alps svizras duai pudair vegnir regulada en moda activa sumegliantamain a la populaziun da capricorns.

Regulaziuns preventivas dovran ina basa legala correspundenta. Las autoritads chan­tunalas stattan vinavant en contact ed han schizunt in barat pli stretg cun las persunas responsablas da la Confederaziun en vista a la proxima revisiun da la le­scha. La revisiun proponida vul stgaffir l'abilitad d'agir necessaria cun ina midada concisa ed equilibrada da la Lescha da chatscha. I sto vegnir evità da perder dano­vamain la votaziun. La renunzia al spustament da las cumpetenzas da la Confede­raziun als chantuns vegn perquai sustegnida da la Regenza.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la Regenza al Cussegl grond da midar questa incumbensa sco suonda:

La Regenza vegn incumbensada da s'engaschar, per che las leschas federalas che reglan la protecziun dal luf vegnian adattadas en quel senn e per ch'ils process ve­gnian simplifitgads sin mintga stgalim, per pussibilitar al chantun Grischun da sajettar preventivamain animals da rapina gronds che chaschunan donns.

25 d'october 2022