Tar la dumonda 1: Tenor la Regenza dat il pli nov mussavia ina buna survista cum­plessiva. El renviescha a meds auxiliars, a documentaziuns ed ad exempels pratics che mussan concretamain, co ch'ins po prender e realisar differentas mesiras en la construcziun d'abitaziuns, e quai en spezial per metter a disposiziun ina purschida suffizienta d'abitaziuns a pretschs adequats. I existan dentant anc ulteriurs mussa­vias, particularmain in mussavia dal Forum economic dal Grischun u mussavias en il sectur da la construcziun d'abitaziuns socialas. Sin sia pagina d'internet porscha l'Uffizi federal d'abitaziuns (UFAB) ina gronda schelta da documentaziuns (sut las rubricas Politica d'abitaziuns e Promoziun d'abitaziuns).

Tar las dumondas 2 e 3: Al chantun stattan a disposiziun differents instruments per pudair realisar mesiras en la construcziun d'abitaziuns. En il Plan directiv chantunal èn determinadas maximas per «stgaffir e mantegnair spazi d'abitar per la populaziun indigena». Malgrà l'obligaziun da reducir zonas da construcziun surdimensiunadas tenor la LPT1 èn disponiblas anc bleras reservas da zonas da construcziun betg utili­sadas. Cun mobilisar talas reservas e cun far ina politica da terren activa èsi pussai­vel da promover generalmain l'activitad da construir abitaziuns. La vischnanca da Schlarigna per exempel ha deliberà il december 2022 ina lescha davart la promoziun d'abitaziuns che cuntegna mesiras effizientas. Cun meglierar las cundiziuns d'abitar en il territori da muntogna (sanaziuns da chasas d'abitar) sustegna il chantun ultra da quai la cumpra e la sanaziun da chasas d'abitar en il territori da muntogna a favur da la populaziun cun entradas bassas. Sin plaun federal vegnan mess a disposiziun ul­teriurs meds da promoziun (fonds de roulement per emprests cun tschains favurai­vels, cuntragaranzias tar l'Associaziun da garanzia ipotecara, garanzias per em­prests da la Centrala d'emissiuns per la construcziun d'abitaziuns d'utilitad publica). Areguard il mussavia menziunà qua survart po il chantun cussegliar spezialmain en la planisaziun dal territori. Medemamain è el pront da dar sustegn en gruppas da lavur. Ina politica da terren activa per stgaffir spazi d'abitar è dentant l'incumbensa da las vischnancas. Il chantun n'ha betg las cumpetenzas finanzialas per construir sez spazi d'abitar favuraivel u per cumprar per quest intent terren en las vischnancas e per vender quel per in pretsch pli favuraivel (cf. en quest reguard la resposta da la Regenza dals 24 da favrer 2022 a la dumonda Horrer concernent l'areal dal Sennhof a Cuira ed ils contracts da dretg da construcziun dal chantun).

Tar la dumonda 4: Sin quest champ è il chantun gia activ. Tras la sanaziun da cha­sas d'abitar stattan a disposiziun contribuziuns dad 1,3 milliuns francs per onn (tenor lescha pudess il Cussegl grond fixar meds finanzials fin a max. 1,8 milliuns francs) per sanar u per cumprar proprietad d'abitar en la zona da muntogna dal chantun. Cun questas contribuziuns pon vegnir promovids mintga onn circa 20 projects (quai correspunda en media ad ina contribuziun da var 65 000 francs a favur da custs d'in­vestiziun da circa 700 000 francs). Fin avant circa dus u trais onns avess il chantun pudì promover anc dapli projects, sch'i fissan stads a disposiziun dapli meds finan­zials. L'ultim temp han ils meds finanzials bastà. Las dumondas èn sa reducidas oravant tut, perquai ch'ils custs da construcziun èn s'augmentads uschè fitg, che la finanziaziun dals projects è daventada pli difficila. Il dumber da dumondas ed uschia er il dumber da projects promovids pudessan dentant vegnir augmentads, sch'i stessan a disposiziun dapli meds finanzials e dapli resursas da persunal e sche er las limitas da las entradas e da la facultad vegnissan adattadas vers ensi. Tant per augmentar ils meds finanzials sco er per auzar las limitas da las entradas e da la facultad stuess il Cussegl grond concluder ina revisiun da la lescha.

Mesiras directivas directas ston la finala vegnir fixadas l'emprim sin plaun communal. Il motiv è ch'il mix d'abitaziuns, il martgà da lavur, il svilup demografic, la dumonda d'abitaziuns secundaras, la quota d'abitaziuns vidas, l'attractivitad turistica, il nivel dals pretschs ed il terren da construcziun disponibel e.u.v. han localmain effects reciprocs fitg differents.

8 da favrer 2023