Navigation

Inhaltsbereich

Moziun concernent ina lescha davart l'organisaziun da la polizia

Sessiun: 30.05.2000
En la legislaziun da noss chantun èn la basa legala per l'organisaziun, las incumbensas e las cumpetenzas da la polizia sternidas en differents decrets ed existan be a moda rudimentara. Tenor l'art. 28 da la constituziun chantunala (CC) èsi tranter auter l'obligaziun da la regenza da manar e survegliar la polizia; tenor l'art. 30 CC procura la regenza per l'observaziun dal ruaus public e da la segirezza publica. Sco quai che resulta da l'art. 40 al. 2 CC sco er da l'art. 2 e 4 lit. f da la lescha da vischnanca ha il legislatur per exempel surlaschà la polizia bassa a las vischnancas. Las incumbensas da la polizia chantunala da sia vart èn regladas en l'ordinaziun dal cussegl grond davart la polizia chantunala dals 20 da november 1974 sco er en il reglament da servetsch e d'organisaziun dals 24 d'avust 1987, relaschà da la regenza.
Er sche la lescha davart la procedura penala (PP) regla tranter auter il sectur da la polizia giudiziala, manca ina basa legala adequata al temp. Tras ina lescha da polizia u ina lescha davart l'organisaziun da la polizia vegniss creada d'ina vart dapli clerezza legala ed uschia dapli segirezza legala per ils impiegads da polizia e da l'autra vart er per ils burgais. Sch'i duai vegnir elavurada ina lescha cumplessiva da polizia u be ina lescha davart l'organisaziun da la polizia è dentant ina dumonda da la realisabladad politica.
Finamira d'ina tala lescha davart l'organisaziun da la polizia èsi da fixar ultra da l'organisaziun per ademplir las incumbensas ils princips da la collavuraziun tranter ils posts da polizia dals differents stgalims, uschia er concernent la relaziun tar auters chantuns e la confederaziun sco er en cas da catastrofas. Plinavant duei vegnir creada ina basa legala per la collavuraziun cun organs auxiliars („impiegads e terzas persunas“) per ademplir incumbensas da la polizia, cun excepziun da mesiras repressivas dal process penal e da controllas da persunas. Il davos punct vala spezialmain per ademplir las incumbensas polizialas tras las vischnancas per preservar quellas tant sco pussaivel envers pretaisas d'indemnisaziun. Il medem mument duessan ils princips da la posiziun da la polizia chantunala concernent il dretg dal persunal vegnir reglads en ina tala lescha.
Per cas che la regenza sa decida per ina lescha davart l'organisaziun da la polizia, duai quai sa tractar d'in decret concis en il senn d'ina lescha generala.
Nus faschain perquai la proposta che la regenza presentia al cussegl grond in sboz per ina lescha davart l'organisaziun da la polizia resp. per ina lescha da polizia.

Cuira, ils 30 da matg 2000

Namen: Portner, Geisseler, Roffler, Augustin, Bär, Barandun, Battaglia, Berther (Mustér), Berther (Sedrun), Biancotti, Büsser, Cahannes, Cathomas, Cavegn, Crapp, Demarmels, Dermont, Farrér, Federspiel, Giuliani, Gross, Hartmann, Hess, Hübscher, Jeker, Juon, Keller, Koch, Lardi, Lemm, Loepfe, Montalta, Noi, Parpan, Peretti, Plozza, Quinter, Ratti, Rizzi, Scharplatz, Schmid (Sedrun), Schmid (Spleia), Schmid (Val S. Pieder), Stiffler, Suter, Thomann, Tramér, Tremp, Tuor (Mustér), Tuor (Trun), Vetsch, Walther, Zanolari, Zarro

Session: 30.05.2000
Vorstoss: rg Motion

Resposta da la regenza

Las incumbensas, l'organisaziun, las cumpetenzas e la posiziun da la polizia èn regladas en il chantun Grischun en ils pli differents decrets da different stgalim, spezialmain en la constituziun chantunala, la procedura penala, la lescha da vischnanca, la lescha per la tgira da malsauns, l'ordinaziun davart la polizia chantunala, il reglament da servetsch e d'organisaziun, l'ordinaziun executiva tar la lescha davart il traffic sin via. Plinavant datti ina cunvegna interchantunala per ils princips da la collavuraziun da la polizia en la Svizra orientala e per ils custs en connex cun acziuns interchantunalas da la polizia ordaifer il concordat da polizia da la Svizra orientala. Concernent il dretg da persunal èn er d'observar per la polizia chantunala l'ordinaziun dal persunal e las disposiziuns executivas correspundentas.
Pervia da questa varietad sco er pervia da las incumbensas supplementaras che han tutgà ils davos onns a la polizia, pari dad esser inditgà da cumpigliar las disposiziuns legalas necessarias e da crear la basa per ina regulaziun confurma al stgalim en ina lescha da polizia. Ina lescha da polizia duai dar d'ina vart ina libertad d'agir circumscritta cleramain als organs da polizia en il chantun Grischun e da l'autra vart crear las premissas per defender ils dretgs da las persunas pertutgadas. Domaduas chaussas èn adattadas per rinforzar la confidenza publica en l'agir da la polizia.
Numerus chantuns han relaschà u revedì las leschas da polizia en il decurs dals davos onns, betg il davos a basa da la pratica novissima dal tribunal federal.
Las lavurs per ina lescha da polizia ston tegnair quint da differents interess che divergeschan per part e ston resguardar ils projects currents da la confederaziun e dal chantun. Da menziunar èn per exempel las lavurs per ina procedura penala federala, l'examinaziun dal sistem da la segirezza interna (USIS), che ha per finamira da reparter da nov las cumpetenzas tranter confederaziun e chantuns sin il sectur da la polizia sco er ils projects armada XXI e protecziun da la populaziun. Sin il stgalim chantunal èn da resguardar la reorganisaziun da la protecziun da la populaziun, l'intensivaziun da las controllas dal traffic pesant ed ils projects da reorganisaziun per la polizia chantunala. Per il mument na po anc betg vegnir inditgà in urari definitiv legislativ.
Materialmain duain uschenavant ch'ina basa legala è necessaria persuenter vegnir regladas las incumbensas e l'organisaziun da la polizia chantunala, la separaziun da las cumpetenzas da las polizias chantunalas e communalas, la collavuraziun cun auters uffizis sco er cun corps da polizia d'auters chantuns, cun la confederaziun e cun organisaziuns privatas da segirtad. Uschenavant ch'i n'exista betg ina basa en la procedura penala, pon las mesiras repressivas polizialas (inclusiv il diever polizial da l'arma) vegnir normadas da nov sin stgalim da lescha. A la posiziun da dretg dal persunal da la polizia chantunala, a la protecziun da las datas ed a l'investa da las actas èsi da dar attenziun speziala.
En in prim pass vegn ins a stuair examinar, tge secturs materials che basegnan obligontamain ina basa legala en il senn furmal. En quest connex na vegni betg a sa tractar da princip d'ina reorientaziun generala, mabain plitost d'in transferiment da las differentas disposiziuns cumprovadas en ina lescha en il senn formal e da serrar las largias existentas.
La regenza sa declera pronta d'acceptar la moziun e da preschentar al cussegl grond in sboz per ina lescha davart l'organisaziun da la polizia resp. ina lescha da polizia.

Cuira, 23 d'avust 2000