Navigation

Inhaltsbereich

Postulat concernent la violenza encunter las dunnas en la lètg ed en il partenadi

Sessiun: 30.05.2000
Tenor in studi dal fondo naziunal ch'è vegnì preschentà a la publicitad per l'emprima giada l'atun 1996 vegn maltractada mintga tschintgavla dunna da ses partenari durant sia vita; passa 40% da las dunnas pateschan da la violenza psichica. La violenza encunter dunnas en la lètg ed en il partenadi è in problem da l'entira societad ch'è ditg vegnì tabuisà. Las soluziuns dals problems avevan fin uss la consequenza che, per dunnas pertutgadas, vegnivan endrizzadas purschidas d'agid sco chasas da dunnas e posts da cussegliaziun.
En il chantun Grischun n'existan naginas statisticas cumplessivas davart la violenza a chasa, spezialmain na vegni er betg distinguì en connex cun delicts da violenza, sche quels han gì lieu entaifer u ordaifer in partenadi. Il dumber zuppà dastgass esser considerabel sco en auters chantuns.
En la pratica vegnan las dunnas ch'èn pertutgadas da la violenza anc adina confruntadas cun opposiziuns scuraschantas. Perencunter sto as suttametter mo ina pitschna part dals delinquents ad ina persecuziun penala per quest agir. Cuntrariamain al princip d'allontanar quel che disturba, che pretendess l'allontanament dal delinquent, vegnan savens sfurzadas las victimas da bandunar lur ambient social.
En differents chantuns han lieu dapi la mesadad dals onns 90 projects per chattar pussaivladads d'intervenziun encunter la violenza a chasa. In project d'intervenziun sa chapescha sco indriz che, ensemen cun las instituziuns pertutgadas, elavura novas modas da proceder encunter la violenza a chasa e surprenda ina funcziun da coordinatur per realisar quellas. Resultads èn ils differents projects da la chapientscha ch'ils pertutgads po obtegnair agid a moda efficazia mo, sch'ils differents indrizs da derivanza privata e statala accordan lur intervenziuns ina cun l'autra e dattan ina tscherta prioritad al problem. La finamira da tals projects d'intervenziun è quella d'elavurar e da realisar, suenter in'examinaziun detagliada, l'applicaziun actuala da las modas d'agir pratic. Quest'applicaziun ha la finamira da meglierar la protecziun da las dunnas pertutgadas e da lur uffants e vul, tenor pussaivladad, impedir in'escalaziun da la violenza. Il chantun Grischun vegn a numnar in post spezialisà per la protecziun da l'uffant. L'examinaziun da las mesiras preventivas per la violenza a chasa è in ulteriur pass necessari en questa direcziun. Na da rar ha lieu la violenza encunter las dunnas en connex cun la violenza encunter ils uffants e viceversa.
Ils custs che resultan annualmain per la Svizra tras la violenza encunter las dunnas èn vegnids stimads en in studi publitgà l'onn 1998 sin 400 milliuns. Perquai èsi raschunaivel er or da vista da l'economia d'investir dapli resursas en la prevenziun da la violenza.
Per ils motivs surmenziunads supplitgain nus la regenza d'examinar, per il chantun Grischun, mesiras per prevegnir a la violenza cunter las dunnas en la lètg ed en il partenadi ed eventualmain da dar liber la via ad in project per chattar pussaivladads d'intervenziun encunter la violenza, e quai tenor il model d'auters chantuns da la Svizra (LU, FR).

Cuira, ils 30 da matg 2000

Namen: Meyer, Arquint, Frigg, Bischoff, Bucher, Capaul, Cavigelli, Claus, Dermont, Giuliani, Hardegger, Jäger, Joos, Locher, Looser, Luzio, Maissen, Noi, Pfenninger, Pfiffner, Portner, Righetti, Scharplatz, Schmid (Spleia), Schmutz, Schütz, Trepp, Zarro, Zindel

Session: 30.05.2000
Vorstoss: rg Postulat

Resposta da la regenza

Violenza en la famiglia ed en il partenadi è in problem da la societad ch'ha varias furmas e motivs e che chaschuna savens grevas consequenzas per las persunas, las famiglias ed ils partenadis pertutgads. Violenza psichica, corporala e sexuala è da numnar en quest connex gist uschè sco numerusas furmas da la negligenza.
Abus violents han lieu per il pli en il sectur privat d'in partenadi u d'ina famiglia e
dirigian savens il mintgadi da las persunas pertutgadas durant blers onns. Pli gronda ch'è la differenza da pussanza tranter ils dus partenaris e pli gronda ch'è la ristga per abus violents e maltractaments. Effectivamain èn pertutgads il pli savens dunnas ed uffants da la violenza en la lètg ed en il partenadi. Violenza è bleras giadas il resultat da process da la dinamica psicologica e da famiglia. Correspundentamain èsi d'integrar per elavurar e realisar mesiras respectivas er ils aspects da la dinamica psicologica e da famiglia.
Problems da violenza sa mussan en l'activitad da tut ils servetschs socials e posts da cussegliaziun ch'il chantun maina u als quals el dat in sustegn finanzial (chasa da dunnas, servetsch psicologic da scola, cussegliaziun per dumondas da famiglia, da sexualitad e da gravidanza, cussegliaziun per l'agid a victimas, servetschs socials, post da cussegliaziun per giuvenils e per dumondas da drogas, servetsch psichiatric per uffants e giuvenils e.u.v.). Medemamain èn confruntads cun questa tematica
autoritads tutelaras, organs da polizia sco er dretgiras civilas e penalas. Ultra da quai exista, sco che la postulanta fa valair, in dumber zuppà considerabel.
Il studi dal fondo naziunal che vegn menziunà da la postulanta e ch'è vegnì publitgà 1997 vala sco emprim studi represchentativ pertutgant la dimensiun da la violenza en la lètg ed en il partenadi en Svizra. El constatescha che mintga tschintgavla dunna suffra da violenza psichica e/u sexuala durant sia vita. El conferma las experientsch-as dals posts da cussegliaziun en il chantun.
Il biro per dumondas d'egualitad ha sensibilisà la publicitad en il chantun Grischun l'onn 1997 en connex cun ina acziun naziunala davart il tema "Violenza en la lètg ed en il partenadi". El coordinescha dapi lezza giada las mesiras sin plaun chantunal.
La regenza è pronta, tegnend quint da la problematica, d'examinar ulteriuras mesiras per prevegnir ed intervegnir en cas da violenza entaifer famiglias, e spezialmain encunter dunnas en la lètg ed en il partenadi sco er encunter uffants. Ella è er pronta da promover projects correspundents en il rom da las pussaivladads finanzialas.
Analogamain a projects correspundents en auters chantuns u en autras citads stattan en emprima lingia d'ina vart campagnas d'infurmaziun e da prevenziun, mesiras per promover la conscienza e la furmaziun da las persunas che s'occupan da victimas da violenza en lur funcziun professiunala, sco er meglieraziuns en la collavuraziun interinstituziunala.
En il senn da las explicaziuns surmenziunadas sa declera la regenza pronta d'acceptar il postulat.

Cuira, 29 d'avust 2000