Dumonda en scrit concernent la "Segirezza sin ils binaris e la via da Gonda tranter Lavin e Giarsun"
Sessiun: 29.11.2000
Cun l'avertura dal tunnel dal Vereina avant in onn è vegnì ademplì in fervent giavisch da la populaziun da l'Engiadina e la Val Müstair. Quest tunnel pussibilitescha tant als passagiers dal tren sco er als manischunzs da circular durant 365 dis per onn a moda segira tranter Claustra e Lavin/Susch. En cas da privel da lavinas po l'ulteriur viadi en Engiadina dentant esser fitg periclità u nunpussaivel tar ils dus laviners Valpunia e Gonda sut Lavin. La cuntinuaziun dal viadi en direcziun da Scuol n'è betg segira ni sin ils binaris ni sin via.
Per quests dus laviners èsi vegnì elavurà in project preliminar. Quest prevesa custs da circa 36 milliuns francs. En occasiun d'ina radunanza da discussiun da la Pro Engiadina Bassa ensemen cun cusseglier guvernativ Engler, inschignier superiur Dicht e vicedirectur Altermatt da la VR han ins discutà ils 2 da december 1999 a Scuol davart il redimensiunament da quest project generus (previs èn ina galaria ed in tunnel) e davart l'etappaziun dal project per la lingia da la VR e per la via chantunala. Per ina galaria da protecziun Valpunia per la lingia da la VR han ins menziunà ina summa in pau pli auta che 5 milliuns francs per ils custs da construcziun. Tras il tractament prioritar da quest project parzial ensemen cun il rempar da cunfinaziun previs pudess ins almain augmentar considerablamain la segirezza da la lingia da la VR sin il traject Lavin-Scuol.
Cusseglier guvernativ Engler e vicedirectur Altermatt da la VR han empermess en occasiun da questa scuntrada d'examinar tant l'etappaziun dal project cumplessiv sco er l'eventual redimensiunament dal project cumplessiv.
Il sutsegnà fa las sequentas dumondas a cusseglier guvernativ Engler:
1. Han ins examinà en il fratemp la pussaivladad da l'etappaziun dal project (Valpunia - Gonda resp. lingia da la VR - via chantunala)? En cas da gea, tge èn ils resultats?
2. Han ins examinà la pussaivladad d'in redimensiunament dal project cumplessiv? En cas da gea, tge èn ils resultats?
3. Tge pon ins dir da preschent davart ils termins per realisar quests dus projects?
Cuira, ils 29 da november 2000
Namen: Parolini
Session: 29.11.2000
Vorstoss: rg SchriftlicheAnfrage
Resposta da la regenza
Il chantun e la VR han elavurà in project cumplessiv per eliminar ils privels en il sectur dal laviner Val Gonda/Valpunia, sco ch'i vegn explitgà correctamain en la dumonda. En il fratemp han ins examinà per motivs finanzials in redimensiunament da quest project generus. Da questas examinaziuns resulta ch'il project da la viafier po er vegnir realisà independentamain dal project da la via dal chantun. La protecziun da l'object ch'ins vul cuntanscher po dentant vegnir garantida be cun la construcziun parallela dals dus rempars da protecziun. Ils custs per quest project redimensiunà muntan a 7 fin 8 milliuns francs. Quests meds n'èn betg previs en la currenta planisaziun da finanzas da la VR. La regenza vegn dentant a s'engaschar en il rom da sias pussaivladads per ina realisaziun speditiva da quest project. Concernent las mesiras che pertutgan la via ston ins dir ch'ils custs per quest project muntan a circa 40 milliuns francs. A basa dals meds finanzials limitads da la confederaziun e dal chantun ed en vista al grond dumber da trajects problematics sin la rait da vias dal chantun che cumpiglia 1'600 km (privel da lavinas, crudada da crappa e bovas e.u.v.) pon ins entschaiver cun quest project pir a pli lunga vista.
Cuira, ils 29 da november 2000