Navigation

Inhaltsbereich

Postulat concernent augmentar la quota da maturitad en il Grischun

Sessiun: 30.01.2001
Differentas giadas è la regenza s'exprimida en favur d'ina quota da 15% da maturandas e maturands. Questa decleraziun ma para problematica. Uschia sa cuntenta il Grischun, en cumparegliaziun cun ils ulteriurs chantuns da la Svizra, da restar sut la media e stat en contradicziun cun ils oraturs, tenor ils quals ina buna furmaziun da la giuventetgna saja la meglra investiziun per l'avegnir. Dapi che la quota media da maturitad è ca. 18% en Svizra, sa chatta il chantun Grischun al sisavel davos plaz.

Igl è da contestar ch'ina quota pli auta è cumbinada cun ina reducziun da la qualitad. Cun ina tala argumentaziun vegnissan ils chantuns cun ina quota pli auta quasi disqualifitgads.

Che la tenuta modesta dal chantun vegn chaschunada en emprima lingia da motivs finanzials persvasivs, è pli che tschert. Ch'il chantun po diriger questa strategia tras la scola chantunala sco scola da referenza, tras proceduras d'examen e spezialmain tras notas, na vegn er betg contestà e na renda betg main problematica la fatschenta. Chastiadas da questa politica vegnan las regiuns, nua ch'ins pudess cuntanscher ina quota pli auta, chastiada vegn però per finir la giuventetgna da l'entir chantun.

La quota da maturitad daventa dentant in problem er or da vista da la restructuraziun da l'instrucziun da las magistras e dals magisters a la SAP. Pudair disponer d'avunda persunas d'instrucziun è d'ina uschenumnada muntada „existenziala“ per mantegnair la varietad linguistica e culturala da noss chantun triling. Augmentar la quota da maturitad para d'esser inditgà er per quest motiv.

Ils postulants accentueschan expressivamain che cun lur postulat na vegnan insumma betg messas en dumonda las stentas che vegnan fatgas per refurmar las structuras e meglierar la qualitad da la scolaziun professiunala; il cuntrari. Augmentar la quota da maturitad na signifitga or da questa vista betg ina preferenza unilaterala da la scola media, mabain ina gulivaziun dal sectur da scolaziun raschunaivla ed absolutamain necessaria per il Grischun. Els s'opponan cunter la reproscha - che preschenta silenziusamain ina discriminaziun dals chantuns cun ina quota da maturitad pli auta - , tenor la quala l'augment da la quota da maturitad stoppia chaschunar ina reducziun da la qualitad.

Ils postulants pretendan in'examinaziun dal concept da la regenza ed ina preschentaziun da las consequenzas d'in augment a media vista e pass per pass da la quota da giuvenils cun ina scolaziun gimnasiala en noss chantun.

Cuira, ils 30 da schaner 2001

Namen: Arquint, Tramèr, Parolini, Berther (Mustér), Berther (Sedrun), Biancotti, Casanova (Cuira), Casanova (Vignogn), Deplazes, Furrer, Gunzinger, Hess, Juon, Kessler, Mani, Michel, Noi, Pedrini, Schmid (Spleia), Toschini, Trepp, Walther, Wettstein

Session: 30.01.2001
Vorstoss: rg Postulat

Resposta da la regenza

La quota da maturitad inditgescha tge pertschientuala da la populaziun residenta permanentamain en la vegliadetgna da 19 onns che cuntanscha in attestat da maturitad. Tenor las indicaziuns da l'uffizi federal da statistica per l'onn 1999 sa chatta il chantun Grischun cun 14.7% al 17avel plaz da 26 chantuns. El occupa pia in plaz central tranter ils chantuns, in plaz che correspunda er a la productivitad economica dal chantun. La media svizra munta a 17.9%. Ils davos onns è la quota da maturitad augmentada en il chantun Grischun bainquant pli ferm ch'en il rest da la Svizra. La pratica actuala d'admissiun a las scolas medias grischunas dastgass avair per consequenza in ulteriur augment da la quota da maturitad. Quai mussa che la quota da maturitad da 15% che la regenza vul cuntanscher represchenta ina valur directiva eventualmain variabla e betg in numerus clausus.

La finamira da la maturitad gimnasiala è quella da furnir la basa per reussir in diplom ad ina universitad u ad ina scola politecnica federala. Schebain ch'il diplom reussì vegn influenzà da fitg differents facturs, sa chattavan fin uss las quotas dals diploms universitars da las absolventas e dals absolvents da la scola chantunala grischuna sur la media svizra. Cumpareglià cun questa finamira è sa cumprovada la pratica d'admissiun restrictiva da quest gimnasi.

En il rom d'ina vista cumplessiva giuditgescha la regenza ina quota da maturitad da 15% sco valur directiva raschunaivla per il chantun Grischun. Quest giudicament n'è - sco gia menziunà - betg da metter sin il medem stgalim sco in numerus clausus per il gimnasi. Uschia na s'impona betg ina midada dal giudicament da la regenza. L'inculpaziun cuntegnida en il postulat che „motivs finanzials persvasivs“ sajan en
emprima lingia decisivs per la tenuta da la regenza vegn refusada cleramain. Problematica è er la decleraziun dal postulat che giuvenils che na pon betg far ina

maturitad gimnasiala vegnian chastiads per il cumportament dal chantun. Quai fa l'impressiun che be la maturitad gimnasiala pussibiliteschia ina buna scolaziun. Quai n'è dentant betg il cas. La finamira da la politica da furmaziun da la regenza è quella da resguardar ils basegns da la societad e quels da l'economia grischuna. Las structuras economicas en il chantun cun bleras interpresas pitschnas e mesaunas (IPM) han per consequenza ch'i vegn promovida la furmaziun professiunala, inclusiv la maturitad professiunala, ch'intermedieschan l'admissiun ad in studi da scol'auta professiunala. A giuvenils ch'èn buns scolars dattan questas scolaziuns che sa basan sin in emprendissadi professiunal fitg bunas perspectivas. L'access senza
examen a las scolas autas professiunalas da maturandas e maturands professiunals permetta als giuvenils ch'han ina ferma voluntad d'emprender, d'approfundar las experientschas da la scolaziun professiunala. Questa via da scolaziun è pia attractiva per tut ils giuvenils e porscha interessantas pussaivladads da far carriera entaifer ed ordaifer il chantun. Il fatg che questas pussaivladads n'èn betg anc enconuschentas dapertut, explitgescha per part las decleraziuns da caracter da politica da furmaziun cuntegnidas en il postulat areguard la valur da la maturitad gimnasiala.

Per disponer en il futur d'in dumber suffizient da persunas d'instrucziun per il stgalim primar, è il cussegl grond s'exprimì l'onn 1998 cleramain en favur da fixar premissas d'admissiun per il studi a la scol'auta professiunala da pedagogia che tegnan quint da la permeabilitad dal sistem da furmaziun. La CDE ha surprendì quest model en ses reglament per renconuscher ils diploms da las scolas autas professiunalas per persunas d'instrucziun dal staglim prescolar e primar. I vegn concepì in modul supplementar per la furmaziun generala che prepara las titularas ed ils titulars d'in diplom d'ina scola media da diplom (SMD), d'ina scola media commerziala (SMC), d'ina maturitad professiunala e d'ina scolaziun professiunala cun pratica da plirs onns per il studi ad ina scol'auta professiunala da pedagogia. Quest modul supplementar tegna quint da la trilinguitad chantunala.

Sa basond sin questas explicaziuns propona la regenza da refusar il postulat.

27 da favrer 2001