Navigation

Inhaltsbereich

Interpellaziun concernent las mesiras per garantir ina tgira segira e qualifitgada en ils ospitals ed en las chasas da tgira e d'attempads da noss chantun

Sessiun: 30.01.2001
Il chantun Grischun patescha dapi intgin temp da mancanza da persunal en ils ospitals sco er en las chasas da tgira e d'attempads. Quest fatg na schanegia er betg noss ospital chantunal ch'ha er d'ademplir la funcziun d'in ospital da center en il chantun. Otg plazzas per persunal diplomà sin la partiziun da tgira da l'ospital chantunal n'èn betg occupadas. En vista a l'effectiv dal persunal gia reducì quantitativamain e la rotaziun permanenta dal persunal è questa mancanza tant pli gravanta. Auters chantuns (p. ex. Turitg, Son Gagl, Argovia) han ina grond'attracziun, perquai che las pajas èn vegnidas adattadas fermamain durant il davos temp. Quests chantuns han realisà las ensainas dal temp e vulan impedir in'emigraziun da forzas da lavur impurtantas durant il temp, en il qual l'economia sa remetta.

Er la curta durada da segiurn dals pazients en ils ospitals acuts (sustegnida dal stadi e dals assicuraders da malsauns per tegnair en frain ils custs da sanadad) creescha ulteriur stress per il persunal da tgira. Ils pazients da chattan numnadamain durant lur entir segiurn a l'ospital en ina fasa acuta da malsogna e dovran tgira ed assistenza intensiva.

La scola professiunala da sanadad e tgira da malsauns a Cuira, la pli gronda en noss chantun, è er confruntada cun in regress dal dumber d'emprendist(a)s. Las proceduras da recepziun èn sa reducidas da 74 unitads l'onn 1998 a 36 l'onn 2000. Ins constatescha er in dumber considerablamain pli aut d'extradas che durant ils davos onns. Quellas n'èn betg ina consequenza d'ina incapacitad intellectuala dals emprendists, mabain ellas mussan la difficultad da supportar la grevezza psichica smesirada en il sectur da lavur. La scola ha er realisà las ensainas dal temp ed ha lantschà ils 29 da schaner 2001 ina campagna da reclama raschunaivla.

En vista al fatg ch'i sa preschenta la dumonda davart la segirezza dals pazients en noss pajais - quai a basa da las davosas communicaziuns davart sbagls cun consequenzas letalas en differents ospitals - preschentain nus a la regenza las sequentas dumondas:
1. È la regenza conscienta da la situaziun precara dal persunal sin il sectur da tgira en noss chantun?
2. Sa la regenza tge che quai munta per il futur? (numerus attempads, blers pazients, adina pli pauc persunal qualifitgà).
3. Conuscha la regenza il connex causal tranter la stanclentada, il stress ed ils sbagls?
4. Sa la regenza ch'ils auters chantuns han gia prendì mesiras per mantegnair il persunal da tgira e che la consequenza e quella che noss chantun sa chatta sin il stgalim da paja il pli bass da la Svizra?
5. È la regenza pronta da meglierar la situaziun da paja per il persunal da tgira u è ella pronta d'elavurar in model da bunificaziun da temp per il persunal da tgira e da gidar uschia a render pli attractiva la professiun da tgira?
6. È la regenza er da l'avis ch'ina incumbensa plain responsabladad e da valur sco quella da la tgirunza resp. dal tgirunz da malsauns merita da vegnir sustegnida ed indemnisada a moda correcta?
- En cas da gea: pertge spetga la regenza, empè da metter en moviment questas meglieraziuns cun mesiras concretas avant ch'i saja memia tard?

Cuira, ils 30 da schaner 2001

Namen: Noi, Pfiffner, Bucher, Arquint, Cathomas, Cavegn, Cavigelli, Farrér, Frigg, Hartmann, Hess, Jäger, Joos, Kessler, Koch, Locher, Looser, Luzio, Marti, Pfenninger, Schmutz, Trepp, Zanolari, Zindel

Session: 30.01.2001
Vorstoss: rg Interpellation

Resposta da la regenza


La regenza respunda las dumondas fatgas sco suonda:

1. Da preschent han tant ils ospitals sco er las chasas d'attempads e da tgira da l'entira Svizra adina pli grondas bregias da recrutar persunal. Actualmain è la mancanza spezialmain precara tar il persunal da tgira intensiva e tar il persunal da la sala d'operaziun sco er tar las plazzas da cader. Cun questa situa-
ziun vegnan confruntads er ils ospitals e las chasas d'attempads e da tgira en il chantun Grischun. I mancan dentant infurmaziuns detagliadas concernent il dumber da las plazzas vacantas e las sururas prestadas sco er concernent la reducziun quantitativa e qualitativa da la prestaziun.

2. La regenza parta dal fatg ch'il basegn da persunal en ils ospitals ed en las chasas d'attempads e da tgira vegn a s'augmentar en vista al svilup demografic. Las stentas per recrutar persunal da tgira ston vegnir intensivadas correspundentamain.

3. Il connex tranter la stanclentada, il stress ed ils sbagls è evident. Da la mancanza da persunal resulta ch'il persunal avant maun è surchargià. Quai po chaschunar grevs problems consecutivs, sco per exempel in nausch clima da lavur, il sindrom da burn-out, dapli absenzas chaschunadas tras malsogna, desditgas, ma er sbagls che succedan durant la lavur. Sut questa situaziun pon er patir l'instrucziun e la furmaziun supplementara dal persunal.

4. Las mesiras dals auters chantuns vegnan observadas attentamain. Da vart dal chantun vegn da preschent sclerì, co che l'indemnisaziun da las singulas professiuns da tgira en il chantun sa preschenta en la cumpraraziun cun l'entira Svizra.

5. Dal puntg da vista da la regenza ston las cundiziuns generalas esser furmadas da maniera ch'ils ospitals e las chasas d'attempads e da tgira pon offrir al persunal da tgira cundiziuns d'engaschament attractivas e ch'els pon correspundentamain garantir er en il futur ina tgira ed assistenza optimala a las persunas malsaunas e cun basegn da tgira. Sche l'analisa mussa in basegn d'agir sin il sectur da las pajas, vegn la regenza ad instradar mesiras, resguardond la libertad d'agir finanziala.

6. Ina gruppa da lavur che sa cumpona da represchentantas e represchentants da la federaziun da chasas ed ospitals dal Grischun, da la secziun grischuna da la federaziun svizra da las tgirunzas e dals tgirunzs, dal departament da
giustia, polizia e sanitad sco er da l'uffizi da persunal s'occupa da preschent d'elavurar fin la fin da mars 2001 in pachet da mesiras per mauns dals purtaders da decisiuns, co che las cundiziuns d'engaschament dal persunal da tgira èn da formular, per ch'ins possia garantir er en il futur ina tgira ed assistenza optimala a las persunas malsaunas e cun basegn da tgira. En quest rom è er d'examinar l'introducziun d'in model da bunificaziun dal temp che vegn preschentada en la dumonda 5.
27 da favrer 2001