Interpellaziun concernent l'egualitad en la concurrenza tranter las ovras electricas da dretg privat e da dretg public
Sessiun: 01.06.2001
L'avertura dal martgà d'electricitad na sa ferma er betg davant las portas dal Grischun e vegn ad confruntar proximamain er nossas ovras electricas localas e regiunalas. Per las ovras electricas grischunas signifitga quai ch'ellas ston s'organisar a temp per questas profundas midadas. Vias da decisiun pli curtas e pli spertas e libertads d'agir pli grondas èn cundiziuns elementaras per sa manifestar tant enavant er en l'ambient futur. Per ademplir questas pretaisas elementaras, tschernan adina dapliras OE la furma giuridica d'ina societad d'aczias. En il Grischun han fatg quest pass tranter auter las ovras electricas dal circul da Tavau e las ovras electricas d'Arosa; ulteriuras ovras electricas (per exempel ils manaschis industrials da la citad da Cuira, las ovras electricas da Flem e las ovras electricas da Scuol) sa preparan per quel.
Ovras electricas ch'ageschan economicamain e che vegnan manadas efficaziamain gidan a mitigiar la ristga da l'avertura dal martgà. Ellas fan quai segiramain en l'interess da l'economia publica dal chantun Grischun, perquai che betg mo plazzas da lavur, dentant er entradas per il maun public dependan d'ovras electricas che funcziuneschan bain. Perencunter han dentant questas OE privatisadas in dischavantatg fiscal. A las taxas ch'èn gia fitg autas en furma da tschains d'aua, taglias sin implants idraulics e.u.v. ed als custs ch'èn medemamain fitg auts (p.ex. per sanar l'aua restanta) èsi d'agiuntar uss er anc in'obligaziun da pajar taglia sin il gudogn ed il chapital. Igl è da far quint cun las suandantas grevezzas supplementaras: taxa d'emissiun, taglia federala directa, taglia chantunala e communala, taglia sin la midada da maun/taglia sin il gudogn tras la vendita da bains immobigliars.
Tras quai nascha in dischequiliber da las posiziuns en la concurrenza da las differentas OE entaifer il chantun, a moda che las ovras electricas da dretg public vegnan liberadas d'ina obligaziun da pajar taglia er suenter l'avertura dal martgà - e vegnan pia anc remuneradas finanzialmain per lur rolla passiva - entant ch'autras OE obtegnan ulteriuras grevezzas finanzialas. Questa inegualitad en la concurrenza fa surstar tant dapli perquai che las interpresas da dretg privat ston ademplir per mandat da prestaziun las medemas incumbensas sco las OE communalas da dretg public.
Ils sutsegnads supplitgeschan la regenza da respunder las suandantas dumondas:
1. È la regenza conscienta da questa problematica?
2. Vesa la regenza in basegn d'agir en questa problematica?
3. Offra la lescha chantunala da taglia existenta ina libertad d'agir cun la quala ins po eliminar quest dischequiliber? En cas da gea, tgenin?
Cuira, il 1. da zercladur 2001
Namen: Kollegger, Butzerin, Brüesch, Battaglia, Brunold, Christ, Christoffel, Crapp, Godly, Göpfert, Gross, Hess, Kehl, Luzio, Tremp
Session: 1.06.2001
Vorstoss: rg Interpellation
Resposta da la regenza
Las excepziuns da l'obligaziun da pajar taglia èn ina part dal dretg federal armonisà. La lescha federala davart la taglia federala directa (art. 56 LTFD) e la lescha federala davart l'armonisaziun da las taglias directas dals chantuns e da las vischnancas (art. 23 LATD) cumpiglian disposiziuns per gronda part identicas. La libertad d'agir dal legislatur chantunal è cun quai fermamain restrenschida. L'interpretaziun da las disposiziuns legalas existentas da la confederaziun e dal chantun è chaussa da l'administraziun chantunala da taglia. Quella sclarescha actualmain, sch'ina persuna giuridica ch'intenda in'activitad che vegniva fatga pli baud tras la cuminanza possia vegnir deliberada da l'obligaziun da pajar taglia. Questas examinaziuns na cumpi-glian betg sulettamain las ovras electricas, mabain er auters manaschis da reschia ch'èn gia sa distatgads u che planiseschan da far quest pass. Concernent l'egualitad en la concurrenza ston esser inclus en la valitaziun tut ils participants dal martgà, surtut dentant ils concurrents directs. In tractament inegual da manaschis da reschia da las vischnancas e manaschis privatisads è d'acceptar, perquai ch'il dretg federal prevesa explicitamain che las vischnancas vegnan deliberadas generalmain da l'obligaziun da pajar taglia, las persunas giuridicas da dretg privat dentant be aschilunsch ch'ellas han finamiras publicas u finamiras d'util public.
La regenza è generalmain da l'idea ch'ins possia conceder be cun resalvas ina liberaziun da taglia a persunas giuridicas da dretg privat. Tgi ch'aspirescha la pli gronda flexibilitad da l'economia privata tras la zavrada d'ina activitad fatga fin uss da la vischnanca na duess betg pudair pretender a medem temp ils avantatgs dal maun public.
A basa da questas explicaziuns generalas po la regenza respunder las dumondas concretas sco suonda:
1. La regenza è conscienta da la problematica.
2. Per giuditgar sch'i saja avant maun in basegn d'agir ston ins spetgar las examinaziuns da l'administraziun da taglia.
3. Il tractament inegual pertutgant las taglias da las vischnancas d'ina vart e da las persunas giuridicas da dretg privat da l'autra vart na po betg vegnir eliminà sin via d'interpretaziun en la lescha da taglia existenta. Perquai ch'i n'è ultra da quai betg pussaivel tenor il dretg federal d'extender la liberaziun da taglia per las persunas giuridicas e perquai ch'ina eventuala imposiziun da taglias a las vischnancas n'è betg giavischabla dal puntg da vista dal chantun, n'èsi betg necessari da far ulteriuras ponderaziuns concernent ina libertad d'agir legislativa.