Navigation

Inhaltsbereich

Postulat concernent il return dals animals gronds da rapina en il Grischun

Sessiun: 01.06.2001
Dapi ch'è cumprovada l'existenza d'in luf en la Val Bergiaglia è succedì il return en noss chantun dals animals gronds da rapina, spezialmain dal luf, bler pli baud che spetgà.

Sco che la regenza constatescha en sia resposta a la dumonda en scrit Peretti è ina gruppa d'experts s'occupada da la reintegraziun dals animals gronds da rapina gia l'onn 1999. Lezza giada faschevan ins quint cun ina immigraziun dal luf a media vista.

Sco che las experientschas da l'onn 2000 en il chantun Vallais mussan chaschuna il luf bler pli gronds donns en las muntaneras d'animals da niz ch'il luf-tscherver.

In luf stgarpa en scadina attatga 5-7 animals. Ils animals vegnan per part mazzads, fermamain blessads e ston vegnir mazzads u moran pli tard.

Sch'i dat lufs, difficultescha quai fermamain la tratga d'animals da niz, spezialmain da nursas e da chauras. I na tanscha betg da laschar pertgirar la muntanera d'in paster durant la stad. Las experientschas en il Vallais mussan che malgrà la tgira d'in paster vegnan ils animals stgarpads la notg. D'agiuntar è er la tratga al liber dals animals da niz durant la primavaira e l'atun a chasa.

Mesiras da protecziun cun asens e cun chans spezials per proteger las muntaneras n'han fin oz gì nagin u mo fitg pauc effect.

Sper ils animals pers tras ina stgarpada cumprovada moran auters animals er pervia ch'els van a cupitgas. La chatscha tras ils animals da rapina fa ultra da quai suffrir las muntaneras. Il stress chaschuna donns economics.

Las postulantas ed ils postulants envidan la regenza d'empruvar da schliar ils suandants problems:

    1. Igl è da cumprovar las consequenzas per ils animals da niz, e quai sin fundament da las enconuschientschas las pli novas.
    2. Cun ils possessurs d'animals da niz èsi d'elavurar mesiras da protecziun pussaivlas e la finanziaziun da quellas.
    3. Igl è da chattar ina schliaziun per l'indemnisaziun dals donns tras sperditas ecxessivas en muntaneras pervia da la preschientscha dals animals da rapina.
    4. La dimensiun dals donns insupportabels e pia la reducziun dals animals gronds da rapina che fan donn èn da definir a moda appropriada per il chantun Grischun.

Cuira, il 1. da zercladur 2001

Namen: Rizzi, Giovannini, Farrér, Bär, Barandun, Battaglia, Büsser, Caviezel, Dalbert, Geisseler, Godly, Gross, Hanimann, Jenny, Juon, Kehl, Kollegger, Peretti, Schmid (Val S. Pieder), Thomann

Session: 01.06.2001
Vorstoss: rg Postulat


Resposta da la regenza

Tenor l'ordinaziun federala da chatscha ha l'uffizi federal d'ambient, guaud e cuntrada ha d'elavurar concepts, tranter auter per las spezias d'animals protegidas, sco il luf-tscherver, il luf e l'urs. Quests concepts cumpiglian princips davart proteger, schluppettar u tschiffar ils animals, evitar ed eruir donns sco er indemnisar mesiras preventivas concernent las spezias numnadas d'animals da rapina. Ils giavischs preschentads da las postulantas e dals postulants concernan uschia per gronda part la sfera da cumpetenza da la confederaziun. La regenza considerescha perquai sco inutil d'elavurar en il rom d'ina organisaziun da project autonoma dal chantun las medemas dumondas sco las autoritads federalas cumpetentas. La cooperaziun da las autoritads chantunalas en il rom da l'organisaziun da project da la confederaziun è pli effectiva. Questa collavuraziun tranter la confederaziun ed il chantun, a basa da l'urden da cumpetenzas preschentà, po plitost garantir ch'ils giavischs da las postulantas e dals postulants vegnian examinads e realisads da las autoritads federalas cumpetentas. Ultra da quai duain quests giavischs dentant er vegnir tractads da la gruppa da lavur chantunala "Animals gronds da rapina" che duai er preschentar eventualas soluziuns per mauns da la confederaziun.

En vista a questas dumondas cumplexas en il rom dal preschent postulat po la regenza tractar ils singuls giavischs da las postulantas e dals postulants be a moda generala. Ins po pia dir gia a l'entschatta ch'ils effects dals animals gronds da rapina sin animals da niz sa restrenschan essenzialmain a stgarpadas da nursas e chauras durant la perioda da pastgira. Il luf-tscherver attatga plitost darar animals da niz, entant che lufs immigrads inaspettadamain pon chaschunar donns pli gronds surtut en muntaneras da nursas che vegnan messas ad alp a moda tradiziunala. Concernent la prevenziun e l'indemnisaziun da donns è la regenza da l'avis ch'il princip da la "prevenziun da donns avant l'indemnisaziun da donns" haja emprima prioritad. Questas dumondas stoppian pia vegnir tractadas communablamain da las autoritads da chatscha e d'agricultura tant sin plaun federal sco er sin plaun chantunal. Plinavant duai en il futur vegnir indemnisà als proprietaris d'animals da niz en cas da donns ultra da la valur dals animals stgarpads er la lavur supplementara ed eventuals custs supplementars. La finanziaziun da questas mesiras pli extendidas sin il sectur da la prevenziun e l'indemnisaziun dals donns duai tenor l'avis da la regenza vegnir garantida en emprima lingia tras la legislaziun federala d'agricultura, e la confederaziun sto metter a disposiziun ulteriurs meds finanzials per quest intent. En vista a la concessiun da permissiuns per schluppettar animals gronds da rapina che chaschunan donns beneventa la regenza soluziuns pli flexiblas e differenziadas. Tut quests giavischs èn pia il tema da la posiziun da la regenza davart il "Concept luf en Svizra" da la confederaziun.

Sco resumaziun constatescha la regenza ch'ella taxescha ils giavischs da las postulantas e dals postulants sco motivads e giustifitgads. La schliaziun da questas dumondas duai dentant vegnir tschertgada en emprima lingia tras la cooperaziun dals represchentants chantunals en l'organisaziun da project correspundenta da la confederaziun ed en segunda lingia en il rom da la gruppa da lavur chantunala "Animals gronds da rapina". En il senn da questas explicaziuns è la regenza pronta d'acceptar il postulat.