Navigation

Inhaltsbereich

POSTULAT concernent l'extensiun dal champ d'incumbensas da la cumissiun chantunala per l'etica u la creaziun d'ina cumissiun surordinada per l'etica

Sessiun: 09.10.2001

Sa referind a la disposiziun dal departament da giustia, polizia e sanitad dals 6 da december 1999 che ha elegì e nominà la cumissiun chantunala per l'etica a basa da l'art. 32 al. 2 da l'ordinaziun davart ils medicaments (DG 504.100), ans giavischain nus che las incumbensas da la cumissiun per l'etica duessan vegnir extendidas a moda raschunaivla.

Igl è in fatg che las sfidas dal temp actual daventan adina pli cumplexas. Las discussiuns en nossa societad davart las valurs e las normas daventan adina pli perceptiblas en vista als fatgs da mintga di.

Ils novissims exempels mussan cleramain la prontadad da far diever da violenza en noss sistem social crescha (mira las cursas d'amoc da singulas persunas cun violenzas visavi terzas persunas, repatriament da fugitivs che chaschuna la mort da quests e.u.v.).

I sa preschentan novs temas, en ils quals nus n'avain anc nagin'experientscha: p. ex. eutanasia en chasas d'attempads e da tgira, interrupziun da las gravidanzas, prelevaziun d'organs, distribuziun da las resursas persunalas e finanzialas sin il sectur da sanadad sco er la paupradad sociala.

La politica po sa distanziar adina pli pauc da questas dumondas. Il stadi è responsabel visavi las burgaisas ed ils burgais e sto dar qua las respostas gia daditg spetgadas. En questas dumondas cumplexas ha el urgentamain basegn da sustegn professiunal e d'ina cussegliaziun professiunala.

Questa responsabladad na sa lascha betg pli delegar exclusivamain ad instituziuns privatas ed a persunas pertutgadas.

A basa da l'externaziun en l'art. 32 al. 4 da l'ordinaziun davart ils medicaments dal 7 da fanadur 1998 che di verbalmain: "La cumissiun chantunala per l'etica po vegnir consultada dal departament per giuditgar dumondas medicinalas ed eticas en il sectur da sanadad. Ella po delegar incumbensas a cumissiuns subordinadas" supplitgain nus la regenza d'extender las incumbensas da la cumissiun gia existenta per l'etica u da nominar ina cumissiun surordinada per l'etica.

Cuira, ils 9 d'october 2001

Name: Noi, Pfenninger, Trepp, Arquint, Augustin (Cuira), Augustin (Almen), Bucher, Frigg, Jäger, Koch, Locher, Looser, Marti, Meyer, Pfiffner, Portner, Schütz, Thurner, Zanolari, Zarro, Zindel

Session: 09.10.2001
Vorstoss: rg Postulat


Resposta da la regenza

Ils postulants dumondan d'extender il champ d'incumbensas da la cumissiun chantunala per l'etica ch'è vegnida nomidada ils 6 da december 1999 dal departament da
giustia, polizia e sanitad (DGPS) a basa da l'art. 32 al. 2 da l'ordinaziun davart ils medicaments (DG 504.100) u d'instituziunalisar ina cumissiun surordinada per l'etica.

La regenza ed il cussegl grond èn s'occupads pir avant curt temp detagliadamain cun la dumonda da nominar ina cumissiun chantunala per l'etica en general che duai cussegliar la regenza. Il cussegl grond ha refusà ils 29 da mars 2000 in postulat correspundent da deputada Noi cun 30 cunter 40 vuschs (mira PCG 4/1999-2000, p. 662 e 5/1999-2000, p. 1061ss).

La cumpetenza da la cumissiun per l'etica nomidada dal DGPS sa limitescha al sectur da la sanadad. En emprima lingia han la cumissiun u las cumissiuns sutordinadas ch'ella ha nominà da giuditgar experiments clinics vi da pazients ambulants e/u ospitalisads sco er vi da persunas da test saunas, quai en vista a lur accordanza cun l'ordinaziun davart ils mediaments, cun reglaments respectivs, cun recumandaziuns e directivas respectivas sco er cun ils princips renconuschids da la scienza, da l'etica e da l'umanitad (mira art. 3 dal reglament per la cumissiun chantunala per l'etica e las cumissiuns sutordinadas dals 19 d'avrigl 2000). Ultra da quai po la cumissiun vegnir consultada dal departament per giuditgar dumondas medicinalas ed eticas en il sectur da sanadad (art. 32 al. 4 ordinaziun davart ils medicaments). Quest champ d'applicaziun da la cumissiun è dentant memia stretg per ils postulants. Da las explica-
ziuns en il postulat resorta ch'els giavischan ina cumissiun per l'etica che s'occupa da dumondas eticas sin l'entir champ d'incumbensas dal stadi. I na vegn betg explitgà pli detagliadamain tge gremis che duain pudair profitar dal sustegn e da l'assistenza d'ina tala cumissiun per l'etica. En il center stat dentant probablamain la regenza.

La tenuta da la regenza concernent ina tala cumissiun generala per l'etica n'è betg sa midada. La regenza è anc adina da l'avis ch'il discurs davart dumondas eticas saja da far en ils gremis politics decisivs (cussegl grond, regenza), surtut en il rom da la planisaziun politica, ma er en cas da tractandas concretas. La politica na dastga betg ir ord via a la discussiun da dumondas eticas. Anzi, quai ha d'esser ina part da la lavur politica quotidiana. Quest'emprova centrala ed integrala è dentant messa en dumonda, sch'i vegn creada ina cumissiun generala per l'etica. Il privel fiss numnadamain quel che la politica na resguardass sezza betg pli suffizientamain la responsabladad etica, mabain ch'ella delegass quai a quest gremi. La cumissiun per l'etica pudess - intenziunadamain u betg - daventar in "alibi" cumadaivel per la politica da betg pli stuair s'occupar da las dumondas eticas. Ina tala distatgada fiss fatala ed è d'evitar a tut pretsch.

Gia tar l'ultima resposta ha la regenza rendì attent al fatg ch'ina cumissiun generala per l'etica na persvada er betg pervia da la concepziun da basa. Sin fundament dal vast champ d'incumbensas dal stadi èsi bunamain inevitabel ch'ina tala cumissiun n'è savens betg abla da disponer da la vischinanza necessaria als fatgs e probablamain er betg da la cumpetenza suffizienta en materia per pudair tractar a moda cumplessiva las dumondas cumplexas che sa preschentan. Las premissas impurtantas per in'activitad effizienta e credibla d'ina tala cumissiun n'èn pia betg dadas.

La regenza na vul betg metter en dumonda ch'i po esser raschunaivel da crear gremis consultativs spezialisads per secturs fitg specifics ch'han d'elavurar dumondas eticas. La cumissiun chantunala per l'etica ch'il DGPS ha nominà a basa da l'ordinaziun davart ils medicaments è in exempel. La regenza considerescha dentant sco betg adattà da crear la cumissiun generala per l'etica ch'è vegnida postulada per l'entir champ d'incumbensas dal stadi, e quai per ils motivs preschentads.

A basa da questas ponderaziuns propona la regenza da refusar il postulat.