Navigation

Inhaltsbereich

Sessiun: 27.11.2001
La fin dal 1996 ha preschentà il chantun Grischun il concept directiv da vegliadetgna. En il vast senn ha el tangà tut las parts da la politica d'attempads, el è sa concentrà dentant principalmain sin ils problems d'abitar dals attempads, pia sin chasas d'attempads e chasas da tgira sco er sin ils servetschs da spitex. En quest reguard è el stà la basa per reglar da nov la finanzia-ziun da questas instituziuns ch'è succedida dacurt cun la lescha da la tgira da malsauns. Dasper quest sectur tradiziunal èsi vegnì explitgà ch'i duajan vegnir promovidas furmas cumplementaras d'abitar e d'assistenza, gruppas da tgira e famiglias da tgira sco er organisaziuns privatas. Qua è vegnì discurrì da vischnancas burgaisas e dals cumins-baselgia dentant er da la Pro Senectute. Plinavant duessan vegnir surdads premis da promoziun ed ina cumissiun duess sustegnair la regenza tar la realisa-ziun da la nova politica d'attempads dal chantun. Quella duess terminar sia lavur fin a la fin dal 2001. Davart la realisaziun da quests secturs (abstrahà da las chasas d'attempads e dal spitex) è be pac enconuschent. Enconuschent è ch'i duaja vegnir stipulà cun la Pro Senectute ina fundaziun dal dretg privat, in contract da prestaziun e ch'il preventiv da las contribuziuns a la Pro Senectute per l'onn 2002 duaja vegnir augmentadà da 60'000 francs sin 150'000 francs.
En vista dal fatg che gia 15% da la populaziun grischuna èn en la vegliadetgna da renta e ch'il svilup demografic vegnia ad esser ina gronda sfida, sa mussa con impurtantas che las organisaziuns privatas e las purschidas èn dasper las chasas d'attempads e las organisaziuns da spitex. Cun tschintg posts regiunals s'occupa la Pro Senectute dal Grischun cun sustegn dal chantun e da l'uffizi federal da las assicuranzas socialas da la cussegliaziun sociala individuala da l'agid finanzial, da l'infurmaziun, da la prevenziun, la furmaziun en la vegliadetgna, la vegliadetgna e sport sco er da las gruppas d'agid vicen-daivel e dals servetschs da visitar e da pasts. Ella surpiglia tut las incumbensas dal servetsch social a partir da la vegliadetgna da 65 (per part cun excepziuns a Cuira e Tavau). En consequenza da las entradas federalas regressivas pudessi esser grev da mantegnair la purschida da servetschs existenta.
Sin fundament da la situaziun preschentada dumondan las interpellantas ed ils interpellants la regenza:
1. Tge bilanza trai la regenza da la realisaziun dapi la publicaziun dal concept directiv da vegliadetgna l'onn 1996, cunzunt en ils secturs da las "furmas cumplementaras d'abitar e d'assistenza" e da las "gruppas da tgira e famiglias da tgira"?
2. Tge impurtanza han las organisaziuns privatas, primarmain la Pro Senectute, en reguard ideal e finanzial pertutgant l'assistenza da vegliadetgna e la cussegliaziun sociala e co pon quellas vegnir promovidas?
3. Tgeninas èn las conclusiuns da la cumissiun spezialisada per la realisaziun da la nova politica d'attempads en il chantun Grischun?
4. Cun tge expensas finanzialas supplementaras stuess calcular il chantun en il cas che las organisaziun privatas na fissan betg pli capavlas da purtar questas prestaziuns e co è il chantun intenziunà da garantir questas prestaziuns?

Cuira, ils 27 da november 2001
Name: Hess, Zindel, Cathomas, Ambühl, Barandun, Brüesch, Capaul, Catrina, Caviezel, Christ, Christoffel, Claus, Conrad, Davaz, Donatsch, Farrér, Feltscher, Frigg, Geisseler, Giacometti, Giuliani, Hanimann, Hardegger, Jäger, Joos, Juon, Kehl, Keller, Kessler, Lardi, Locher, Looser, Luzio, Maissen, Marti, Meyer, Nick, Noi, Parolini, Pfenninger, Pfiffner, Pitsch, Quinter, Rig-hetti, Robustelli, Roffler, Scharplatz, Schmid (Sedrun), Schmid (Spleia), Schmid (Val S. Pieder), Schmutz, Schütz, Stiffler, Toschini, Trepp, Tuor (Trun), Wettstein, Zanolari

Session: 27.11.2001
Vorstoss: rg Interpellation

Resposta da la regenza

La regenza respunda suandantamain las dumondas:

1. Ins po constatar che tant il chantun sco er ils purtaders da las chasas d'attem
pads e da tgira s'orienteschan en lur occupaziun per gronda part tenor ils prin
cips dal concept directiv da vegliadetgna da l'onn 1996.
En il sectur da las furmas cumplementaras d'abitar e d'assistenza èn planisadas u per part schizunt realisadas abitaziuns per vegls en las vischnancas da Favugn, Igis, Sursaissa e Val S. Pieder e gruppas da tgira en las vischnancas da Sursaissa e Val S. Pieder.
L'onn 1999 è vegnì inizialisà sut il patrunadi da la Pro Senectute e cun sustegn
finanzial dal chantun en il sectur da famiglias da tgira in project da pilot. Fin oz èn s'annunziads tschintg interessents serius sco famiglia da tgira; in contract concret n'è anc betg vegnì fatg.

2. La Pro Senectute ha ina posiziun particulara en il rom da las organisaziun privatas perquai ch'ella dispona da purschidas professiunalas en ils secturs da cussegliaziuns socialas, lavurs per la cuminanza, furmaziun ed animaziun sco er sport e moviment. Ella ha er ina rolla speziala perquai che senza sia activitad stuess vegnir ademplida l'incumbensa da la cussegliaziun sociala per umans en la vegliadetgna d'AVS dals servetschs socials publics.

Gia l'onn 1994 ha la regenza fatg ina cunvegna cun la Pro Senectute per pudair garantir las prestaziuns. Il chantun cumpensa las prestaziuns da la Pro Senectute en la cussegliaziun sociala a partir da l'onn 2002 cun ina contribuziun augmentada da 150'000 francs. Quai pussibilitescha a la Pro Senectute da mantegnair la prestaziun existenta e d'amplifitgar questa punctualmain. Per ina gronda part vegn finanziada l'activitad da las secziuns chantunalas da la Pro Senectute cun contribuziuns dependentas da prestaziun da la confederaziun.
Ina rolla impurtanta en l'accumpagnament e l'assistenza d'umans vegls giogan er las diversas gruppas d'interess e d'agid a sesez sco er gidantras e gidanters voluntars. La promoziun da questas organisaziuns privatas tras il chantun succeda cun contribuziuns ord meds d'util public.

3. La cumissiun chantunala spezialisada per dumondas da vegliadetgna è vegnida elegida per ina durada d'uffizi da quatter onns. Ella è stada activa en emprima lingia sco cussegliadra e sco sustegn per l'adattaziun da la legislaziun a chaschun da la realisaziun da la nova poltica da vegliadetgna dal chantun ed è vegnida schliada ils 31 da mars 2001, suenter la votaziun dal pievel concernent la revisiun parziala da la lescha davart il promover la tgira da malsauns. La cumissiun chantunala spezialisada per dumondas da vegliadetgna n'ha betg sviluppà en il rom da lur activitads iniziativas per la realisaziun da la nova politica da vegliadetgna. Ella è stada en quest reguard da l'opiniun che l'iniziativa per la realisaziun da la nova politica da vegliadetgna dal chantun haja cunzunt da sortir da las vischnancas e da las regiuns.

4.Sche las organisaziuns privatas n'èn betg en la situaziun da pudair furnir tut lur prestaziuns, ston ins intercurir tgeninas da lur prestaziuns dad oz che pon e ston vegnir manadas vinavant d'autras instituziuns. Il chantun dispona sulettamain en il sectur da la cussegliaziun sociala d'ina basa legala per surpigliar las prestaziuns ch'èn vegnidas furnidas fin uss d'organisaziuns privatas. Sch'il chantun havess da surpigliar il sectur da la cussegliaziun sociala stuess ins quintar cun
custs supplementars da 700'000 francs.

La garanzia da las prestaziuns furnidas da las organisaziuns privatas succedan cunvegnentamain cun fixar mandats da prestaziun.