Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Peyer concernent las tractativas dal GATS e las consequenzas sin il servetsch public, sin il princip da subsidiaritad e sin la democrazia locala

Sessiun: 21.10.2003
En il rom da l'uschenumnada "runda da Doha" vegn actualmain tractà en l'organisaziun mundiala da commerzi (OMC) da nov l'accord general davart il commerzi cun prestaziuns da servetsch (GATS). La "runda da Doha" ha cumenzà la fin da l'onn 2001 e duai esser terminada ils 31 da december 2004. Las tractativas dal GATS han betg mo l'intent d'ulteriuras averturas dal martgà en secturs sco quels da banca, d'assicuranza, da commerzi a l'engrossa ed en detagl, da turissem e da transport, mabain er tar la furmaziun, la sanadad, l'aua, l'energia e l'economisaziun da rument. Secturs pia, che tutgan en Svizra tradiziunalmain a la cumpetenza chantunala resp. communala e ch'èn reglads publicamain.
Il secretariat da stadi da l'economia (seco) che maina las tractativas dal GATS per la Svizra, ha fatg dumondas da liberalisaziun a var 60 pajais sin tut ils continents ed ha er publitgà ina glista cun quels secturs, en ils quals la Svizra è pronta da sia vart da far ulteriuras liberalisaziuns. Las tractativas per entant bilateralas, pli tard multilateralas cun tut ils pajais commembers da la OMC duran fin la fin da l'onn 2004. Ils resultats mainan ad in accord extendì dal GATS, al qual la legislaziun svizra sto s'adattar suenter ch'il parlament l'ha ratifitgà.
Ils resultats da las tractativas concernan directamain er las cumpetenzas dal chantun e da las vischnancas e pudessan influenzar marcantamain la vita da la populaziun: Il GATS è obligant per tut ils stgalims da l'administraziun e cumprometta perquai il princip da subsidiaritad. Tangads èn secturs centrals ch'èn impurtants per la coesiun sociala: sanadad, furmaziun, provediment d'energia, ambient, transports, economisaziun da rument.
Er sche la Svizra n'ha fatg enfin uss ni dumondas ni offertas da liberalisaziun areguard il servetsch public, n'èsi insumma betg garantì ch'il servetsch public na stoppia a media vista tuttina betg vegnir avert per la concurrenza internaziunala. Cun sutsegnar il GATS l'onn 1995 èn ils stadis numnadamain s'obligads d'al negoziar periodicamain da nov per auzar il grad da liberalisaziun senza excepziun tar tut las prestaziuns da servetsch. Uschia mussa in studi da l'uffizi federal per furmaziun e scienza (dossier UFFS 1/2003) che las concessiuns che la Svizra ha gia fatg en il sectur da la furmaziun na protegian betg suffizientamain la scola publica.
Periclità n'è betg mo il servetsch public, mabain er il princip da subsidiaritad ch'è francà en Svizra: Il GATS restrenscha cunzunt la pussaivladad da las autoritads localas da far ina politica independenta en il sectur dals servetschs e d'administrar e/u da regular prestaziuns da servetsch a moda autonoma.
Il nov artitgel 55 da la constituziun federala dals 18 d'avrigl 1999 prevesa la cooperaziun dals chantuns a decisiuns da politica exteriura. Ils chantuns na stoppian betg mo vegnir infurmads "ad uras e detagliadamain"; las posiziuns dals chantuns sajan er da "muntada particulara", sch'els èn pertutgads en lur cumpetenzas. Ils chantuns èn bain vegnids consultads dal seco a l'entschatta da quest onn davart ils secturs che crodan en lur cumpetenza. Ma questa consultaziun ha pertutgà mo il stgalim da l'administraziun; ni las legislativas / ils parlaments ni las vischnancas n'èn apparentamain vegnidas cumpigliadas.

En quest connex supplitgain nus da respunder las suandantas dumondas:

1. Èn la regenza ed il departament cumpetent vegnids infurmads e consultads davart las offertas e las dumondas che la Svizra ha fatg en il rom da las tractativas currentas davart l'accord dal GATS da la OMC?

2. Ha la regenza barattà cun auters chantuns, p.ex. en il rom d'ina conferenza da las regenzas, las aspectativas e las temas en connex cun las tractativas dal GATS u discutà in proceder communabel?

3. Tge secturs che crodan en il champ da cumpetenza chantunal èn pertutgads da liberalisaziuns futuras e tgeninas èn consequenzas pussaivlas?

4. Èsi gist che las tractativas currentas en la OMC davart la dumonda da las subvenziuns pudessan periclitar il servetsch public, numnadamain uschenavant che las reglas da la OMC scumondan da discriminar interpresas privatas estras visavi manaschis publics svizzers tar il pajament da subvenziuns? Tge cuntramesiras adequatas prevesa la regenza?

5. È la regenza en spezial pronta da pretender garanzias dal cussegl federal che las cunvegnas deliberadas en la OMC na dettian betg dretgs ad investurs esters da violar la suveranitad chantunala e communala?

6. Il cussegl municipal da Paris ha declarà ils 25 da favrer 2003 questa citad sco "zona libra dal GATS". Ils cussegls communals da Vienna e da Genova han deliberà resoluziuns che pretendan d'interrumper las tractativas dal GATS. È la regenza eventualmain pronta en vista a la malsegirezza che regia davart il svilup e las consequenzas da las tractativas davart l'accord da prestaziuns da servetsch da la OMC da metter in accent sumegliant?

Cuira, ils 20 d'october 2003

Name: Peyer, Jaag, Pfenninger, Arquint, Baselgia, Frigg-Walt, Jäger, Meyer Persili, Pfiffner, Trepp, Zindel, Gartmann-Albin, Caviezel (Cuira)

Session: 21.10.2003
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

Dumonda 1: Infurmaziun e consultaziun dal chantun

La regenza è vegnida orientada a moda cumplessiva davart l'offerta svizra da tractativa ed envidada da prender posiziun. En il rom da la consultaziun dals chantuns coordinada da la conferenza da las regenzas chantunalas ha la regenza l'emprim deliberà sia posiziun davart l'offerta svizra da tractativa ch'è planisada ed en in segund pass approvà la posiziun consolidada da tut ils chantuns en il rom da la conferenza da las regenzas chantunalas.

Dumonda 2: Collavuraziun cun auters chantuns

A chaschun da la radunanza plenara da la conferenza da las regenzas chantunalas dals 13 da mars 2003 è stada l'offerta svizra da tractativa ch'è planisada object d'ina discussiun cumplessiva tranter tut ils 26 represchentants da las regenzas chantunalas. Sco resultat da questa discussiun è vegnida deliberada per mauns da la confederaziun ina posiziun consolidada dals chantuns che er la regenza dal chantun Grischun ha approvà. La posiziun consolidada dals chantuns è vegnida resguardada cumplainamain dal cussegl federal tar la deliberaziun da l'offerta svizra da tractativa; er ils giavischs dal chantun Grischun èn vegnids resguardads.

Dumonda 3: Consequenzas per il champ da cumpetenza chantunal

Ils chantuns èn vegnids consultads, perquai ch'il GATS concerna l'access al martgà er areguard prestaziuns da servetsch dal champ da cumpetenza chantunal. Commembers da la OMC pon surpigliar obligaziuns individualas en las prestaziuns da servetsch en professiuns libras, en il sectur da l'energia, en il sectur da la sanadad, en il sectur da construcziun, en la distribuziun (commerzi), en l'educaziun publica, en l'ambient, en il temp liber e la cultura, en il turissem sco er en las prestaziuns finanzialas (monopols da las assicuranzas d'edifizis). Talas eventualas obligaziuns individualas concernan però mo la dumonda da l'access al martgà; la cumpetenza per la regulaziun da quests secturs resta tar ils singuls commembers da la OMC, en Svizra vul quai dir tar ils chantuns.

Il cussegl federal persequitescha en las tractativas currentas ina politica, tenor la quala la Svizra na surpiglia naginas obligaziuns da liberalisaziun che cuntraschessan a la legislaziun svizra. Quai vala er per la legislaziun chantunala e communala. Consequentamain n'avess in resultat da las tractativas che sa basa sin l'offerta svizra da tractativa da princip naginas consequenzas per il champ da cumpetenza chantunal. Tuttina sto vegnir menziunà che obligaziuns surpigliadas en il rom dal GATS ston silsuenter er vegnir respectadas.

Dumonda 4: Subvenziuns e servetsch public

En il rom dal GATS decida mintga stadi sez, fin a tge grad ch'el vul liberalisar il commerzi en in tschert sectur e consequentamain l'avrir per la concurrenza da l'exteriur. L'offerta svizra da tractativa sa mova en il spazi da la legislaziun existenta. Cunquai ch'ina obligaziun da liberalisaziun illimitada da vart da la Svizra pudess effectivamain manar al fatg ch'i na fiss tar il pajament da subvenziuns betg pli pussaivel da discriminar interpresas privatas estras en cumparegliaziun cun manaschis svizzers, ha il cussegl federal per exempel concludì sin giavisch dals chantuns da betg suttametter ina tala offerta da liberalisaziun en il sectur da cultura.

Dumonda 5: Garanzias cunter la violaziun da la suveranitad chantunala

Tenor l'art. 55 CF sco er tenor la lescha federala davart la participaziun dals chantuns a la politica exteriura da la confederaziun sto il cussegl federal dumandar la posiziun dals chantuns, avant ch'el surpiglia obligaziuns da la politica exteriura en il sectur da la cumpetenza chantunala. Sco gia menziunà qua survart ha il cussegl federal dumandà la posiziun dals chantuns avant che deliberar sia offerta da tractativa en il rom dal GATS e resguardà lur giavischs tar la deliberaziun da l'offerta da tractativa. Er tar autras cunvegnas en il rom da la OMC vegnan consultads ils chantuns, sch'igl èn tangads lur cumpetenzas u interess essenzials. La regenza na vesa perquai nagina necessitad per la decleraziun da garanzia proponida.

Dumonda 6: Resoluziuns per ina "zona libra dal GATS"

La regenza è da l'avis che talas resoluziuns n'èn d'ina vart giuridicamain betg pussaivlas e ch'i na dat da l'autra vart nagina necessitad per talas, cunquai ch'il cussegl federal resguarda commensuradamain ils giavischs dals chantuns e da las vischnancas en las tractativas.

Datum: 16 da december 2003