Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda da fracziun Cavigelli concernent las finamiras strategicas da la regenza per utilisar ils retgavs extraordinaris da la bunificaziun da la BNS e dal pajament da l'agio da la BCG

Sessiun: 19.04.2005
La cassa dal chantun Grischun vegn favurisada l'onn 2005 tras l'entrada da dus retgavs extraordinaris che importan ensemen cleramain passa ina mesa milliarda francs. La banca naziunala svizra (BNS) paja al Grischun sia part chantunala or da la vendita da las reservas d'aur, numnadamain ca. 436 milliuns francs. Tras l'agio dal rembursament dal chapital da dotaziun vegn la banca chantunala grischuna (BCG) medemamain ad assegnar ina summa da milliuns da trais cifras.

Suenter ch'igl ha gì durant set onns dapi l'onn 1997 nuninterruttamain deficits en il quint current ed en il quint d'investiziun dal chantun, serra il quint current 2004 per l'emprima giada puspè cun in gudogn da 20 milliuns francs. Quai è ina consequenza essenziala dals conclus dal cussegl grond dal zercladur/avust 2003 concernent l'examinaziun da las structuras e da las prestaziuns per sanar las finanzas dal chantun.

Cun la speranza che quests conclus dal cussegl grond per distgargiar las finanzas vegnian mantegnids da princip sco er en detagl e che tals vegnian modifitgads mo sch'igl èn avant maun mancanzas evidentas e nunspetgadas, s'imponan en vista a questa nova situaziun da partenza finanziala tar il chantun las suandantas dumondas che la regenza vegn supplitgada da respunder:

1. È la regenza er da l'avis ch'ils retgavs extraordinaris da vart da la BNS e da la BCG na duajan betg ir en la cassa chantunala generala per finanziar ils custs ordinaris dal quint current, mabain duajan vegnir utilisads a moda sistematica e concentrada per ademplir singulas incumbensas publicas fitg impurtantas (reducziun dals debits, sbassament da la taglia, innovaziuns)?

2. Constatti che la regenza vul uss accelerar a moda prioritara la refurma fiscala en favur da conjugals e da famiglias per uschia adattar lur grevezza fiscala a quella da persunas e da pèrs betg maridads?

3. Constatti che la regenza vul uss accelerar a moda prioritara la refurma fiscala en favur d'interpresas pitschnas e mesaunas per uschia sbassar lur grevezza fiscala considerablamain sut la media svizra? È ella persvadida d'avair a disposiziun qua tras in instrument per domiciliar novas interpresas e da pudair cumpensar puspè a media vista las perditas tar las entradas da taglia pervi dal sbassament da la taglia?

4. È la regenza er da l'avis ch'ina part da quests retgavs extraordinaris stoppia vegnir liada ad in intent per sustegnair projects extraordinaris da gronda valur agiuntada, forza innovativa e persistenza en l'interess d'in avegnir prosperant per il chantun e per sia populaziun (fond d'innovaziun, finanziaziun speziala e.u.v.)? Constatti che la regenza dat la prioritad er a questa finamira strategica?

5. È la regenza er da l'avis ch'ina part da quests retgavs extraordinaris stoppia vegnir liada ad in intent per meglierar las structuras economicas en l'interess da l'economia publica dal chantun (turissem / hotellaria; centers industrials regiunals)? È la regenza pronta da dar la prioritad er a questa finamira strategica?

6. È la regenza er da l'avis ch'ina part da quests retgavs extraordinaris stoppia vegnir liada ad intent per meglierar las structuras politicas (refurmas da vischnancas) e per sustegnair tras ina meglra cuntanschibladad da las vischnancas la furmaziun da centers en las regiuns? È la regenza pronta da dar la prioritad er a questa finamira strategica?

Cuira, ils 18 d'avrigl 2005

Name: Cavigelli, Augustin, Berther (Mustér), Berther (Sedrun), Bundi, Büsser, Cahannes, Capaul, Casanova (Vignogn), Cavegn, Crapp, Demarmels, Dermont, Fallet, Farrér, Fasani, Keller, Kleis-Kümin, Loepfe, Luzio, Maissen, Parpan, Pfister, Plozza Portner, Quinter, Righetti, Sax, Schmid, Tomaschett, Tremp, Tuor, Zanetti, Zanolari, Zarn, Zegg, Florin-Caluori, Foffa, Nay

Session: 19.04.2005
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

En vista als fatgs che la banca naziunala svizra (BNS) distribuescha actualmain la part chantunala vi dal retgav d'aur e che la banca chantunala grischuna (BCG) rembursescha eventualmain il chapital da dotaziun inclusiv l'agio al chantun, fa la fracziun da la PCD differentas dumondas davart l'utilisaziun da quests retgavs extrordinaris.

Ils ultims onns ha la regenza gì repetidamain la chaschun da s'exprimer davart quest tema, saja quai cun respunder intervenziuns parlamentaras, saja quai en la publicitad.

En la resposta a l'interpellaziun Tramèr (sessiun da matg 2002) concernent l'adiever da la part da la distribuziun dal gudogn da la banca naziunala svizra (BNS) ch'è previsa per il chantun ha la regenza fatg attent ch'il Grischun è vegnì engrevgià ils ultims onns massivamain da vart da la confederaziun. Quellas grevezzas supplementaras pon vegnir cuvridas mo per ina pitschna part tras la distribuziun supplementara dal gudogn ch'è succedida dapi l'onn 2003.

En la resposta a l'incumbensa da la PCD concernent "l'avegnir dal Grischun" (15 da zercladur 2004) ha la regenza constatà che las leschas chantunalas vertentas (cunzunt la lescha per il svilup economic) sajan ina basa suffizienta per sustegnair projects innovativs en favur da l'economia grischuna. Plinavant è vegnì accentuà ch'er l'amortisaziun da debits gidia a promover l'economia, perquai che la libertad d'agir vegnia augmentada uschia per il maun public. En la discussiun suandanta (sessiun d'avust 2004) ha il cussegl grond sustegnì l'opiniun da la regenza.
A chaschun da l'ura da dumondas dal cussegl grond en la sessiun d'avrigl 2005 ha la scheffa dal departament da finanzas e militar (DFM) la finala explitgà la tenuta da la regenza areguard l'utilisaziun dals retgavs or da l'aur da la BNS.

La tenuta da la regenza n'è betg sa midada areguard quest tema.

Tar las singulas dumondas:

Dumonda 1
Sco menziunà al cumenzament ha la regenzà fatg attent repetidamain ch'ils retgavs extraordinaris duain vegnir utilisads per amortisar debits e per distgargiar punctualmain las famiglias e las persunas giuridicas da la taglia. La resposta è gea.

Dumondas 2 e 3
Las dumondas che concernan il sectur fiscal pon vegnir respundidas en ina.
La scheffa dal DFM ed il schef da l'administraziun chantunala da taglia han gì ils 7 da mars 2005 la chaschun da preschentar l'urari da la refurma fiscala chantunala planisada a la cumissiun per economia, taxas e politica da stadi. Cun questa chaschun han els rendì attent che la regenza vegnia a preschentar al cussegl grond en la sessiun da december 2005 in rapport tar la refurma fiscala en il senn d'ina preschentaziun fiscala. En quest rapport vegnan analisadas a moda approfundada distgargias per persunas natiralas e giuridicas (persunas giuridicas n'èn betg en mintga cas equivalentas cun interpresas pitschnas e mesaunas [IPM]) sco er distgargias tar la taglia sin il relasch. Quai duai dar la pussaivladad al cussegl grond da metter prioritads e da fixar la direcziun fundamentala. Sin basa da la discussiun en il cussegl grond vegn alura elavurà in project da lescha. Las dumondas 2 e 3 pon pia vegnir affirmadas da princip.

Dumonda 4
En sia resposta a l'incumbensa da fracziun da la PCD concernent "l'avegnir dal Grischun" è la regenza sa fatschentada cun la dumonda da furmar in fond d'innovaziun spezial ed è vegnida a la conclusiun ch'ils meds finanzials or dals retgavs extraordinaris pon sin fundament da la basa legala existenta senz'auter vegnir utilisads en il rom da las cumpetenzas e da las structuras (politicas) existentas. Questa opiniun è vegnida sustegnida dal cussegl grond. Dapi lura n'è sa midà nagut vi da questa opiniun. La regenza è da l'avis ch'ina destinaziun fixa specifica da parts dals retgavs extraordinaris na saja betg necessaria.

Dumondas 5 e 6
Ils retgavs duain en emprima lingia servir ad amortisar ils debits. Discussiunadas vegnan er sco menziunà distgargias fiscalas punctualas. Plinavant duain vegnir mess a disposiziun meds finanzials per refurmar las structuras communalas. Quai è gia vegnì menziunà en auters lieus.
Tut questas intenziuns èn confruntadas cun debits nets chantunals da var 600 milliuns francs (stadi da la fin d'avrigl 2005).
Perquai èsi evident che betg tut ils giavischs pon vegnir ademplids immediatamain. I vegn ad esser decisiv da metter correctamain las prioritads. Quellas resultan per l'ina da la discussiun ch'è vegnida manada fin uss davart quest tema. Da l'autra vart po vegnir spetgà che las prioritads per utilisar ils meds finanzials vegnian scleridas supplementarmain en la discussiun davart la preschentaziun fiscala a chaschun da la tractativa dal rapport tar la refurma fiscala en la sessiun da december 2005.

Datum: 6 da zercladur 2005