Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Wettstein concernent l'inquisiziun cunter tscherts commembers da la direcziun da la SATE

Sessiun: 19.04.2005
Avant bundant trais onns èsi vegnì enconuschent che dus docents e commembers da la direcziun da la SATE a Cuira èn vegnids dispensads da lur funcziun, tranter auter pervia d'uschenumnadas irregularitads finanzialas; ina denunzia penala è vegnida fatga. Avant paucas emnas èsi uss vegnì enconuschent che l'inquisiziun saja vegnida sistida.
Il termin fin che l'inquisiziun è vegnida terminada è stà fitg lung cun evidentamain passa dus onns. Quest lung temp d'elavuraziun ha muntà en emprima lingia per ils dus docents in squitsch psichic enorm ed als ha er chaschunà gronds dischavantatgs economics, perquai che lur pussaivladads professiunalas eran simplamain bloccadas uschia per onns. L'elavuraziun ha dentant er chaschunà squitsch e dischavantatgs per ils organs e per l'administraziun da la SATE. En quest connex tschentain nus perquai las suandantas dumondas a la regenza:

1. Co giuditgescha la regenza la durada da quests scleriments ?

2. È er la regenza da l'avis ch'il temp duvrà per l'elavuraziun da denunzias penalas duaja restar uschè curt sco pussaivel, en vista al grond squitsch psichic ed economic da las persunas pertutgadas ?

3. Tge quinta la regenza da far per garantir che quests termins d'elavuraziun vegnian scursanids drasticamain ?

Cuira, ils 19 d'avrigl 2005

Name: Wettstein, Schmid, Augustin, Barandun, Berther (Mustér), Berther (Sedrun), Bucher-Brini, Bühler, Büsser, Cavegn, Caviezel (Pitasch), Christoffel, Feltscher, Frigg, Giacometti, Giovannini, Hess, Jäger, Kessler, Krättli-Lori, Luzio, Mani-Heldstab, Marti, Meyer-Grass (Claustra), Meyer Persili (Cuira), Noi, Parolini, Parpan, Pedrini, Perl, Pfister, Rizzi, Sax, Schütz, Stiffler, Telli, Tomaschett, Tremp, Trepp, Zindel, Bezzola, Buchli, Caviezel (Cuira), Foffa, Gubelmann, Hartmann (Cuira), Pool, Zehnder

Session: 19.04.2005
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

Il princip d'acceleraziun oblighescha las autoritads da persecuziun penala da tractar ina procedura penala a partir da quel termin, en il qual l'inculpà è vegnì orientà davart quai e da la tractar cun l'acceleraziun dumandada. Inculpads na duain betg vegnir suttamess pli ditg che necessari a la paisa d'ina procedura penala. Il termin, dal qual la commensurabladad sto vegnir resguardada, cumenza cun la communicaziun da l'autoritad cumpetenta al pertutgà ch'i al vegnia adossà d'avair commess in delict e spirescha cun la sentenzia materiala en ultima instanza (DTF 111 IV 124). Tge durada da procedura ch'è adequata, dependa da las circumstanzas dal cas singul. Ils criteris per la commensurabladad da la durada da la procedura èn la grevezza dal delict reproschà, la cumplexitad dals fatgs, ils acts d'inquisiziun che resultan da quai, il cumportament da l'inculpà sco er ils retards pervia da las autoritads.

1. La denunzia penala ch'è vegnida inoltrada ils 14 da november 2002 dal cussegl da la scola auta SATE a la procura publica na fascheva nagins nums da persunas suspectusas. Rinviond ad in rapport da la controlla da finanzas èsi vegnì giavischà da sclerir "sche insatgi sa saja fatg culpaivel d'in cumportament chastiabel". La procedura da scleriment ch'è vegnida fatga suenter l'onn 2003 cun la cooperaziun d'in derschader d'inquisiziun, ha la polizia terminà il cumenzament da l'onn 2004 cun in rapport da 28 paginas. Ils 29 da mars 2004 ha la procura publica decidì da communitgar ina procedura penala pervia dal suspect d'administraziun malfidaivla e da falsificaziun da documents. L'atun 2004 ha ella clamà ils inculpads davant il derschader d'inquisiziun ed als ha orientà uffizialmain davart ils delicts, dals quals els vegnan suspectads. Ils 10 da mars 2005 è la procedura vegnida sistida adossond ils custs parzialmain als inculpads. La disposiziun da sistida ha vigur legala. En il fratemp eran las actas s'augmentadas a sis ordinaturs. Tranter l'infurmaziun davart la communicaziun da la procedura e sia sistida è pia passà in mez onn.

Perfin, sch'ins partiss dal fatg ch'il termin, dal qual la commensurabladad sto vegnir observada per ademplir il princip d'acceleraziun, avess cumenzà a currer gia cun inoltrar la denunzia penala u en mintga cas sin fundament dals rapports da pressa, n'è il princip d'acceleraziun betg vegnì surpassà. Il delict reproschà era grev (commembers da la direcziun d'ina scola auta subvenziunada dal chantun hajan manà "contos clandestins"), ils fatgs fitg cumplexs e grond er il dumber dals uffizis pertutgads sco er da las persunas natiralas e giuridicas pertutgadas.

2. La regenza è da l'avis ch'il princip d'acceleraziun saja in princip impurtant en ina procedura penala e ch'il temp duvrà per l'elavuraziun da proceduras penalas duaja restar uschè curt sco pussaivel. Da l'auter maun ston las inquisiziuns vegnir fatgas en moda objectiva, independenta e cumplessiva. Da rimnar èsi tut las cumprovas che pledan per la culpa e per l'innocenza da las persunas inculpadas. La procedura penala grischuna n'enconuscha betg il princip d'opportunitad. Per la regenza na datti nagins indizis ch'ils scleriments che la polizia ed il derschader d'inquisiziun han fatg stuessan vegnir qualifitgads sco nunnecessaris u sco nungiustifitgads.

3. La regenza n'ha nagins indizis ch'il princip d'acceleraziun saja vegnì violà en quest cas. Ultra d'ina sensibilisaziun generala per la durada da la procedura na vesa la regenza nagin basegn d'agir. Qua vulain nus dentant rinviar al fatg che en il rom da las mesiras da spargn ha reducì er la procura publica differentas plazzas e che perquai ston oz main collavuraturas e collavuraturs elavurar dapli cas.

Datum: 16 da zercladur 2005