Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Trepp concernent l'instrucziun bilingua

Sessiun: 19.04.2005
Il Grischun triling avess vairamain premissas idealas per meglierar decisivamain sias cumpetenzas linguisticas tras ina instrucziun bilingua a partir da la vegliadetgna da scolina, e quai en tut il chantun.

En il territori tudestg pudess vegnir instruì en tudestg ed en talian u en tudestg ed en rumantsch, en il territori da lingua taliana en talian ed en tudestg ed en il territori rumantsch en rumantsch ed en tudestg.

Cun success èn gia vegnids instradads experiments linguistics cun la metoda d'immersiun a Cuira ed a Samedan. Ulteriuras vischnancas planiseschan medemamain questa introducziun. Er auters chantuns e pajais, sco il Canada, han gia fatg bunas experientschas cun l'instrucziun bilingua. I fiss natiralmain ideal, sche questa pussaivladad pudessa vegnir empruvada gia en scolina.

L'impurtanza, respectivamain la part dals roms che duessan vegnir instruids mintgamai en la lingua materna, stuess vegnir giuditgada d'experts.

Las sutsegnadas ed ils sutsegnads vulessan dumandar la regenza, sch'ella fiss pronta suenter il conclus dal cussegl grond da l'october 2004 ed en il rom da las examinaziuns ch'èn tuttavia necessarias en connex cun l'introducziun d'ina segunda lingua estra da laschar examinar er questas pussaivladads e lur consequenzas per il mosaic linguistic dal Grischun, quai che n'è strusch vegnì sclerì fin ussa.

Cuira, ils 19 d'avrigl 2005

Name: Trepp, Tramèr, Keller, Arquint, Augustin, Bachmann, Bucher-Brini, Bundi, Cahannes, Casanova (Cuira), Casty, Cavegn, Christ, Christoffel, Fasani, Hess, Jaag, Jäger, Kessler, Koch, Luzio, Maissen, Noi, Perl, Peyer, Pfenninger, Pfiffner, Pfister, Righetti, Wettstein, Zanolari, Zarn, Caviezel (Cuira), Florin-Caluori, Nay, Raselli

Session: 19.04.2005
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

En la sessiun d'october 2004 ha il cussegl grond inoltrà l'incumbensa da fracziun da la PLD concernent l'englais tempriv. En il senn da questa incumbensa vegnan actualmain examinadas differentas variantas e fatgs scleriments correspundents dal departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient.

Sa basond sin l'art. 20 al. 2 da la lescha da scola ha la regenza stgaffì il settember 2001 en las explicaziuns davart ils uraris la pussaivladad da manar sut tschertas cundiziuns ina scola entira u singulas partiziuns da classas en duas linguas chantunalas (en il senn d'ina immersiun parziala). Questa dumonda da reglamentaziun che sto vegnir fatga da las vischnancas pertutgadas è declerada cleramain sco "mesira per promover las duas linguas chantunalas, talian e rumantsch" e sto vegnir approvada da la regenza. Dapi che questa pussaivladad exista han gia dumandà differents purtaders da scola da manar l'entira scola (Samedan, Puntraschigna, Trin, Malögia) u singulas partiziuns da classas (scola da la citad da Cuira) en moda bilingua. Tut questas soluziuns che la regenza ha permess han malgrà che lur concepziun è per part differenta ina chaussa communabla: Tuttas servan en il senn da las prescripziuns legalas a la promoziun da las duas linguas chantunalas talian u rumantsch.

Sche l'instrucziun bilingua vegniss introducida en il senn da la dumonda en tut il chantun a partir da la scolina, avess quai segir consequenzas rigurusas. Ina fiss quella, ch'il caracter da protecziun e da promoziun ch'è cuntegnì en la regulaziun actuala giess a perder, sch'ins schlargiass l'instrucziun bilingua sin l'entir chantun. Ins sto perfin temair che tras las scolas bilinguas en ils territoris da tschep rumantschs e talians vegnian las duas linguas minoritaras rumantsch e talian anc pli fitg sut squitsch.

Sin fundament da questas implicaziuns da la politica da linguas e da stadi vegn la regenza en connex cun l'introducziun da l'englais en la scola primara ad examinar er la dumonda d'ina instrucziun bilingua per tut il chantun e da sias consequenzas per il territori linguistic dal Grischun.

Datum: 10 da zercladur 2005