Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Brüesch concernent il svilup economic regiunal e la promoziun da las organisaziuns regiunalas

Sessiun: 30.08.2005
Organisaziuns regiunalas distgargian considerablamain las vischnancas cun ademplir cuminaivlamain incumbensas communalas. Ellas surpiglian er incumbensas impurtantas dal chantun en il sectur da l'agid d'investiziun sco er da la planisaziun dal territori; tras la nova politica regiunala e tras la nova lescha davart la planisaziun dal territori (LPTGR) vegn quai ad esser il cas anc pli fitg. Tenor la nova constituziun chantunala (CC) na duain ellas betg furmar in plaun administrativ independent; ma ellas duain vegnir rinforzadas considerablamain (cf. spezialmain ils art. 69, 72, 64 ed 82 al. 4 CC).

Il dumber da lavurantas e da lavurants sco er il dumber da naschientschas en differentas regiuns dal Grischun sa reduceschan fermamain; quai correspunda en general ad in svilup cuntinuant en il territori rural. En tschertas regiuns sto perquai vegnir dà ina cuntrapaisa, sche questas regiuns sco er il chantun sco summa da las regiuns na duain betg perder vinavant en reguard economic. La concentraziun sin ils centers sco er in svilup economic efficazi en las valladas ed en las regiuns èn indispensabels. En la nova lescha per promover il svilup economic en il chantun Grischun (LSE) èsi alura er previs che las organisaziuns regiunalas duain vegnir integradas considerablamain en la promoziun chantunala da l'economia. Ellas han en emprima lingia l'obligaziun da meglierar la cumpetitivitad economica da lur territori regiunal. En quest senn ha il Tirol fatg dapi decennis ina politica regiunala cun success; per il svilup economic regiunal vegnan engaschads manageras u managers regiunals.

Las vischnancas ston metter a disposiziun dapli meds finanzials per quest intent. Structuras regiunalas fermas correspundan dentant er als interess dal chantun, uschia ch'i ston vegnir mess a disposiziun dapli meds finanzials per projects per il svilup economic. Per che projects pli effizients possian dentant insumma vegnir sviluppads en las regiuns, sto er il chantun pajar contribuziuns pli grondas a las organisaziuns regiunalas per stabilir in sectur "svilup regiunal", uschenavant che quellas èn prontas d'agir en moda orientada a l'economia.

Tenor il rapport dal departament da l'intern e da l'economia publica (DIEP) e tenor il sboz preliminar tar la revisiun parziala da lescha da vischnancas dals 14 da december 2004 duain vegnir mess a disposiziun 3 milliuns francs ad onn per fusiuns da vischnancas; per pajar contribuziuns ad organisaziuns regiunalas n'è perencunter gnanc previsa ina basa legala. Quai cuntradi a las incumbensas constituziunalas dals artitgels 64 ed 82 alinea 4 CC. Fusiuns da vischnancas èn refurmas administrativas raschunaivlas sin plaun communal. Igl è dentant pli efficazi, sche las organisaziuns regiunalas megliereschan la cumpetitivitad economica da las valladas e da las regiuns e stgaffeschan structuras correspundentas. En quest connex na duain las contribuziuns betg vegnir pajadas senza premissas ed en moda sparpagliada a las organisaziuns regiunalas. Dentant vegnan giavischadas organisaziuns regiunalas cumpetentas ed effizientas sco posts da contact fidads e constants per il chantun. Ultra dals meds finanzials per promover l'economia duain perquai er star a disposiziun tscherts meds finanzials per promover sistematicamain la cumpetenza e l'effizienza d'ina organisaziun regiunala sco er per projects correspundents (p.ex. l'integraziun da differentas uniuns d'interess en l'organisaziun regiunala).

La regenza vegn perquai supplitgada da prender posiziun tar las suandantas dumondas:

1. Po la regenza ir d'accord cun l'opiniun ch'i stoppian vegnir mess accents sin in pli grond spazi tar las incumbensas dal provediment da basa er tar vischnancas fusiunadas e ch'i stoppian vegnir integradas e promovidas er organisaziuns regiunalas per quest intent?

2. Po la regenza ir d'accord cun l'opiniun ch'i saja necessari da rinforzar centers en las regiuns ed en las valladas per in svilup economic regiunal pli efficazi?

3. È la regenza pronta d'augmentar ils meds finanzials per las organisaziuns regiunalas en il sectur "svilup regiunal", e quai en l'interess dal bainstar economic dal chantun?

4. a) È la regenza pronta da pajar contribuziuns liadas vi d'ina incarica da prestaziun "svilup regiunal" per il manaschi da las organisaziuns regiunalas?

b) È la regenza pronta da prevair er en il rom da contribuziuns da projects tschertas parts per il manaschament da projects e per il sustegn dal sectur "svilup regiunal" tar las organisaziuns regiunalas?

5. È la regenza pronta da suttametter ina basa legala per contribuziuns a mesiras da las organisaziuns regiunalas che sa concentreschan sin la realisaziun er ordaifer il sectur "svilup regiunal" e che chaschunan in augment da la cumpetenza e da l'effizienza da las organisaziuns regiunalas?

Cuira, ils 30 d'avust 2005

Name: Brüesch, Loepfe, Hess, Bär, Barandun, Beck, Berther (Sedrun), Bischoff, Bleiker, Brunold, Bucher, Butzerin, Casanova (Cuira), Casty, Claus, Farrér, Giovannini, Gredig-Hug, Jaag, Janom Steiner, Jeker, Keller, Maissen, Meyer-Grass (Claustra), Parolini, Pedrini, Peyer, Pfenninger, Pfiffner, Plozza, Portner, Quinter, Ratti, Rizzi, Schütz, Stiffler, Thomann, Tscholl, Mainetti, Mathis

Session: 30.08.2005
Vorstoss: rg Anfrage


Resposta da la regenza

En la nova constituziun chantunala vegn rinforzada la posiziun da las regiuns. Ellas na survegnan dentant betg la medema posiziun sco las vischnancas; il cussegl grond aveva refusà in nov plaun politic. En emprima lingia adempleschan las organisaziuns regiunalas incumbensas che vegnan delegadas ad ellas tras las vischnancas. Ellas surpiglian incumbensas chantunalas en il rom da la planisaziun directiva ed en l'agid d'investiziun, fin che la nova politica regiunala da la confederaziun (NPR) entra en vigur. Las novas incumbensas en il sectur da la politica regiunala dependan da la concepziun definitiva da la NPR.

Tras dr. Andrea Brüesch han la ERFA-regio e l'uffizi per economia e turissem laschà elavurar ils onns 2004 e 2005 rapports che sa fatschentan cun las organisaziuns regiunalas, cun lur incumbensas e cun lur sfidas.

Il chantun promova la collavuraziun intercommunala en tut ils secturs, e quai sin via da la cussegliaziun tras differents posts da servetsch (inspecturat da vischnancas, uffizi per economia e turissem, uffizi per il svilup dal territori, servetsch per il traffic public, uffizi forestal e.u.v.). Finanzialmain sustegna il chantun las organisaziuns regiunalas en il rom da l'execuziun da l'agid d'investiziun.

Tar las dumondas:

1. La promoziun da l'economia sto vegnir contemplada en in context regiunal. Per il svilup economic da las regiuns han las organisaziuns regiunalas ina rolla impurtanta. Er fusiuns da vischnancas na midan per regla nagut vi da quai. Fusiuns da vischnancas chaschunan structuras administrativas pli effizientas. Sch'ellas èn dentant en cas da contribuir independentamain e directamain ina part al svilup economic, stat dentant avert. Las organisaziuns regiunalas mantegnan ina rolla directiva per il svilup regiunal e ston vegnir cumpigliadas correspundentamain.

La promoziun succeda sin basa da la lescha per promover il svilup economic en il chantun Grischun (LSE). In sustegn finanzial survegnan actualmain mo organisaziuns regiunalas en il perimeter tenor la lescha federala davart agids d'investiziun per territoris da muntogna (LIM). Cun la realisaziun da la NPR previsiblamain a partir da l'onn 2008 po succeder en quest reguard in'extensiun sin tut las regiuns grischunas. Per il mument n'è in giudicament definitiv betg anc pussaivel. Previsas èn promoziuns che s'orienteschan a projects.

2. Spazis productivs e funcziunals che duain pudair tegnair pitg a las sfidas futuras èn dependents da centers regiunals ferms. Er la regenza è da l'avis ch'in svilup economic regiunal sa basia sin centers regiunals ferms.

3. Ils meds finanzials previs per las organisaziuns regiunalas tenor il preventiv vul la regenza impunder per il svilup regiunal. L'import è vegnì reducì en connex cun l'examinaziun da las structuras e da las prestaziuns per sanar las finanzas dal chantun (mesira 73) e na po per quest motiv betg vegnir augmentà.

La regenza è dentant pronta d'impunder ils meds finanzials avant maun pli fitg a favur da la realisaziun da projects empermettents che promovan il svilup economic regiunal.

4. a) Ils meds finanzials existents che stattan a disposiziun per las organisaziuns regiunalas ston vegnir impundids en emprima lingia per il svilup economic regiunal. Questa midada da sistem ha lieu successivamain a partir da l'onn 2006. Il manaschi general dals secretariats d'organisaziuns regiunalas sto vegnir finanzià da las vischnancas. I n'è betg previs da surdar incaricas da prestaziun per il manaschi d'organisaziuns regiunalas a favur dal svilup economic regiunal.

4. b) Tant ils meds finanzials federals sin basa da la LIM sco er ils meds finanzials chantunals pon vegnir impundids d'ina vart per ils secretariats da las organisaziuns regiunalas per il svilup e da l'autra vart per activitads orientadas a projects. Igl è absolutamain necessari ch'ils projects augmentian la professiunalitad da las organisaziuns regiunalas e ch'els stettian en in connex direct cun il svilup economic.

5. Per sustegnair las organisaziuns regiunalas uschia che quest sustegn surpassa il sectur dal svilup regiunal, èn responsablas las vischnancas da la regiun. I sto esser en l'interess da las vischnancas d'augmentar la cumpetenza e l'effizienza da las organisaziuns regiunalas e da lur administraziun. La regenza na vesa nagina necessitad da stgaffir ina basa legala correspundenta.

Datum: 25 d'october 2005