Navigation

Inhaltsbereich

Dumonda Cavigelli concernent la finanziaziun d'organisaziuns regiunalas da commerzialisaziun dal turissem

Sessiun: 29.08.2008
Il project general da la refurma dal turissem grischun è actualmain en privel da survegnir en tut ina dinamica che n'è betg pli controllabla. La finanziaziun previsa da las organisaziuns da commerzialisaziun dal turissem (5 organisaziuns per la gestiun da destinaziuns OGD, 9 organisaziuns turisticas futuras OTF) han memia pauc sustegn da la populaziun, da circuls da l'economia sco er da la politica. Il punct che provochescha la critica cunter il project general è il gener da finanziaziun ch'è previs – tenor il stadi dal project per l'emprima mesadad da l'onn 2008 – dal departament d'economia publica e fatgs socials (DES) resp. da l'uffizi per economia e turissem (UET). Questa finanziaziun duai vegnir fatga cun ina taxa chantunala per promover il turissem (TTC) che resguarda tut il chantun e che ha ina structura cumplexa. Ils chavazzins èn: ina nova taglia per circa 40% da la populaziun resp. per actualmain 87 da las 203 vischnancas; augment dal substrat da taglia per circa 30% dad actualmain 44.6 milliuns francs sin – da nov – 58.5 milliuns francs; novs objects da taglia e novs subjects da taglia.

Tar la malcuntentientscha chaschunada da la politica da taglia vegnan vitiers ulteriuras insuffizienzas dal concept. A las organisaziuns da commerzialisaziun dal turissem previsas (OGD, OFT) vegnan sfurzads si secturs communabels cumplexs ed inefficazis cun la politica chantunala, regiunala e communala. Ils chavazzins èn: corporate governance, experientscha cun manaschis ch'èn daventads giuridicamain independents (instituts autonoms da dretg public chantunal). Ultra da quai sa basa quest concept sin in deficit da democrazia ch'è considerabel. Ils chavazzins èn: princip da subsidiaritad, proceduras politicas da participaziun tar l'utilisaziun dals meds finanzials – 58.5 milliuns francs mintga onn, tendenza creschenta – en general sco er en spezial en la Val dal Rain grischuna.

Il project general da la refurma dal turissem grischun, stadi emprima mesadad da l'onn 2008, cuntegna numerusas propostas per bunas meglieraziuns e per part schizunt per meglieraziuns indispensablas da l'economia da turissem grischuna. Il DES resp. il UET ha fatg ina lavura preliminara che sto vegnir renconuschida. En l'entusiassem hai dentant er dà tschertas exageraziuns che ston ussa vegnir curregidas urgentamain. Ditg cun auters pleds: I sto dar ina fermada per che l'entira regenza possia integrar en il project general in pèr conclus da princip che demussan ina tscherta sensibilitad politica e che han consequenzas persistentas.

Per las sutsegnadras e per ils sutsegnaders resultan perquai las suandantas dumondas:

1. Èsi correct ch'ils basegns da commerzialisar il turissem èn differents èn las diversas regiuns grondas da turissem (5 OGD, 9 OTF) e ch'i n'è betg giavischà la finala ch'i dettia ina organisaziun chantunala centralisada? Sto quai vegnir approvà en spezial er, sche l'incarica da prestaziun per Grischun vacanzas vegn sviluppada vinavant sco supplement tar las activitads en las regiuns grondas da turissem?

2. Èsi pia correct ch'igl è raschunaivel tenor l'avis da la regenza da concepir e da manar operativamain las organisaziuns da commerzialisaziun dal turissem en las regiuns che pon vegnir concentradas a regiuns grondas da turissem (5 OGD, 9 OTF), senza ch'il chantun vegnia integrà da bel principi (1 incumbensa, 1 cumpetenza, 1 responsabladad) e ch'il chantun duai mo sustegnair questas organisaziuns en moda subsidiara?

3. Èsi correct che las organisaziuns turisticas actualas ch'èn per gronda part organisaziuns communalas èn nunrentablas ed inefficazias cumpareglià cun ils basegns da las regiuns grondas en il senn da las OGD (5) resp. da las OTF (9) e ch'ellas èn pervia da quai er finanzialmain memia charas.
Èsi giustifitgà – en vista a la finanziaziun da la refurma dal turissem e partind dal substrat da taxas da circa 70.6 milliuns francs (45 milliuns francs or da taxas da cura/taxas per promover il turissem; 25.6 milliuns francs d'ulteriurs meds finanzials; senza 3.8 milliuns francs ch'il chantun paja a Grischun vacanzas) che vegn generà actualmain en las vischnancas turisticas – da lavurar cun in model da dus stgalims? Numnadamain, che las OGD e las OTF ston cumprovar en in'emprima fasa ch'ellas sajan en cas d'impunder economicamain ils meds finanzials che las vegnan mess a disposiziun sin basa dal volumen existent e ch'i vegn examinà pir en ina segunda fasa sch'ils meds finanzials duain vegnir augmentads e sch'il circul da las parts ch'èn obligadas da pajar la taxa duai – sco consequenza da quai – vegnir engrondì?

4. Èsi correct che l'incassament dals meds finanzials sco er che l'utilisaziun dals meds finanzials en las regiuns grondas da turissem (5 OGD, 9 OTF) ston avair ina legitimaziun democratica? Concretamain p.ex.:

- che la populaziun en la regiun respectiva sto avair in dretg adequat da cooperaziun e da controlla tar la repartiziun da las incumbensas, tar la surdada da cumpetenzas e tar l'adempliment da la responsabladad (legitimaziun, subsidiaritad, popularitad)?

- ch'i na dastga betg esser ni il DES resp. il UET, ni ina singula OGD u OTF che duai pudair decider davart l'impundaziun dals meds finanzials che vegnan incassads en ina regiun gronda (oravant tut la Val dal Rain grischuna) che ha la funcziun d'ina furnitura da prestaziuns preliminaras (legitimaziun, legitimitad da la taxa sco taglia che vegn attribuida als custs)?

- ch'ina lescha generala sco basa giuridica tenor l'exempel da la taglia sin midada da maun en la lescha davart las taglias communalas e davart las taglias da baselgia (LTCTB) serva da princip meglier a quest intent che l'introducziun d'ina nova taglia per tut il Grischun (1 lescha generala chantunala empè da 116 basas legalas communalas)?

5. Èsi correct ch'ina lescha generala sco basa giuridica po vegnir colliada cun ina clausula che prescriva, co ch'ils meds finanzials dastgan vegnir impundids, sche questa lescha generala ha d'ina vart l'intent da laschar a las vischnancas turisticas lur autonomia fiscala actuala per incassar ina taxa chantunala per promover il turissem resp. ina taxa da cura e da l'autra vart dentant l'intent d'unifitgar la legislaziun communala?

Cuira, ils 29 d'avust 2008

Cavigelli, Nick, Augustin, Berni, Berther (Mustér), Bezzola (Zernez), Bondolfi, Buchli, Bühler-Flury, Cahannes Renggli, Casparis-Nigg, Casty, Claus, Clavadetscher, Conrad, Donatsch, Dudli, Fallet, Fasani, Federspiel, Feltscher, Florin-Caluori, Geisseler, Hartmann (Cuira), Keller, Kleis-Kümin, Kunz, Loepfe, Marti, Möhr, Parpan, Pfäffli, Plozza, Quinter, Ragettli, Righetti, Tenchio, Thomann, Vetsch (Pragg-Jenaz), Wettstein, Zanetti (Li Curt), Bürkli, Furrer-Cabalzar, Mainetti, Zanetti (Igis)

Resposta da la regenza

La refurma dal turissem grischun è sin buna via. Cun fundar las emprimas duas organisaziuns per la gestiun da destinaziuns (OGD; Engiadina San Murezzan, Tavau Claustra) èsi reussì d'instradar pass impurtants per augmentar la cumpetitivitad. Er differentas organisaziuns turisticas futuras (OTF) han pudì vegnir creadas. Ellas adempleschan medemamain ils criteris da la refurma dal turissem. L'ulteriur success da la refurma dal turissem dependa er d'ina concepziun persistenta da la finanziaziun.

1. Il concept per in'organisaziun futura per il turissem ch'è vegnì elavurà cun spezialistas e cun spezialists dal turissem dal Grischun na prevesa betg in'organisaziun chantunala centralistica. Necessarias èn destinaziuns e novas organisaziuns turisticas ch'èn sa furmadas or da fusiuns che pon prender per mauns cun forzas unidas l'elavuraziun dals martgads e la concentraziun dals products. Sin basa da quest concept è l'incarica da prestaziun da Grischun vacanzas vegnida fixada. Ella vegn adattada periodicamain als svilups dal martgà ed als basegns da las OGD e da las OTF.

2. La finamira da la refurma dal turissem è ina concentraziun consequenta da las forzas ed ina clera repartiziun da las incumbensas tranter las OGD, las OTF e Grischun vacanzas. La responsabladad per realisar las activitads, per impunder ils meds finanzials e per examinar l'effect cuntanschì è mintgamai chaussa da las OGD, da las OTF respectivamain da Grischun vacanzas.

3. Grazia a la fusiun da las organisaziuns turisticas a 4 fin 6 OGF ed a 7 fin 10 OTF, cun in'elavuraziun coordinada dal martgà e cun in nov model da finanziaziun sur la taxa turistica chantunala (TTC) pon vegnir cuntanschids gudogns considerabels areguard l'effizienza. Ils meds finanzials che vegnan libers tras quai duain vegnir impundids per elavurar martgads existents sco er novs martgads cun la finamira da gudagnar ulteriurs giasts. Per betg perder anc pli fitg quotas dal martgà da turissem che daventa adina pli global na bastan ils meds finanzials avant maun betg, e quai malgrà in augment da l'effizienza. L'integraziun en questa finanziaziun da tut las interpresas che profitan directamain u indirectamain dal turissem è giustifitgada pervia da quai, dentant er sut l'aspect dal tractament egual.

4. En la lescha davart las taglias communalas e davart las taglias da baselgia vegn dada a las vischnancas en ils art. 22 e 23 la pussaivladad d'incassar taxas da cura e taxas per la promoziun dal turissem. Da nov duain las medemas taxas vegnir incassadas dal chantun empè da las vischnancas. Gia oz vegnan exequids il dretg da cundecisiun e la controlla per gronda part da las organisaziuns turisticas, per part vegn l'utilisaziun dals meds finanzials cumprovada en ils preventivs resp. en ils rendaquints da las vischnancas. Er en l'avegnir na duai quai betg vegnir midà. Tenor il sboz vegn mo ina pitschna part dals meds finanzials da la TTC che derivan d'ina regiun che ha la funcziun d'ina furnitura da prestaziuns preliminaras – ca. 2 fin 3% – duvrada per projects che han ina impurtanza per tut il chantun. Er tar quests projects che van tut en tut a favur dal turissem grischun èsi garantì ch'ils meds finanzials vegnan impundids en moda legala, perquai ch'els èn liads tras la lescha. Ponderaziuns davart ina basa legala generala vegnan tractadas en il rapport da consultaziun tar la TTC. En quest connex vegnan mussads ils avantatgs ed ils dischavantatgs da questa proposta da soluziun.

5. Questa explicaziun è correcta per dus motivs. D'ina vart èn taxas da cura e taxas per promover il turissem – tenor il dogma fiscal – taglias che vegnan attribuidas als custs. Sut questa noziun vegnan subsummadas taglias spezialas che vegnan incassadas d'ina tscherta gruppa da pajataglias, perquai che questas persunas han ina relaziun pli stretga cun tscherts custs che la totalitad da las pajataglias e dals pajataglias. Pervia da quai sto la taglia che vegn attribuida als custs vegnir duvrada precis per l'intent previs, cas cuntrari giess a perder il connex cun ils subjects da taglia. Da l'autra vart han las vischnancas grischunas mo quella autonomia fiscala che las vegn dada da la legislaziun chantunala. Pia po il chantun prescriver en la lescha davart las taglias communalas e davart las taglias da baselgia, co ch'ils meds finanzials che resultan da quellas duas taglias stoppian vegnir duvrads.

31 d'october 2008