Navigation

Inhaltsbereich

Incumbensa Feltscher concernent l'effizienza energetica sco motor da l'economia

Sessiun: 11.02.2009
La crisa finanziala ed economica fa vegnir l'economia mundiala en grondas difficultads. Il chantun Grischun dastgass sentir las consequenzas sco usità cun in pau retard ma betg main ferm. Programs publics per stimular l'economia han conjunctur'auta e vegnan a far naufragi sco quai ch'igl è stà savens il cas en il passà, perquai ch'els vegnan lantschads memia tard, perquai che lur valurisaziun è memia pitschna u perquai ch'els n'èn betg persistents. Programs che dattan impuls per augmentar l'effizienza energetica d'edifizis pon percunter vegnir realisads immediatamain, augmentan la valur d'immobiglias a lunga vista e reduceschan la svapur da CO2 en moda persistenta. En Svizra ed en il Grischun vegn duvrà bunamain la mesadad dals purtaders d'energia betg regenerabla per stgaudar e per abitar. En il Grischun sco chantun da sulegl e d'aua pudessan gia a vista mesauna bunamain tut las immobiglias vegnir stgaudadas u abitadas senza purtaders d'energia betg regenerabla. En quest connex han projects da sanaziun l'effect economic ed ecologic il pli grond.

Cun engrondir en moda efficazia il model statal d'impuls per sanaziuns po vegnir promovì considerablamain il mastergn local. La valurisaziun en il sectur da construcziun e da cussegliaziun surpassa las investiziuns statalas per in import multipel. Tenor las cifras ch'èn vegnidas publitgadas dacurt da l'uffizi federal importa il volumen da renovaziun previs en Svizra 20 milliardas francs per onn. Deplorablamain vegnan investids mo circa 14 milliardas francs. Il potenzial per il chantun Grischun importa circa 150 milliuns francs per onn. Quai gida a mantegnair bleras plazzas da lavur en il sectur dal mastergn, da l'industria e da l'economia da construcziun. Questa opziun da "win-win" per l'economia e per l'ambient duessan nus promover activamain.

Il chantun Grischun pudess per exempel dar in ferm impuls da renovaziun cun dublegiar a temp limità sias contribuziuns a favur da sanaziuns. Il model ch'exista gia e ch'è sa cumprovà permetta da prender svelt mesiras. Il chantun sto ultra da quai far stentas per scolar architectas ed architects, impressarias ed impressaris sco er mastergnantas e mastergnants en il sectur da la construcziun e da la sanaziun da chasas che sutpassan evidentamain il model da prescripziuns davart l'energia dals chantuns (MoPEC) ch'è planisà. Tenor il stadi actual da la tecnica pon las valurs dal MoPEC vegnir sutpassadas – cun in augment modest dals custs (main che 10 % dals custs d'investiziun) – per almain 25 % en cas d'edifizis novs e per in terz en cas da projects da renovaziun.

Nus supplitgain la regenza da concluder subit – uschenavant ch'igl è pussaivel – las mesiras correspundentas per promover immediatamain pli fitg ils projects da sanaziun che cuntanschan valurs en il sectur da 6 l ieli mineral/60 kWh per mintga meter quadrat da la surfatscha d'abitar sco mesiras da promoziun limitadas. Plinavant supplitgain nus la regenza da proponer – en il rom da la revisiun totala da la lescha d'energia – in augment d'impuls ch'è raschunaivel a lunga vista. Il chantun Grischun duai ultra da quai lantschar ina campagna da scolaziun davart ina moda da construir e da renovar fitg effizienta areguard l'energia.

Cuira, ils 11 da favrer 2009

Feltscher, Parpan, Thöny, Arquint, Bezzola (Samedan), Bezzola (Zernez), Blumenthal, Brandenburger, Bucher-Brini, Caduff, Casparis-Nigg, Casutt, Caviezel (Pitasch), Cavigelli, Clavadetscher, Dermont, Donatsch, Frigg-Walt, Gartmann-Albin, Giovanoli, Hartmann (Champfèr), Jaag, Jäger, Jenny, Kessler, Koch, Kollegger, Krättli-Lori, Kunz, Marti, Mengotti, Meyer Persili (Cuira), Meyer-Grass (Claustra Vitg), Michel, Nick, Niederer, Nigg, Peer, Perl, Peyer, Pfäffli, Pfenninger, Pfiffner-Bearth, Ragettli, Rizzi, Thomann, Toschini, Trepp, Troncana-Sauer, Tscholl, Valär, Vetsch (Pragg-Jenaz), Wettstein, Furrer-Cabalzar, Locher Benguerel, Züst

Session: 11.02.2009
Vorstoss: rg Auftrag

Resposta da la regenza

Cun l'emprim pachet da mesiras per stabilir la conjunctura ha la confederaziun concludì il schaner 2009 d'augmentar las contribuziuns globalas ch'ella paja als chantuns per mesiras da l'effizienza energetica, e quai da 14 ad 80 milliuns francs, limità sin l'onn current. Ella ha fatg la cundiziun ch'ils chantuns stoppian sa participar a las contribuziuns en la medema dimensiun sco la confederaziun cun sias contribuziuns federalas.

Sco mesira anticipada per stabilisar la conjunctura en il Grischun ha la regenza alura proponì a la cumissiun da gestiun – en la procedura per credits posteriurs – d'augmentar per l'onn current la part chantunala vi da las contribuziuns che vegnan pajadas per mesiras da l'effizienza energetica, e quai per 0.7 a 3.5 milliuns francs. Ensemen cun la contribuziun globala da la confederaziun, ch'è medem auta, è il preventiv total per mesiras da l'effizienza energetica s'augmentà l'onn 2009 dad oriundamain 3.5 a nov 7.0 milliuns francs. Uschia han pudì vegnir redubladas linearmain gia a partir dal 1. d'avrigl 2009 tut las contribuziuns che vegnan pajadas tenor la lescha d'energia dal chantun Grischun per mesiras da l'effizienza energetica en edifizis existents e per la promoziun d'energias regenerablas. Questas contribuziuns augmentadas vegnan pajadas, fin ch'ils meds finanzials supplementars èn exaurids respectivamain fin il pli tard la fin da l'onn 2009.

Cun ina campagna da furmaziun supplementara per construir e per renovar sut l'aspect da l'effizienza energetica, sco quai ch'i vegn postulà en l'incumbensa, èsi vegnì cumenzà gia l'onn passà. Ultra da la cooperaziun a ventg occurrenzas d'infurmaziun ha l'uffizi d'energia e da traffic organisà l'onn 2008 – en collavuraziun cun partenarias e cun partenaris sco er cun expertas e cun experts externs – gia quatter occurrenzas pli grondas ch'èn vegnidas visitadas da 620 persunas spezialisadas u interessadas. Plinavant èn vegnids organisads otg curs per in'utilisaziun spargnusa e raziunala da l'energia. A quests curs èn sa participads en tut 200 architectas ed architects sco er inschigneras ed inschigners. L'onn 2009 han las occurrenzas d'infurmaziun lieu en la medema dimensiun sco l'onn passà, e la purschida da curs vegn schizunt extendida. Fin la fin da mars 2009 han gia pudì vegnir manads tras sis curs per construir sut l'aspect da l'effizienza energetica cun mintgamai var 15 participantas e participants, ed ils proxims mais vegnan a suandar sis ulteriurs curs. Ultra da quai gira actualmain in'offensiva da scolaziun ch'è vegnida lantschada dals chantuns en collavuraziun cun l'uffizi federal d'energia e che duai render ablas las persunas spezialisadas d'emetter il certificat energetic chantunal dals edifizis (CECE).

En la furmaziun supplementara concernent l'energia s'engaschan la confederaziun ed ils chantuns dapi onns communablamain cun elavurar cudeschs d'instrucziun e documentaziuns da curs u cun gidar a concepir studis a scolas d'inschigneria. Cun in program communabel cun il num "energiewissen.ch" èsi planisà da metter en pe ils proxims onns il know-how per exaurir las pussaivladads actualas per realisar edifizis che tegnan quint da l'effizienza energetica inclusiv da las energias regenerablas.

L'intenziun generala da l'incumbensa correspunda pia absolutamain a las finamiras da la regenza. Tras la reduplicaziun da las contribuziuns da promoziun per mesiras da l'effizienza energetica e tras las offensivas da furmaziun supplementara pon las pretensiuns concretas da l'incumbensa vegnir consideradas sco ademplidas per gronda part.

Perquai è la regenza pronta d'acceptar l'incumbensa, uschenavant ch'ella n'è betg gia ademplida en il fratemp ed uschenavant ch'ella na pregiuditgescha betg la revisiun totala planisada da la lescha d'energia dal chantun Grischun.

27 d'avrigl 2009