La malsogna da la lieunga blaua è ina malsogna da virus dals remagliaders e vegn transmessa da mustgins. La vaccinaziun sistematica ed obligatorica – ch'è la finala la suletta mesira efficazia per cumbatter la malsogna da la lieunga blaua – è vegnida concludida dal cussegl federal per ils onns 2008 e 2009 per l'entira Svizra. La vaccinaziun dals animals predisposts (cunzunt arments e nursas) ha l'intent da prevegnir ad in'epidemia smanatschanta ed uschia da preservar l'agricultura da donns economics massivs. Entant che la Frantscha ha stuì registrar l'onn 2008 – sin basa d'ina vaccinaziun facultativa – in grond dumber da cas da la lieunga blaua, hai dà l'onn passà mo 35 cas en Svizra. Mo grazia a la vaccinaziun generala n'han las epidemias da la Frantscha e da la Germania betg pudì sa derasar en Svizra.

Las evaluaziuns dals onns 2007 e 2008 en Germania ed en Frantscha mussan ch'ina infecziun chaschuna gronds donns economics. Er las quotas da mortalitad, cunzunt tar las nursas, sco er ils gronds mals ch'in animal infectà sto tolerar, han dimensiuns considerablas.

La campagna da vaccinaziun è stada obligatorica en l'entira Europa (sco per part gia l'onn 2008) ed è vegnida realisada cun in vaccin ch'è admess ordinariamain e ch'è en general vegnì cumportà bain. Ils effects secundars ch'èn vegnids observads sa chattavan en il rom normal. A chaschun da l'acziun da vaccinaziun da quest onn, nua ch'igl èn vegnidas dadas var 200'000 dosas dal vaccin, ha l'uffizi per la segirezza da victualias e per la sanadad d'animals (USVA) survegnì 120 annunzias da donns u d'effects secundars. En il rom dals ulteriurs scleriments da las annunzias n'hai – en trais cas – betg pudì vegnir exclus dal tuttafatg ch'i dettia in eventual connex cun la vaccinaziun. En quests trais cas è vegnida pajada ina indemnisaziun.

Quest atun vegn la situaziun giuditgada da nov en vista a la campagna da vaccinaziun da l'onn 2010. Confurm a las regulaziuns da las cumpetenzas legalas vegn prendida en quest connex ina decisiun sin plaun federal sin basa da la consultaziun da differentas represchentantas e da differents represchentants da l'agricultura, sin basa dal giudicament da la situaziun internaziunala d'epidemias e sin basa dal status da vaccinaziun dals pajais europeics vischins.

En ils art. 239a ss. da l'ordinaziun davart epidemias d'animals (OFE, CS 916.401) figurescha la malsogna da la lieunga blaua sco "epidemia d'animals da cumbatter". Suenter avair tadlà ils chantuns ed er l'agricultura ha l'uffizi federal veterinar (UFV) relaschà – sin basa da l'art. 239g OFE – er per l'onn 2009 in obligatori da vaccinar arments e nursas (ordinaziun dal UFV davart la vaccinaziun cunter la malsogna da la lieunga blaua l'onn 2009; CS 916.401.348.2). Quai cun l'intent d'eliminar il virus da la malsogna da la lieunga blaua en ils effectivs d'animals da niz resp. d'impedir efficaziamain la derasaziun da quest virus. Ademplind lur obligaziun d'execuziun organiseschan ils chantuns las campagnas da vaccinaziun e coordineschan il proceder, en cas che la vaccinaziun vegn refusada. Uschia ha la conferenza da las veterinarias e dals veterinaris chantunals fixà il schaner 2009 in catalog unitar cun mesiras da la polizia d'epidemias, en cas che la vaccinaziun vegn refusada, e quai resguardond l'art. 47 da la lescha davart epidemias d'animals (LFE; CS 916.40) e l'art. 69 OFE. Qua tras han pudì vegnir fatgas valair en tut ils chantuns las medemas mesiras administrativas (p.ex. in scumond da l'effectiv d'emprim grad) e las medemas consequenzas penalas, en cas che la vaccinaziun è vegnida refusada.

Las mesiras sa basan sin l'epidemiologia da la malsogna, nua ch'in mustgin transmetta il virus contagius, uschia che auters animals betg vaccinads pon daventar malsauns. Per interrumper la derasaziun dals scherms infectus sur il mustgin na datti fin ussa naginas autras mesiras adattadas che da restrenscher il traffic d'animals betg vaccinads. Sco en auters chantuns èn er las possessuras ed ils possessurs dals animals respectivs en il Grischun vegnids infurmads a temp davart las consequenzas d'ina vaccinaziun refusada.

Tras la legislaziun federala e tras las disposiziuns executivas respectivas d'ina vart, ma er tras in cumbat naziunal empermettent cunter l'epidemia da l'autra vart èsi exclus per ils chantuns – ch'èn responsabels per la realisaziun – da crear libertads d'agir en connex cun l'execuziun da l'obligatori da vaccinaziun e cun las mesiras che vegnan prendidas, en cas che la vaccinaziun vegn refusada. Ord vista da la regenza na datti pia naginas raschuns da midar sia strategia e ses proceder en connex cun il cumbat cunter la malsogna da la lieunga blaua. Perquai propona ella da refusar l'incumbensa.

31 d'avust 2009