La scriptura ed artista figurativa Erica Pedretti obtegna il premi da cultura dal chantun Grischun 1999. Quel è dotà cun 15'000 francs. Ultra da quai surdat la regenza otg premis da renconuschientscha en l'import da mintgamai 10'000 francs e diesch premis da promoziun da mintgamai 7'000 francs. Las consegnas han lieu venderdi, ils 12 da november 1999.
Erica Pedretti obtegna il premi da cultura en undrientscha da sia ovra litterara, che chatta e circumscriva palpond, curaschusamain e premurusamain il senn da la patria e da la mancanza da patria, da la lingua e da la litteratura, da l'existenza artistica e femminila, sco er da sia lavur figurativa che formulescha cun ses objects spazials e sgulants ch'èn naschids or da furmas organicas la speranza utopica da libertad e che cumpara il medem mument sco monument commemorativ d'in coc interiur da l'existenza umana.

Premis da renconuschientscha
Premis da renconuschientscha en l'import da 10'000 francs vegnan dads a:
- Jaap Achterberg en renconuschientscha da sia prestaziun artistica sco actur excellent e sco interpret da rollas variadas e pretensiusas,
- Giovannina Brunold-Claglüna en renconuschientscha da sia ovra lirica resentida e da ses engaschament instancabel per la cultura e la lingua rumantscha,
- Gion Condrau en renconuschientscha da sia variada ovra da la vita sco medi, analiticher da l'existenza, autur ed editur,
- Erika Engler en renconuschientscha da sias prestaziuns creativas sco pioniera e choreografa da la "Danse verticale",
- Lilo Kuhn en renconuschientscha da sia ovra artistica intensiva e variada per il teater ed il film, spezialmain sco costumista,
- Magdalena Popescu-Marin en renconuschientscha da sia gronda prestaziun sco translatura da texts rumantschs en rumen e per ses engaschament extraordinari en la Rumenia en favur da la lingua e la cultura dals Retorumantschs,
- Piero Stanga en renconuschientscha da ses engaschament instancabel en favur da la cultura e spezialmain da l'istorgia locala, grazia al qual el pussibilitescha a mintgin da chattar e scuvrir sias atgnas ragischs e d'observar las differentas midadas che sia regiun ha fatg tras u fa tras anc oz,
- David Willi en renconuschientscha da sias prestaziuns immaterialas sco animatur cultural sin il sectur da l'art figurativ e da la musica

Premis da promoziun
Premis da promoziun en l'import da 7'000 francs obtegnan:
- Lukas Bardill e Gabriela Gerber (ensemen), artist ed artista da video,
- Fabiola Carigiet, scriptura,
- Urban Derungs, musicist,
- Christoph Draeger, artist figurativ,
- Claudia Fenner, actura,
- Franco Mettler, musicist,
- David Sontòn, musicist,
- Jules Spinatsch, fotograf,
- Gian-Reto Walther, geobotanicher, e
- Mattias Zindel, musicist.

Consegna dals premis
Ils premis vegnan consegnads en il rom d'ina festa modesta che vegn organisada dal departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient. L'occurrenza ha lieu venderdi, ils 12 da november 1999, a las 17.15 en la sala da l'edifizi dal cussegl grond a Cuira.


La scola bilingua a Cuira entschaiva la stad 2000
La regenza approva da princip il concept detaglià per l'experiment da scola "Scola bilingua en la citad da Cuira" che vegn a durar da la stad 2000 fin la stad 2006. Sco contribuziun chantunala vegnan mess a disposiziun 90'000 francs repartids sin sis onns. Resalvada resta dentant l'approvaziun dal preventiv respectiv tras il cussegl grond. Tenor il concept sa muntan ils custs totals per l'experiment da sis onns sin circa 650'000 francs. Al concept detaglià vegn a preceder in scleriment cumplessiv dal basegn. Il proxim onn da scola 2000/01 entschaiva l'experiment da scola che vegn accumpagnà scientificamain cun duas classas tudestg/talian e cun ina classa tudestg/rumantsch (med d'instrucziun en rumantsch grischun). Circa la mesadad dals uffants che prendan part al project derivan d'ina famiglia da lingua taliana resp. rumantscha, l'autra mesadad deriva da famiglias tudestgas. Las duas linguas duain vegnir instruidas durant l'experiment da scola a moda immersiva, q.v.d. cun agid d'ina instrucziun reala en domaduas linguas.

Il Plantahof daventa in center da furmaziun e da cussegliaziun agricula
L'agricultura ha ina impurtanza sociopolitica speziala en il Grischun. Perquai ha il departament da l'intern e da l'economia publica entschavì il project "Agro 1999". Quest project ha l'intent d'examinar las structuras tuttina sco la repartiziun da las incumbensas e cumpetenzas. Qua duain vegnir mussadas variantas per ina organisaziun progressiva, economica ed orientada envers ils clients. L'emprima fasa dal project "Agro 1999" è vegnida terminada la primavaira 1999, là èn vegnidas prendidas las suandantas decisiuns:
- La scola d'agricultura Plantahof survegn il num Center da furmaziun e cussegliaziun agricula Plantahof (CFCA).
- La cussegliaziun da manaschis agriculs passa l'entschatta da l'onn 2000 da l'uffizi d'agricultura al CFCA.
- Il CFCA vegn structurà en las suandantas quatter partiziuns: furmaziun (manader Rudolf Wenger), cussegliaziun (manader Curdin Foppa), manaschi puril (manader Carl Brandernburger) e prestaziuns da servetsch (manader Thomas Lüssi).
- L'uffizi d'agricultura e l'uffizi da meglieraziun e mesiraziun duain probablamain fusiunar per l'entschatta da l'onn 2002. Il nov uffizi vegn alur ad avair num uffizi d'agricultura, meglieraziun da structura e mesiraziun (UAMM).
- La plazza dal cussegliader da construcziun vegn zavrada davent da l'entschatta 2000 dal servetsch da cussegliaziun agricula ed integrada en la partiziun da construcziun auta da l'actual uffizi da meglieraziun e mesiraziun.
Tut questas mesiras e midadas organisatorias pon vegnir realisadas senza custs supplementars.

Ils decrets pertutgant la dischoccupaziun duain vegnir concentrads
Ils decrets chantunals sin il sectur da la dischoccupaziun èn per part antiquads e surpassads e ston perquai vegnir repassads. La regenza propona ina revisiun generala al cussegl grond.
La lescha davart l'assicuranza da dischoccupads e l'ordinaziun federala latiers èn vegnidas structuradas da nov ils davos onns en differentas etappas. Sco novaziuns las pli impurtantas sajan menziunads ils centers regiunals d'intermediaziun da lavur, las mesiras intensivadas sin il martgà da lavur e la nova regulaziun da diarias. Gia entschaivan las proximas revisiuns dal dretg federal.
Sin plaun chantunal vegnan reglads oz ils interess da l'assicuranza da dischoccupads e da l'indemnisaziun per insolvenza en quatter decrets che sa basan anc sin la veglia lescha federala da l'onn 1982. Bleras regulaziuns cuntegnidas en quella èn daventadas inutilas en il fratemp. Per furmar il sectur da la dischoccupaziun a moda pli concentrada e survesaivla propona la regenza al cussegl grond da resumar las futuras duas disposiziuns executivas en dus decrets. I duain vegnir creadas ina ordinaziun executiva tar il dretg federal e disposiziuns executivas tar il dretg federal e chantunal. Il project è ina part dal project "Essenzialisaziun e flexibilisaziun da la legislaziun e da l'applicaziun dal dretg" (EFLAD). Per il chantun na datti naginas consequenzas finanzialas e persunalas dal project.


Contribuziuns culturalas
I vegnan dadas libras contribuziuns d'in import total da 139'000 francs per:
- la fabricaziun d'in CD ROM tar il Manual da l'Istorgia Grischuna tras la societad per la perscrutaziun da l'istorgia grischuna (materialias dal tom da las funtaunas, documents sonors, sequenzas da film), e
- la participaziun da la musica da la citad da Cuira, sco accumpagnament dal batagliun svizzer da marsch, al marsch da quatter dis a Nijmwegen (NL) il fanadur 2000.

La nova ordinaziun davart las vias naziunalas vegn beneventada
La regenza prenda posiziun envers la confederaziun pertutgant la revisiun da l'ordinaziun davart las vias naziunalas (OVN) e beneventa quella expressivamain. La posiziun dal Grischun correspunda a quella dals chantuns Appenzell AR, Son Gagl e Schaffusa. Las midadas las pli impurtantas èn, ch'er sin paussadis senza tancadis i possian vegnir creadas pussaivladads d'alimentaziun, che la confederaziun prevesia contribuziuns pli autas per il mantegniment da las vias naziunalas e ch'ella prendia mesiras per evitar ulteriurs augements dals custs en la construcziun d'autostradas.

Da las vischnancas
Als custs totals da 38'000 francs per in stabiliment da collectur solar (surfatscha 120 m2) sin il tetg dal bogn da Fideris, presta il chantun ina contribuziun da maximal 11'400 francs.
La revisiun parziala da la constituziun communala da Farera, il project per il plan directiv "Stabiliment civil da tir, percurs da chatscha Schanielatobel" da la regiun dal Partenz e la revisiun parziala da la planisaziun locala da Tartar vegnan approvads.

Fatgs dal persunal
La fin da settember 1999 van en pensiun:
- Margrith Desax, tgirunza en l'ospital da dunnas Fontana,
- Georg Heis, Compatsch, mastergnant tar l'uffizi districtual da construcziun bassa 4, Scuol,
- Cesar Maissen-Bürge, Cuira, referendari tar l'administraziun da taglia,
- Guido Oswald, Tschierv, vier tar l'uffizi districtual da construcziun bassa 4, Scuol, e
- Armin Schatz, Tusaun, pulizist chantunal.
La regenza engrazia ad els per ils servetschs ch'els han prestà per il chantun.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun