Dal president da la regenza Klaus Huber

La gulivaziun da finanzas tranter il chantun e las vischnancas sco er tranter las vischnancas gioga dapi 40 onns ina rolla impurtanta en noss chantun muntagnard multifar. Ella è in instrument indispensabel per promover e rinforzar las vischnancas e las regiuns. Il fatg, ch'i dat fitg paucas vischnancas ch'èn en ina situaziun finanziala precara e che la gronda part da las vischnancas - er pitschnas - han pudì mantegnair lur populaziun dat perditga d'in sistem da gulivaziun da finanzas efficazi e che funcziuna bain. Perquai na duai quest sistem betg vegnir modifitgà radicalmain. La preschenta revisiun parziala da la lescha davart la gulivaziun da finanzas, da la quala nus avain da decider ils 7 da favrer, eliminescha dentant singuls mancos e realisescha ladinamain meglieraziuns pussaivlas.
Igl è enconuschent che las vischnancas vegnan classifitgadas en gruppas da forza finanziala. Quella classificaziun en gruppas vegn resguardada per regla per fixar subvenziuns chantunalas ed è decisiva per il dretg da contribuziuns da la gulivaziun da finanzas. Ils criteris per la classificaziun èn la forza fiscala, la grevezza fiscala ed il basegn finanzial d'ina vischnanca.
Sco quai ch'igl è gia il cas tar ils retgavs dals tschains d'aua duain er las entradas da las vischnancas ord prestaziuns da cumpensaziun per perditas da l'utilisaziun da la forza idraulica (sco p. ex. la cumpensaziun per la Greina) vegnir resguardadas per calcular la forza finanziala e per la gulivaziun da la forza finanziala. Il medem mument vegn precisada l'autezza decisiva dals tschains d'aua. Las vischnancas duain vegnir suttamessas a la taglia per quests cas, en ils quals ina vischnanca exequescha in'activitad d'interpresa en in'autra vischnanca; p. ex. tras il manaschi d'in implant electric u ina interpresa turistica.
La clav valaivla per classifitgar las vischnancas en las gruppas da forza finanziala duai vegnir perfecziunada. Decisivas per la forza finanziala duain dentant esser er vinavant ils trais criteris: forza finanziala (taglia chantunala, tschains d'aua), pe da taglia e basegn finanzial, dentant duai il basegn finanzial vegnir calculà da nov a basa dal basegn fundamental, dal dumber da scolars e da la surfatscha. Ils dus davos criteris remplazzan ils elements da fin uss: custs da scola e custs per paralavinas e rempars. Tar la fixaziun da la grevezza fiscala vegn la muntada dal pe da taglia reducida per in terz ed applitgà il pe da taglia en media da dus onns. Uschia vegn evità ch'il pe da taglia vegn augmentà per vegnir en ina gruppa da forza finanziala pli favuraivla.
Il medem mument cun la lescha davart la gulivaziun da finanzas vegn er revedida parzialmain la lescha davart il dretg da las auas. Tenor quest project da revisiun duai l'uschenumnà "franc per la cuntrada", ch'è da pajar en in fond, dal qual vegnan indemnisadas las vischnancas da Vrin e Sumvitg, vegnir purtada a mesas dal chantun e da las vischnancas. En quest connex vegnan er adattadas singulas disposiziuns al dretg federal.
Ils dus projects da votaziun n'èn betg contestads. Il cussegl grond ha deliberà la revisiun parziala da la lescha davart la gulivaziun da finanzas cun 95 encunter 0 vuschs e la revisiun parziala da la lescha chantunala davart il dretg da las auas cun 93 encunter 0 vuschs. Ellas na portan er betg midadas radicalas. Ellas signifitgan dentant ina perfecziun e meglieraziun da noss sistem da gulivaziun da finanzas. Quai è impurtant per las bunas relaziuns tranter il chantun e las vischnancas e per la solidaritad en las regiuns. La regenza supplitgescha perquai d'acceptar las revisiuns.
Gremi: departament da l'intern e da l'economia publica dal Grischun
Funtauna: rg president da la regenza Klaus Huber