Il program Energia 2000 è terminà. Uss instradescha la confederaziun il program EnergiaSvizra. È quai raschunaivel?
Gea, senz'auter. Cuntinuond senz'interrupziun cun las stentas per augmentar l'effizienza da l'energia e per far diever a moda pli intensiva da las funtaunas regenerablas d'energia, daventain nus main dependents da l'exteriur. Ultra da quai vegn reducida drasticamain l'impestaziun da noss'aria cun substanzas nuschaivlas. Ensemen cun ils burgais, las vischnancas e l'economia empruvain nus da cuntanscher las finamiras che nus ans avain mess.

Tge finamiras èn quai?
Surtut vulan ins reducir las emissiuns da CO2 per diesch pertschient tras in diever pli efficazi da l'energia, e quai entaifer ils proxims diesch onns. Envers nus sez e las generaziuns futuras avain nus il duair da mantegnair ina basa da viver sauna.

La finamira menziunada è ambiziusa. Pon ins cuntanscher ella?
Senza dubi represchenta la finamira che nus ans avain mess ina difficultad quasi insuperabla. Nus essan tuts dumandads d'ans engaschar tenor meglier savair e pudair. Il program EnergiaSvizra vegn purtà da la confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas, da l'economia e da las agenturas d'energia. Ensemen pudessan nus reussir. Dumandada il pli ferm è segiramain l'economia ch'ha cumbattì massivamain ils projects da votaziun dal settember 2000!

Da tge meds dispona noss chantun?
Gia a l'entschatta dals onns 90 ha il chantun adattà sias disposiziuns davart l'energia a las finamiras d'Energia 2000. La via ch'el ha instradà lezza giada furma la basa per las prestaziuns ch'il chantun ha da furnir er en il program successiv EnergiaSvizra. La readattaziun da las votaziuns grischunas davart l'energia signifitga anc ina giada in rinforz da la politica d'energia progressiva. Il chantun Grischun è pia bain equipà per prestar la contribuziun spetgada.

Tge contribuziuns vul il chantun prestar effectivamain?
Ils chantuns e las vischnancas duain procurar che la qualitad energetica dals edifizis sa meglierescha. Las finamiras communablas èn particularmain la reducziun dal basegn d'energia en il sectur dals edifizis sco er la cuvrida pli auta pussaivla d'in basegn pli moderà cun energias regenerablas. Per quests intents metta il chantun Grischun a disposiziun in program da promoziun exemplar. Tant per sanaziuns termicas d'edifizis e per meglieraziuns dal grad d'utilisaziun d'ina interpresa sco er per il diever d'energias regenerablas en edifizis publics presta il chantun in sustegn finanzial. L'uffizi d'energia dat qua gugent ulteriuras infurmaziuns.

Vegnan prendidas anc autras mesiras?
Gea. Il chantun vuless ir ordavant cun il bun exempel en ses agens edifizis. La sanaziun e construcziun d'edifizis chantunals duai esser exemplara pertutgant l'energia nua ch'igl è mo pussaivel. Natiralmain èsi da dar ina gronda attenziun er al traffic public. Sin quest sectur èsi da realisar l'amplificaziun e la concentraziun da la purschida.

Tge rolla gioga la forza idraulica en EnergiaSvizra?
EnergiaSvizra resguarda la forza idraulica indigena sco energia regenerabla la pli impurtanta. Questa tenuta pudain nus mo sustegnair. Igl è d'empruvar cun tutta forza da render la populaziun anc pli conscienta davart l'impurtanza da la forza idraulica. Ins sto puspè sa regurdar dals avantatgs dal current producì cun forza idraulica indigena, regenerabla ed ecologica ed ids in pau en emblidanza, per mantegnair commerzialisabel il current.

Tge profit ha la populaziun dal program EnergiaSvizra?
La direcziun dal program d'EnergiaSvizra situada tar l'uffizi federal d'energia surpiglia la funcziun da post naziunal d'infurmaziun. Sa chapescha ch'er l'uffizi d'energia stat adina a disposiziun per quest intent. El vegn a rinforzar conscientamain sia lavur d'infurmaziun e da cussegliaziun ed ad esser accessibel a moda anc pli attractiva en l'internet.

Tgi dal Grischun è anc participà?
Sco occurrenza da partenza per EnergiaSvizra dat la Viafier retica infurmaziuns sin la lingia dal Vereina. En la Val d'Alvra vul ella cuntanscher il label "Energiestadt". Nossa economia vegn appellada da la "Agentura d'energia da l'economia" da prender mesiras praticas. L'impuls è quel da relaschar la taxa sin CO2 a las persunas che coopereschan activamain a l'acziun.

Co sa cloman las adressas da contact?
EnergiaSvizra: infurmaziuns: www.energie-schweiz.ch
hotline: telefon 031-323 22 44
e-mail: office@bfe.admin.ch
Uffizi d'energia: telefon: 081-257 36 21, signur Werner Böhi
e-mail: energie@afe.gr.ch
website: www.energie.gr.ch
Allianza en la Val d'Alvra: telefon: 081-404 12 27, signur Th. Kollegger, president communal Alvagni

Gremi: departament da construcziun, traffic e selvicultura dal Grischun
Funtauna: rg cusseglier guvernativ Stefan Engler