Quest text descriva il spurtegl virtual. El duai facilitar la collavuraziun dals differents partenaris participads al project. Il text sa drizza spezialmain a las vischnancas. El duai respunder a las dumondas tge effects ch'il spurtegl virtual vegn ad avair per offertas d'internet communalas existentas u planisadas.
Il text è in palpiri da lavur. El vegn cumplettà permanentamain cun las enconuschientschas las pli novas. Questa procedura han ins tschernì, perquai ch'il project Guichet virtuel è fin uss unic areguard sia dimensiun ed il dumber da ses partenaris, e perquai ch'ins po sa basar be limitadamain sin las experientschas da fin uss. Dumondas, critica e contribuziuns acceptain nus pia gugent. En il chantun Grischun drizzai quellas per plaschair a:
Hanspeter Hänni, servetsch da medias chanzlia chantunala dal Grischun, 7001 Cuira
e-mail: hanspeter.haenni@staka.gr.ch
tel. 081-257 22 47, fax 081-257 21 41
Guichet virtuel: www.ch.ch
Il spurtegl virtual (spurtegl electronic) è ina website che duai pussibilitar a la populaziun da pudair retrair da tuttas uras infurmaziuns da la confederaziun, dals chantun e da las vischnancas, e quai tenor ses basegn individual. Il num da la domena è: www.ch.ch.

Schliar problems ed intermediaziun
La finamira dal spurtegl virtual è quella da simplifitgar las relaziuns tranter las autoritads e la populaziun. Il spurtegl virtual cuntegna temas ch'èn u che pon esser impurtants per la populaziun en il contact cun l'administraziun sin tut ils stgalims. Tras l'internet pon las relaziuns cun autoritads cuntegnair las suandantas furmas d'interacziun:
- intermediaziun d'infurmaziuns tras las autoritads (communicaziun unilaterala),
- barat d'infurmaziuns,
- realisaziun da proceduras resp. prestaziuns da servetsch (transacziuns).

Sch'ils causals èn simpels, alura duain vegnir offertas schliaziuns directas dals problems (per exempel transmetter formulars), sche las dumondas èn pli cumplexas, alura duain vegnir intermediads ils dretgs posts da consultaziun. En ina fasa posteriura duain pudair vegnir schliadas fatschentas dal tuttafatg sur l'internet (p.ex. emplenir ora ils formulars da taglia, empustar ina nova carta d'identitad), a media ed a lunga vista emprovan ins pia da cuntanscher in engrondiment da las transacziuns.

Entschatta a la fin dal 2001
A la fin da l'on 2001 duai il spurtegl virtual esser online.
Sistematica dals cuntegns: secturs da la vita
Ils cuntegns dal spurtegl virtual vegnan classifitgads tenor otg secturs da la vita:
- vita privata
- societad
- lavur, finanzas
- sanadad, vegliadetgna, segirezza sociala
- mobilitad, ambient
- segirezza
- stadi, taglias, politica
- economia

Temas per l'emprova da pilot
L'entschatta dal spurtegl virtual vegn a succeder cun ina offerta fundamentala da var 15 fin 20 temas (uschenumnads temas da pilot). Il punct da partenza per la tscherna dals temas èn dumondas
(1) ch'èn pli u main dumondas u proceduras quotidianas en connex cun uffizis federals, chantunals e communals e ch'èn d'impurtanza per las burgaisas ed ils burgais, e
(2) nua stattan a disposiziun er offertas correspundentas dal maun public?
Cun agid d'intgins temas essenzials per la gronda part da las burgaisas ed ils burgais e che derivan d'otg secturs da la vita vulan ins far valair la funcziunalitad dal spurtegl virtual. L'offerta da temas vegn engrondida successivamain suenter che l'emprova da pilot è vegnida lantschada resp. ella vegn adattada als basegns da la populaziun e da las autoritads.

Ils suandants temas stattan en discussiun (stadi fin da favrer 2001):

Sectur: vita privata
- documents
- maridaglia (en collavuraziun cun l'uffizi federal dal stadi civil)
- viver a l'exteriur (en collavuraziun cun il DFAE)

Sectur: societad
- emprender
- infurmaziun e medias
- uman ed animal

Sectur: lavur, finanzas
- lavurar tar il maun public
Sectur: sanadad, vegliadetgna, segirezza sociala
- segirezza sociala
- sanadad

Sectur: mobilitad, ambient
- ir cun auto, cun moto

Sectur: segirezza
- servetsch militar

Sectur: stadi, taglias, politica
- taglias (en collavuraziun cun l'administraziun federala da taglia)

Sectur: economia
- consum
- fundaziun d'ina interpresa (en collavuraziun cun il seco)

Interfatschas confederaziun-chantun-vischnanca, interfatschas tematicas
Numerus cuntegns dal spurtegl virtual pertutgan dapli ch'in plaun statal da la Svizra. Quests cuntegns ston vegnir accordads in cun l'auter, per che las burgaisas ed ils burgais
- obtegnian infurmaziuns correspundentas sin las websites da la confederaziun, dals chantuns e da las vischnancas, e
- chattian er per propi las infurmaziuns giavischadas sin la website da lur chantun u da lur vischnanca.
Ina incumbensa essenziala en l'elavuraziun dals cuntegns è pia quella da definir e descriver las interfatschas tematicas. Quai succeda en stretga collavuraziun cun ils partenaris en las administraziuns federala, chantunalas e communalas.

Vastezza individuala da l'offerta
En fasas posteriuras d'engrondiment suenter l'emprova da pilot duain ils cuntegns dal spurtegl virtual reflectar a moda pli cumplessiva pussaivla las relaziuns tranter las autoritads e las burgaisas ed ils burgais, q.v.d. tut las proceduras u relaziuns imaginablas tranter la populaziun e las autoritads duain sa chattar en il spurtegl virtual. Signifitga quai uss per las vischnancas ch'ellas ston illustrar resp. realisar l'entira dimensiun da questa offerta sin lur atgna website? Na. Ils cuntegns da la website communala correspundan en il cas ideal a l'offerta cumpletta ed a las prestaziuns da servetsch resp. proceduras che pon vegnir offridas resp. liquidadas tras l'internet. En ina vischnanca pitschna pon quai esser infurmaziuns minimalas (p.ex. davart las uras d'avertura da l'administraziun communala). En ina citad pli gronda datti dentant er offertas che surpassan per bainquant il rom dal spurtegl virtual (p.ex. infurmaziuns per turists u investurs).
Tut tenor la dimensiun da l'offerta tras l'internet resp. tut tenor la grondezza vegnan pia las vischnancas a far ina tscherna or da la "offerta maximala" u a cumplettar quella cun offertas supplementaras. Ils chantuns e las vischnancas pon decider sco fin uss sez davart ils cuntegns ch'els vulan metter a disposiziun sin lur website. Il spurtegl virtual è ina offerta supplementara.
Da l'autra vart ston dentant ils chantuns e las vischnancas savair tge infurmaziuns u offertas "empermetter" a las clientas ed ils clients dal spurtegl virtual. Sin lur website ston els pia sut tschertas circumstanzas rinviar a l'adressa, nua ch'ins po procurar las infurmaziuns davart quels temas che n'èn betg preschentads.

Interfatschas structuralas
Las structuras da websites existentas d'uffizis federals, chantunals e communals èn fitg differentas. In grond dumber reproducescha la structura da l'administraziun respectiva, autras èn orientadas tenor tematicas. En cumparegliaziun cun quai vegn il spurtegl virtual concepì, sco gia ditg, cun ina structura tenor secturs da vita.
Questas duas entschattas structuralas na s'excludan betg, ma ellas ston vegnir accordadas ina cun l'autra. Per quest intent na ston las vischnancas ni midar lur cumparsa en l'internet, ni surpigliar la structura tematica dal spurtegl virtual. Cruschadas na sa laschan betg evitar tras ina structura. Il motiv è ch'ils problems u las proceduras pertutgan savens il medem mument pliras autoritads.
D'impurtanza centrala è dentant ch'ils chantuns e las vischnancas sappian, davart quals temas che las applitgadras ed ils applitgaders dal spurtegl virtual spetgan infurmaziuns u prestaziuns da servetsch. Il niz principal dal spurtegl virtual è bain quel che per tschertgar ina tscherta schliaziun d'in problem ins na sto betg navigar tras l'entira structura administrativa, mabain ch'ins arriva directamain a la pagina respectiva. Quai vul dir ch'ina burgaisa u in burgais arriva tras il spurtegl virtual p.ex. directamain sin la pagina da la controlla d'abitants e spetga da chattar là infurmaziuns detagliadas davart l'ordinaziun d'ina carta d'identitad. Perquai ston las singulas proceduras vegnir accordadas ina cun l'autra. Co che quai ha da succeder tecnicamain, vegn communitgà pli tard.

Terminologia
Ina basa decisiva da l'accord vicendaivel è quella ch'ils uffizis federals, ils chantuns e las vischnancas dovrian noziuns unifitgadas (en tut las linguas naziunalas) per ils temas dal spurtegl virtual. Quai è tranter auter ina premissa impurtanta per colliar ils cuntegns correctamain (tras links). Questa lavur preliminara vegn furnida da la chanzlia federala.

Incumbensas per chantuns e vischnancas
Ins parta dal fatg ch'en il rom da l'organisaziun dal project Guichet virtuel naschia in viv barat d'ideas tranter ils chantuns resp. las vischnancas. Als chantuns ed a las vischnancas vegni giavischà d'examinar cun agid da las sitemaps
- tge temas che pertutgan lur plaun,
- nua ch'existan gia lavurs preliminaras correspundentas,
- nua ch'èn vegnidas fatgas eventualmain emprimas experientschas (p.ex. interfatschas pretensiusas) ch'èn impurtantas per tuts,
- nua ch'i mancan cuntegns en la preschenta structura dal spurtegl virtual or da vista da las vischnancas.

Navigaziun
Las burgaisas ed ils burgais che s'inservan dal Guichet virtuel disponan da differentas pussaivladads per acceder e per navigar:
- la classificaziun tenor secturs da vita,
- in index, glossari,
- ina maschina da retschertga,
- in register d'autoritads.
Suenter la tscherna d'in tema u l'endataziun d'ina noziun da retschertga arrivan las visitadras ed ils visitaders dal Guichet virtuel l'emprim sin ina pagina cun infurmaziuns introductivas davart il tema giavischà. La finamira è quella da limitar il problem a moda uschè clera che per finir basta in clic cun la mieur per arrivar directamain sin la dretga pagina (tar la confederaziun, il chantun u las vischnancas) per schliar il problem. Etablir questas colliaziuns (links) è ina da las provocaziuns las pli grondas en la concepziun dal Guichet virtuel.
Cas cuntrari duain dentant er las visitadras ed ils visitaders d'ina website communala u chantunala pudair arrivar facilmain al Guichet virtuel, sch'els han ina dumonda, a la quala els na chattan betg ina resposta correspundenta sin la website respectiva. Per quest intent datti diversas pussaivladads:
- Ils chantuns u las vischnancas plazzeschan in link vers il Guichet virtuel sin lur homepage.
- Sin la website dals chantuns u da las vischnancas pon ins clomar giu in menu separat per la navigaziun en il Guichet virtuel.
- Ils chantuns u las vischnancas cumpletteschan lur website cun ina u pliras paginas che correspundan areguard ils cuntegns u las funcziuns a la homepage dal Guichet virtuel.
Igl è fitg bain pussaivel che las visitadras ed ils visitaders arrivan sur il Guichet virtuel puspè enavos sin la website dal chantun u da la vischnanca.

Cuntegns per la website communala, offerta fundamentala
Ils cuntegns da la website communala sa distinguan spezialmain tenor la grondezza e la structura da las vischnancas. Sch'ins resguarda il grond dumber da websites communalas ch'existan gia, alura scuntran ins la suandanta offerta fundamentala quasi dapertut:
- administraziun communala (adressa, uras d'avertura, telefon, fax, e-mail, prestaziuns da servetsch)
- autoritads (executiva, legislativa)
- votaziuns, elecziuns, radunanza communala
- vacanzas da scola
- termins impurtants, scadenzas (p.ex. inoltraziun da la decleranza da taglia)
- numers da telefon per cas d'urgenza
- posts da consultaziun (sanadad, fatgs socials)
- allontanament da ruments
- occurrenzas (da las qualas la vischnanca fa part uffizialmain).

Offertas supplementaras
Questa glista po vegnir cumplettada casualmain. Tras la colliaziun cun il Guichet virtuel obtegnan las vischnancas ina offerta supplementara d'infurmaziuns ch'ellas na ston betg elavurar stringentamain sezzas. Uschia vegnan per exempel preschentadas en il spurtegl virtual infurmaziuns davart il tema maridaglia. La vischnanca po cumplettar qua unicamain las infurmaziuns supplementaras ch'èn relevantas localmain sin sia website e partir dal fatg ch'ils temas federals "relevants" vegnan tegnids à jour dals uffizis federals.

Gremi: gruppa accumpagnanta Guichet virtuel
Funtauna: rg gruppa accumpagnanta Guichet virtuel