A partir dal 1. da matg 2003 duai la praschun dal Sennhof dar albiert ultra dals arrestads d'inquisiziun ed als arrestads en la praschun serrada er als arrestads da repatriament. La regenza grischuna ha renunzià en il fratemp al project da bajegiar sin l'areal dal stabiliment chantunal da Realta ina praschun da repatriament.

L'utilisaziun dal Sennhof e dal stabiliment chantunal da Realta è dapi circa in onn fitg regressiva. Actualmain èn occupads il Sennhof per circa 30% ed il stabiliment chantunal da Realta per circa 50%. Cunzunt è sa reducì il dumber dals arrestads che vegnan transferids a Cuira en la praschun serrada en il rom da la cunvegna dals chantuns da la Svizra orientala davart l'execuziun da chastis e mesiras dals chantuns Turitg e Schaffusa. Dapi l'onn 1999 è sa sminuida l'utilisaziun dal Sennhof per circa 40%. Fin l'onn 2007 calculeschan ins cun ina sutoccupaziun permanenta da 40 fin 70% en las praschuns chantunalas.

Novas realitads - nov giudicament
La regenza grischuna vul uss spezialisar las duas praschuns dal Sennhof e da Realta: la purschida dal Sennhof duai perquai sa concentrar sin l'execuziun serrada dal chasti ad auta segirtad. Dasper l'albiert per ils arrestads d'inquisiziun ed ils arrestads en la praschun serrada surpiglia il Sennhof er l'arrest da repatriament en il Grischun. La praschun da Realta vegn incumbensada cun l'execuziun mez averta ch'è architectonicamain e tecnicamain segirada pli pauc; l'execuziun mez averta da fin qua en il Sennhof vegn abolida. Dapi l'onn 1998 èn vegnids alloschads ils arrestads da repatriament provisoriamain en la praschun da repatriament a Tavau. Questas mesiras duain spargnar circa 200'000 francs per onn. La vischinanza da la polizia d'esters, da la polizia chantunala e dal derschader d'arrest sco er la pussaivladad da pudair utilisar da tut temp il tract da repatriament en il Sennhof per l'execuziun serrada èn ulteriurs avantatgs dal concept deliberà.

Conturas d'ina politica chantunala per las praschuns
La regenza vul skizzar las finamiras per la concepziun futura da l'execuziun dal chasti en il Grischun en ina strategia per las praschuns. Ella s'orientescha da princip tenor las structuras existentas e tenor la valitaziun dals basegns en l'avegnir. La strategia duai valair sco basa per la planisaziun da las praschuns en il chantun Grischun e vegnir elavurada detagliadamain dals posts responsabels durant ils proxims mais. Da princip vul quintar la regenza er en l'avegnir cun agens indrizs.

Nov vocabulari per il sutsilvan
A partir da l'onn 1999 èn cumparids il vocabulari surmiran ed il dicziunari puter en ina nov'ediziun. Uss ha la regenza grischuna concludì l'ediziun dal vocabulari sutsilvan (tudestg/sutsilvan - sutsilvan/tudestg). L'emprema ediziun cun ca. 800 paginas duai cumpigliar 500 exemplars. Sco davos project parzial è anc pendenta l'ediziun dal vocabulari vallader.

Contribuziuns chantunalas a diversas instituziuns
- La regenza conceda ina contribuziun chantunala da circa 6.2 milliuns francs per la restauraziun e la sanaziun da l'edifizi vegl resp. il remplazzament tras ina construcziun nova da la chasa evangelica da tgira e d'attempads a Tusaun. Ils custs totals importan circa 10 milliuns francs.
- La regenza ha concedì al lavuratori d'emprendissadi per scrinaris Promulins a Samedan per augmentar il plaz per il deposit da laina ina contribuziun maximala da 78'000 francs.

Da las vischnancas e las regiuns -
Durant ils ultims decennis è vegnì tutgà il Scanvetg adina puspè d'eveniments natirals e da malauras che han chaschunà gronds donns vi da valurs materialas e las infrastructuras. En il rom da projects singuls èn vegnidas construidas paralavinas, rempars cunter crappa e rempars d'uals. Uss planisescha la vischnanca da St. Peter d'investir durant ils proxims sis onns en la selvicultura, en la cumplettaziun dals access ed en rempars e dustanzas 3.6 milliuns francs. La regenza ha concedì per quest project integral 1.1 milliuns francs. -
La vischnanca da Claustra-Serneus vul refar cun in project da rempar (Rütibrücke fin tar Serneus) la stabilitad dal letg da la Landquart. La regenza grischuna ha approvà quest project e concedì ina contribuziun chantunala da 192'000 francs. -
La regenza grischuna ha approvà la revisiun totala da la planisaziun locala da Sumvitg (segunda part), medemamain las revisiuns parzialas da las planisaziuns localas da las vischnancas da Riom-Parsonz e Churwalden e la revisiun parziala dals statuts da la vischnanca burgaisa da Malans. -
Medemamain ha la regenza grischuna approvà la revisiun totala da la planisaziun locala da la vischnanca da San Vittore (plan da zonas Comune, Grotti, Paese e Monticello, plan da zonas e plan da furmaziun Fondovalle, plan general d'avertura Paese, Monticello, Comune, Fondovalle, Paese e Monticello). -
La vischnanca da Tschierv ha revedì la planisaziun d'utilisaziun per il territori "Tablà Nov". La regenza ha approvà il plan da furmaziun e da parcellaziun parzialmain revedì sco er il plan d'avertura Tablà Nov (emprim'etappa Dösset). -
Las vischnanca da Beiva ha revedì sia lescha da taglia. La regenza ha approvà questa lescha communala en occasiun da sia davosa sesida.

Projects da vias
Per la construcziun da la via dal Güglia ha la regenza grischuna approvà in credit da 670'000 francs.

Chanzlia chantunala grischuna

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala grischuna