Il Grischun ha oz 1'300 u 28 pertschient pli paucs manaschis purils che anc avant 10 onns. Quai sa resulta da la dumbraziun dals manaschis purils 2000 da l'uffizi federal da statistica. Circa en la medema relaziun è sa sminuì er il dumber dals occupads en quest sectur. La surfatscha utilisada percunter è sa midada be minimamain.

Dal 1990 fin il 2000 ha l'agricultura grischuna fatg tras ina gronda midada: 28 pertschient pli paucs manaschis entaifer ils onns novanta (en ils onns otganta è stada la sminuaziun dal dumber dals manaschis 20%). Dapi il 1999 influenzescha la nova politica agrara da la confederaziun supplementarmain quest svilup. Il dretg da survegnir contribuziuns è restrenschì ed i vegnan fatgas grondas pretensiuns als manaschis. Ultra da quai na vegni pli concedì naginas contribuziuns a purs cun passa 65 onns. La diminuziun è dentant sa manifestada differentamain en las differentas categorias da grondezza dals manaschis. Il dumber da manaschis pli pitschens cun ina surfatscha utilisada da pli pauc che 10 ha è sa sminuì per ca. la mesad e dumbra anc 1'195 manaschis. Dals manaschis mesauns cun ina surfatscha tranter 10 e 20 ha èn ids a perder 30%. Els dumbran anc 968 unitads. Percunter è s'augmentà il dumber dals manaschis pli gronds cun passa 20 ha per 30 pertschient e dumbran l'onn 2'000 1'141 manaschis. Grazia a la liquidaziun dals manaschis pitschens e mesauns han ils manaschis gronds augmentà lur surfatscha da cultura. Ils manaschis cun acquist cumplain èn sa sminuids per 25 pertschient, ils manaschis da gudogn accessori per 34 pertschient. Il Grischun ha pers 4 pertschient dapli manaschis che la media da la Svizra (24 pertschient).

Il dumber d'occupads e la surfatscha utilisada sa sminueschan
Il dumber dals occupads è sa sminuì en il Grischun en ils davos 10 onns per 27 pertschient da 12'000 ad 8'750 (en Svizra minus 20 pertschient). La part da las persunas occupadas a temp cumplain è sa sminuida per 30 pretschient e la part da persunas occupadas a temp parzial per 25 pertschient.
La surfatscha utilisada per l'agritultura (senza pastgiras dad alp) che muntava a ca. 53'00 hectaras (7,5 pertschient da la surfatscha totala dal Grischun) è sa sminuida per 2,4 pertschient (en Svizra per 0,5 pertschient). La prada natirala e la pastgira cun 48'500 hectaras, che dumbrava ina part da ca. 90 pertschient da la surfatscha totala è sa sminuida per 2 pertschient. Las ulteriuras surfatschas utilisadas èn sa midadas per part considerablamain: ils ers che faschevan ina part da 4.5 pertschient da la surfatscha utilisada èn sa sminuids en bunamain tut las culturas (granezza per paun e per pavel, tartuffels, pulenta e verdura da cultivaziun al liber), cun excepziun da las ravas da zutger e d'intginas plantas d'ers. Spezialmain la fin dals onns novanta è vegnida accelerada la midada dals ers en prada artifiziala. Il motiv è stà la dischmessa da sustegn per ils products dals ers ed il mussament d'ina surfatscha cun cultivaziun alternanta cun ina part da prada artifiziala. La surfatscha da la prada artifiziala è sa redublada e fa ussa ina part da 2,6 pertschient da la surfatscha utilisada totala. Las vignas fan cun 384 hectaras ina part da 0,7 pertschient; cun ils schlargiament dal cataster per las vignas èn quellas s'augmentadas levamain per 39 hectaras.

La tratga d'animals sa sviluppa differentamain.
Cleras differenzas da svilup sa mussan er tar la tratga d'animals. L'introducziun da la cumprova da prestaziun ecologica (tranter auter surfatscha minimala per animal) e l'augment dals manaschis da bio han manà ad ina cultivaziun pli extensiva da la surfatscha da pavel. Er la midada da las contribuziuns da products a las contribuzius da surfatscha ha influenzà la cultivaziun considerablamain.
Ils pretschs pli bass dals animals han er squitschà il svilup en ils davos diesch onns. Il dumber dal muvel gross è sa sminuì en tut per 14 pertschient a 76'400 arments, dentant è restà stabil il dumber da las vatgas cun 27'000 arments. Il dumber dals portgs è sa reducì da 10'300 a 7'400 (minus 28,5 pertschient), ina consequenza da l'introducziun da la bilantscha da nutritiva obligatoria per il dretg da contribuziuns. Plinavant èn vegnidas dumbradas 8'800 chauras (400 pli paucas che il 1990). Il dumber das nursas è creschì per 8,7 pertschient e dumbra il 2000 remartgabels 66'250 tocs. Il dumber da chavals è s'augmentà per pli ch'il dubel, a 1'860. La tratga da chavals per il temp liber ha conjunctura auta, numerusas stallas e stabiliments per ir a sella èn vegnids bajegiads ils davos onns. Percunter datti be pli 1'000 pievels d'avieuls, 60 pertschient pli paucs che anc l'onn 1990.

Grondas differenzas da regiun a regiun
La Surselva è la pli gronda regiun agricula dal chantun Grischun e dumbra stgars in quart dal potenzial agricul (media da la procentuala dals manaschis, dals occupads en ils manaschis, da la surfatscha agricula utilisada, dal muvel gross, dals chavals, dals portgs, da las nursas e da las chavras.) Auter che tar il portgs e tar ils chavals è ella a la testa areguard ils manaschis, ils occupads, la surfatscha utilisada, il muvel gross, las nursas e las chavras.
La vallada dal Rain è cun ca. in settavel sin il segund plaz ed ha la pli gronda part da portgs e chavals. Lura suanda il Partenz cun ina part da 12,4 pertschient. Il Grischun central, la Mantogna/Tumleastga e l'Engiadina bassa fan ina part da tranter 7,5 ed 8 pertschient. Las ulteriuras regiuns disponan da pli pauc che 5 pertschient, la pli pitschna part han la Bregaglia, il Scanvetg e la Val Calanca.

Gremi: uffizi per economia e turissem
Funtauna: rg uffizi per economia e turissem