La structura dal chantun è in punct central da la nova constituziun. La cumissiun predeliberanta dal cussegl grond approva da princip la proposta da la regenza. Ella vul dentant intensivar la collavuraziun regiunala. En sia proposta cumbina ella quai ch'è sa cumprovà cun las refurmas necessarias e tegna quint da las circumstanzas en il chantun Grischun.

La revisiun totala da la constituziun chantunala ha la finamira da crear ina lescha da basa moderna, favuraivla al burgais e progressiva che sa basa sin il fundament tradiziunal e che riva da cuntentar tant las provocaziuns actualas sco er quellas futuras. Tenor l'avis da la cumissiun predeliberanta dal cussegl grond duai quest princip valair er per la structuraziun dal chantun. La concepziun dal chantun è in accent dal segund chapitel da la nova constituziun chantunala che la cumissiun ha elavurà sut il presidi da Barla Cahannes Renggli e dad Andrea Brüesch en vista a la sessiun extraordinaria dal cussegl grond la fin d'avust en preschientscha da cussegliera guvernativa Eveline Widmer-Schlumpf. La cumissiun è da l'avis che la proposta flexibla da la regenza che vul rinforzar las vischnancas e promover la collavuraziun regiunala haja da princip cleras finamiras. La consultaziun ha mussà cleramain che la schliaziun da l'emprim sboz ch'aveva previs set regiuns sco fix plaun administrativ vegn refusada.

Tranter las 209 vischnancas e l'administraziun chantunala datti var 500 furmas per collavurar tranter vischnancas e quai sin plaun local e regiunal. Perquai èsi gist, sch'il chantun promova la collavuraziun tranter las vischnancas e quai fin a la fusiun. A la cumissiun pari plinavant impurtant da prescriver tscherts standards minimalas en il sectur da la collavuraziun. Qua sa tracti spezialmain dals dretgs da cundecisiun da la populaziun, per che la collavuraziun na succedia betg sin donn e cust da las votantas e dals votants. Oz giogan las organisaziuns regiunalas ina rolla impurtanta. La cumissiun è pia cleramain da l'avis ch'i saja da promover spezialmain questas furmas da collavuraziun. Per quest motiv duain las corporaziuns regiunalas vegnir menziunadas a moda pli pregnanta en la constituziun e pia rinforzadas. Sin fundament da las experientschas da fin uss prescriva la constituziun ina basa da dretg public per las corporaziuns regiunalas. Ils circuls existan er vinavant perquai ch'els èn en blers cas buns organs intermediars per ademplir incumbensas administrativas. Cun sia proposta progressiva vul la cumissiun che las structuras existentas possian sa sviluppar vinavant a moda raschunaivla, ella na vul dentant betg sfurzar si schliaziuns estras.

En connex cun las ulteriuras propostas da la cumissiun predeliberanta dattan en egl surtut quellas pertutgant il stadi e la baselgia. La cumissiun propona da reflectar pli exactamain la realitad constituziunala actuala pertutgant la renconuschientscha publica da las baselgias. Or da sia vista n'èsi betg necessari da far midadas. Plinavant duain vegnir regladas las cumpetenzas fiscalas tuttina sco tar il stadi. Quai signifitga che las cumpetenzas exactas resultan surtut da la lescha e betg da la constituziun. En curs èn anc las discussiuns davart il chapitel pertutgant las incumbensas publicas. Perquai che la cumissiun examinescha ina via da mez tranter la proposta da la regenza ed il sboz da la constituziun da l'anteriura cumissiun per la nova constituziun. Entant ch'il sboz original preveseva ina regulaziun cumplessiva dals singuls secturs d'incumbensas, vul la regenza menziunar mo incumbensas exemplaras.

Ina constituziun exprima en disposiziuns da princip co che las burgaisas ed ils burgais vulan concepir lur stadi areguard las incumbensas publicas, l'organisaziun da las autoritads sco er lur dretgs e duairs. Ella sto empruvar da registrar ils tratgs communabels entaifer il chantun. Ella dat la buna occasiun da far refurmas ed adattaziuns là, nua che la constituziun vertenta n'è betg pli actuala.

Ils 28 da settember 1997 han las votantas ed ils votants concludì da far ina revisiun totala da la constituziun dal chantun Grischun. Il schaner 1998 ha la regenza numnà ina cumissiun extraparlamentara ed ha incumbensà quella d'elavurar ina nova constituziun. En il rom d'ina vasta consultaziun ch'ha durà fin il mars da l'onn passà han pudì s'exprimer tut las persunas e gruppas interessadas davart il sboz preliminar da questa cumissiun. Sa basond sin ils resultats da la consultaziun ha la regenza l'entschatta da quest onn surdà il messadi ed il sboz al cussegl grond. Il zercladur ha il cussegl grond entschavì cun la cussegliaziun dal project e discutà in terz da las disposiziuns. L'avust ha el cuntinuà cun la discussiun. La segunda lecziun vegn probablamain ad avair lieu durant la sessiun d'october. L'onn proxim decidan lura las votantas ed ils votants dal chantun davart la nova constituziun.

Gremi: Cumissiun predeliberanta dal cussegl grond
Funtauna: rg Cumissiun predeliberanta dal cussegl grond