Ils centers regiunals per l'intermediaziun da lavur (CRIL) en il chantun Grischun lavuran cun grond success. En cumparegliaziun cun la media svizra da 156 diarias retiran persunas senza plazza en il chantun Grischun be 111 diarias. Cun questa valur occupan ils CRIL en il Grischun en la cumparegliaziun interchantunala davos Sut- e Sursilvania il segund rang. Il concept dals CRIL è sa cumprovà. Ils CRIL s'èn sviluppads a centers cumpetents per prestaziuns da servetsch.
Dapi dus onns examinescha il secretariat statal da la confederaziun per economia "seco" l'effect da las prestaziuns da servetsch dals CRIL sin il martgà da lavur e cumpareglia ils resultats chantunals. La cumparegliaziun mussa con spert e persistentamain dischoccupads vegnan puspè integrads en il martgà da lavur cun agid dals CRIL. Cun las cifras examinadas vegn prestà il mussament ch'ils CRIL prestan ina contribuziun considerabla per sbassar la durada media da diarias ed uschia er la quota dals dischoccupads. Els lavuran en il fratemp na be cuvrind ils custs, mabain els contribueschan a reducir ils custs.

CRIL sco instrument da la politica dal martgà da lavur
Durant l'emprima mesadad dals onns 90 era noss pajais confruntà relativamain senz'agid cun in dumber creschent da dischoccupads. En il rom d'ina debatta en il cussegl naziunal en conex cun la revisiun parziala da la lescha davart l'assicuranza cunter dischoccupaziun è naschida l'onn 1995 l'idea dals CRIL. En in temps da record dad in onn e mez èn las structuras dals CRIL vegnidas creadas en Svizra. Entaifer l'avust 1996 fin il schaner 1997 han ils sis CRIL en il Grischun cumenzà cun lur lavur.

Cussegliaziun empè da controlla da bul
Cun l'introducziun dals CRIL è la controlla da bul vegnida remplazzada da discurs da cussegliaziun. Il cussegliader da persunal sclerescha en il discurs cun la persuna che tschertga ina plazza sias pussaivladads sin il martgà da lavur. En cas da basegn pon ins consultar spezialists. Per cas ch'igl exista in basegn da scolaziun e da perfecziunament, vegnan iniziadas las mesiras necessarias. Per impedir exclusiuns socialas sa participeschan persunas, che tschertgan plazza e che na pon betg vegnir intermediadas a curt termin, a programs d'occupaziun.

Vasta paletta da mesiras concernent il martgà da lavur
La partiziun per mesiras concernent il martgà da lavur (MML) eruescha en collavuraziun cun ils CRIL il basegn per mesiras da scolaziun e d'occupaziun ed organisescha las purschidas correspundentas. Tut tenor il dumber dals participants organiseschan els sez curs da scolaziun e da perfecziunament u surdattan tals ad offeriders privats. Bleras persunas che tschertgan lavur frequentan curs da scolaziun e da perfecziunament individuals. L'onn 2000 han 1'900 persunas fatg part da mesiras concernent il martgà da lavur.

In basegn da persunal suttamess a grondas midadas
Cun fin 200 persunas che tschertgan lavur, che mintgin dals 21 cussegliaders da persunal havevan da tgirar, èn ils CRIL arrivads 1997, a l'entschatta da lur activitad, al limit da lur chargia. A vista da las cifras augmentantas dals dischoccupads è l'effectiv dal persunal vegnì augmentà per ulteriuras tschintg persunas sin 26 cussegliaders da persunal. Oz tgira in cussegliader da persunal en media circa 110 persunas. 1998 ha l'uffizi chantunal d'industria , mastergn e lavur (UCIML occupà 91 collavuraturs sin ils champs da lavur CRIL, mesiras concernent il martgà da lavur e cassa da dischoccupaziun. Essend ch'il dumber dals dischoccupads è sa reducì, è l'effectiv dal persunal er vegnì reducì en il fratemp sin 52 collavuraturs.

Buna collavuraziun cun interpresas
Malgrà la sceptica a l'entschatta è sa sviluppada bain la collavuraziun tranter las interpresas ed ils CRIL. Ils cussegliaders da persunal enconuschan ils manaschis, lur basegns e disponan da las cumpetenzas da cussegliaziun necessarias. La pluralitad dals cussegliaders ha en il fratemp absolvì la scolaziun accumpagnanta a la professisun da dus onns e concludì quella cun il certificat professiunal federal. La finamira dals CRIL è d'intermediar persunas che tschertgan plazza uschè spert e persistent sco pussaivel e d'intermediar a las firmas nagins candidats na adattads.

Ils CRIL sco centers da prestaziuns da servetsch dal martgà da lavur
Ils CRIL sa sviluppan pli e pli a centers da prestaziuns da servetsch, che na vegnan betg mo consultads da dischoccupads, mabain er da persunas che n'èn betg dischoccupadas. Cun l'entrada en vigur dals contracts bilaterals vegnan ils CRIL dal Grischun colliadas cun la rait EURES. EURES è in sistem d'intermediaziun che possibilitescha da publitgar plazzas e l'intermediaziun da plazzas entaifer l'entir spazi da l'Uniun europeica. Cun la colliaziun a la rait da EURES èn ils CRIL en il cas da sustegnair efficaziamain l'economia grischuna , particularmain l'economia turistica, tar la recrutaziun da persunal.

Gremi: Departament da l'intern e da l'economia publica dal Grischun
Funtauna: rg Uffzi d'industria, mastergn e lavur