Augment da dumondas
Durant l'onn 2001 èn vegnids attribuids al chantun Grischun 548 requirents e requirentas d'asil, uschia ch'il dumber da dumondas d'asil sa chatta in zichel sur l'attribuziun da l'onn precedent (+ 15 pertschient). Cun 147 dumondas da l'anteriura Jugoslavia (26.5 pertschient) deriva anc adina il pli grond dumber da requirents d'asil dal Balcan. Ils pli blers requirents èn vegnids recepids dal Cosovo (74 persunas resp. 13 pertschient), quai ch'è in mussament che la situaziun economica e politica n'è anc betg stabilisada suffizientamain en la regiun da crisa. Da l'Afganistan han stuì vegnir recepids ni requirents d'asil ni persunas cun basegn da protecziun.

Augment dals problems d'execuziun
Ils problems d'execuziun existents èn augmentads vinavant durant l'onn passà. Tras la refusaziun da plirs requirents d'asil da palesar lur identitad è la polizia d'esters stada dependenta dapli da la collavuraziun cun ambassadas da l'exteriur, quai che ha engrevgià e retardà considerablamain la repatriaziun. Grondas difficultads èn cunzunt sa resultadas entras la repatriaziun da requirents d'asil da l'Africa, nua ch'i na pon betg vegnir disponidas repatriaziuns tenor plan sin fundament da diversas malsegirtads. Ils problems numnads en connex cun l'execuziun da las decisiuns d'asil han manà a la situaziun ch'igl è pli e pli savens necessari d'applitgar ils instruments da las mesiras repressivas per exequir las decisiuns prendidas.

Execuziun da las mesiras repressivas
Las privaziuns da la libertad ch'èn stadas necessarias en il rom da las mesiras repressivas èn vegnidas exequidas principalmain en la praschun d'inquisiziun a Tavau. Malgrà ch'il tribunal federal ha confermà l'abilitad da quest implant per l'execuziun da las mesiras repressivas en il dretg dals esters è limitada cleramain temporalmain l'utilisaziun da questa praschun. La stad passada ha concedì la confederaziun ina contribuziun da 2.7 milliuns francs per la sanaziun dals stabiliments a Realta nua che vegn construida ina partiziun speziala per 15 arrestads cun l'infrastructura necessaria per l'execuziun da las mesiras repressivas. Cun l'avertura l'onn 2003 dastgass appartegnair la discussiun dischplaschaivla pertutgant la legitimitad dals implants d'arrest en il chantun Grischun definitivamain al passà.

Sans-papiers - nagin problem en il chantun Grischun
Durant l'onn passà ha la problematica dals sans-papiers er influenzà occasiunalmain la discussiun publica en il chantun Grischun. Malgrà ch'i n'exista betg ina definiziun legala valaivla da questa categoria da persunas sa tracti qua da persunas ch'abiteschan gia dapi lung temp en Svizra e che n'èn betg en possess dals mussaments necessaris da dimora. Sco tar il dumber dals lavurers clandestins ch'èn per part identics cun ils sans-papiers na pon ins far, pervi da lur anonimitad, naginas indicaziuns davart lur dumber. Sin fundament da divers mussaments pon ins dentant partir da la situaziun che lur dumber saja fitg pitschen en il chantun Grischun. Questa constataziun pon ins er far perquai che l'execuziun da decisiuns d'asil negativas dal dretg d'asil e d'esters vegn survegliada exactamain. Quest fatg ha er per consequenza ch'i n'è betg stà necessari ord vista da la polizia d'esters da trair en consideraziun mesiras spezialas per legalisar la dimora dals sans-papiers.

Reglar l'infrastructura
L'onn 2001 è stà aifer l'uffizi dal servetsch social/organisaziun per ils asilants sut l'ensaina da reglar l'infrastructura. Quai è vegnì mess en moviment tras il moviment da return en il Cosovo durant ils onns 2000/2001. L'organisaziun per ils asilants ha sminuì en tut sis alloschis collectivs cun 340 plazs. I sa tracta da la chasa da dimora Welschdörfli a Cuira, dal center transitori Romana a Razén, dal center transitori a Maiavilla, da la chasa da dimora Güterstrasse a Cuira, dal center transitori Tusaun e dal center transitori Alpina a Sedrun. Cun serrar questas chasas è vegnida terminada l'adattaziun necessaria, da reducir circa 50 pertschient da l'entira infrastructura, als dumbers effectivs dals requirents d'asil.

Programs da scolaziun e d'occupaziun
Il punct central strategic da l'uffizi federal da fugitivs è sa drizzà pli e pli l'onn 2001 a las mesiras d'occupaziun e da promoziun per ils requirents d'asil. Per l'emprima giada è vegnì fatg in contract da prestaziun tranter l'uffizi federal da fugitivs e l'organisaziun per ils asilants dal chantun Grischun per programs da scolaziun e d'occupaziun. Là vegnan formuladas sco part centrala quatter finamiras efficazias:
- augmentar la cumpetenza sociala e l'atgna responsabladad,
- mantegnair e promover la prontadad da repatriaziun,
- evitar l'augment dals custs da sanadad e
- prevenziun cunter delinquents e lavur clandestina.

Nov concept d'assistenza
Per accumplir las pretensiuns da qualitad da l'organisaziun per ils asilants dal Grischun en l'assistenza dals requirents d'asil ha elavurà ina gruppa da lavur in nov concept d'assistenza cun il num "Co-Work". Quel observa essenzialmain il princip prestaziun - recumpensa en l'organisaziun per ils asilants e vegn realisà l'onn 2002.

Gremi: departament da giustia, polizia e sanitad dal chantun Grischun
Funtauna: rg uffizi da polizia ed uffizi dal servetsch social