Il chantun Grischun ha recurrì tar il tribunal federal cunter duas sentenzias da la dretgira administrativa dal Grischun. Quella aveva approvà - encunter sia pratica da fin ussa - dus recurs cunter la taxa per la reducziun da cultira. La regenza sa dosta cunter l'opiniun che la taxa per la reducziun da cultira cuntradia al dretg federal.

Sche cultira vegn utilisada per in auter intent che quel previs, vegn incassada sin quai ina taxa per la reducziun da cultira da trais pertschient. Quai prevesa la reglamentaziun actuala en l'art. 50bis da la lescha da megliuraziun. Las taxas dad actualmain var quatter milliuns francs a l'onn van en il fond da megliuraziun. Da quel vegnan confinanziadas oravant tut megliuraziuns ch'èn difficilas da finanziar ed ovras simplas. Per la construcziun da vias da colliaziun en regiuns, en las qualas l'agricultura gioga - dal puntg da vista economic - ina rolla impurtanta, vegnan sut tschertas circumstanzas medemamain mess a disposiziun meds dal fond da megliuraziun. Uschia vegn contribuì da quest fond ina part impurtanta a l'avertura ed a la cultivaziun da cultira (tranter auter cun construir vias, provediments d'aua, centralas da latg ed uigls e cun far megliuraziuns d'alps e vias da colliaziun) - per cumpensar la perdita da cultira.

Grond'impurtanza per abitadis e valladas periferas
La taxa per la reducziun da cultira è sa mussada dapi sia introducziun sco fitg preziusa ed efficazia en divers reguards. Uschia vegnan duvrads mintg'onn var 2,5 milliuns francs dal fond da megliuraziun per construir vias da colliaziun en regiuns champestras. Ultra da quai vegnan er duvrads mintg'onn cleramain passa dus milliuns francs per ovras da megliuraziun ch'èn difficilas da finanziar ed ulteriuras megliuraziuns (construcziuns da vias, provediments d'aua, centralas da latg e.u.v.), per construir uigls e per far megliuraziuns d'alps. Totalmain han importà las expensas dals onns 1993 fin 2002 per construir vias da colliaziun var 25 milliuns francs, per ulteriuras megliuraziuns var 22 milliuns francs. Per la pli gronda part èn quellas ovras vegnidas finanziadas da las entradas da la taxa per la reducziun da cultira (dals onns 1994 fin 2003 var 38 milliuns francs), il rest da deposits dal quint administrativ regular en il fond da megliuraziun. Cun paucs custs d'administraziun sa laschan uschia avrir abitadis e valladas periferas.

Il mument èn en elavuraziun en Grischun var 40 projects da megliuraziun generala, be ils ultims quatter onns èn vegnids decidids 15 novs. En il rom dal pachet da spargn dal chantun deliberà gist ussa èsi vegnì previs da cumpensar ils meds d'investiziun reducids per megliuraziuns da la structura cun il fond da megliuraziun. Ina perdita er da quests meds senza cumpensaziun franass facticamain ils futurs projects da megliuraziun generala.

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun