La confederaziun vul reducir las expensas per l'elevaziun da datas
statisticas da la populaziun, e quai per ils chantuns, las vischnancas e
betg il davos per ils interrogads sezs. Perquai ch'ils registers
d'abitants dals chantuns e da las vischnancas cumpiglian l'entira
populaziun, propona la confederaziun d'armonisar quests registers che
vegnan endatads en moda electronica. La "lescha federala davart
l'armonisaziun dals registers dals abitants e d'auters registers
uffizials da persunas" duai reglar en moda unifitgada ed impegnativa il
cuntegn minimal da tals, la caracteristica ed ils identificaturs. Las
unitads da datas daventan uschia savens remplazzablas ed utilisablas per
intents statistics.
La regenza grischuna sustegna da princip la mira da la nova lescha.
En quest connex rinviescha ella a la situaziun da vischnancas pli
pitschnas che n'èn tut tenor betg en la situaziun da pudair metter a
disposiziun l'infrastructura tecnica necessaria. Perquai pretenda la
regenza ch'il barat da datas tranter las vischnancas, ils chantuns e la
confederaziun possia succeder anc adina en scrit e betg sco proponì mo
sin via electronica. Ultra da quai ha la regenza nagut encunter
l'introducziun d'in identificatur persunal federal ch'è coordinà (in
numer segir per persuna). L'utilisaziun da tal areguard ils aspects
organisatoris e tecnics sco er finanzials e giuridics n'è però enfin
ussa betg anc clera.
Model directiv per il traffic plaun: ina bun'idea, però la
realisaziun è inacceptabla
La confederaziun vesa en l'uschenumnà traffic plaun (peduns,
viandants, ciclists e skaters inline) in anc pli grond potenzial da
distgargia per il traffic da persunas sin distanzas curtas. Cun in
program da promoziun duai il traffic plaun vegnir auzà durant ils
proxims onns per ulteriurs 15 pertschient. Cun quai duai il sistem total
dal traffic da persunas vegnir meglierà e l'ambient vegnir distgargià.
Ultra da quai duain vegnir promovids la sanadad ed il turissem moderà e
las expensas en il sectur public e privat duain vegnir sbassadas.
La regenza po acceptar l'idea fundamentala dal "model directiv per
il traffic plaun". Quai na vala però en nagina moda e maniera per la
realisaziun da tal. En sia consultaziun a l'uffizi federal da vias
pretenda la regenza grischuna primarmain ina structura federalistica -
empè d'ina centralistica - e correspundentamain ch'ils territoris da
muntogna vegnan resguardads pli ferm. Duai il traffic plaun daventar
ultra da quai in'incumbensa communabla da la confederaziun e dals
chantuns, sto l'emprim vegnir sclerida la concepziun da la nova
gulivaziun da finanzas. Sche la finanziaziun da las mesiras cun meds
liads dal retgav da la taglia sin minerals vegn garantida, na dastgi
betg vegnir a reducziuns tar las contribuziuns a las vias; la
finanziaziun d'in program d'impuls or da quests meds refusescha la
regenza però categoricamain. Ed a la fin finala vegnan pretendids en il
rom dal model directiv per il traffic plaun standards elevads davart da
la tecnica da segirtad.
Onuraris dals medis d'ospital per 2004 tenor la tariffa da tarmed
La regenza ha dà liber per la consultaziun la revisiun da
"l'ordinaziun davart las cundiziuns d'engaschament per ils schefmedis ed
ils medis directurs dals ospitals cun dretg da contribuziuns en il
chantun Grischun". Cun l'ordinaziun revedida vegn concepida la pretaisa
d'onurari dals schefmedis e dals medis directurs da nov tenor la tariffa
da tarmed. Tarmed è ina structura da tariffa unifitgada en l'entira
Svizra che divida consequentamain tut las prestaziuns en ina part
tecnica ed en ina part da prestaziuns dal medi. La part da prestaziuns
dal medi furma en l'avegnir la basa per ils onuraris dals medis
d'ospital. Per il chantun na chaschuna la revisiun parziala betg custs
supplementars. L'ordinaziun revedida duai entrar en vigur il 1. da
schaner 2004.
Var in milliun francs per il manaschament da privels da la natira
Quest onn ha il program da lavur "manaschament da privels da la
natira" trais puncts centrals: il sistem d'infurmaziun davart privels
(cartas da privel, analisas da ristga, cataster d'eveniments) la
preparaziun da documents e la realisaziun da las zonas da privel sco er
il dumagnar da las malauras 2002 (giudicament dals privels). La regenza
ha mess a disposiziun per quest intent totalmain var in milliun francs.
Reparaziun suenter las malauras 2002 avanza
La regenza ha approvà dus projects da reparaziun en connex cun las
malauras 2002. Latiers duain vegnir segirads vias ed uals. Per il
project da las vischnancas Fuldera, Lü, Müstair, Sta. Maria, Tschierv e
Valchava ha la regenza approvà ina contribuziun chantunala da var
730'000 francs cun custs totals da circa 2,6 milliuns francs.
Per il project da la vischnanca da Lostallo munta la contribuziun
chantunala a var 115'000 francs. Il project total è budgetà cun circa in
mez milliun francs.
Da vischnancas e regiuns
- Il project d'avertura dal guaud "Gotschna" da la vischnanca
Claustra-Serneus inclusiv la part "Tschessboden-Ried" è vegnì approvà da
la regenza.
- La tschintgavla, sisavla e settavla etappa da la Tour de Suisse da
quest onn tras il Grischun: ils 21 da zercladur d'Ascona a La Punt
Chamues-ch, ils 22 da zercladur da ed a Silvaplana ed ils 23 da
zercladur da Savognin ad Oberstaufen (D). La regenza ha concedì la
permissiun a l'organisaziun da la Tour de Suisse da percurrer la ruta
prevesida.
- En las vischnancas da Roveredo e San Vittore pon entrar en vigur
las leschas da la taglia communala ch'èn vegnidas revedidas totalmain.
Cun excepziun d'in artitgel (incassament d'ina taglia a la funtauna) ha
la regenza approvà tuts dus projects.
- Tempo 30 a Farschno: en il territori da colonisaziun vegn reducida
la spertadad maximala da 50 a 30 km/h.
- Restricziuns da traffic abrogadas: sin la via chantunala d'access
Vuorz-Andiast, a partir da la via d'Alpsur, vegn auzà il pais maximal a
18 tonnas e la ladezza maximala vegn auzada a 2,55 m. Sin il traject da
Spissermühle-Samnaun dastgan ussa ils camiuns tatgar in char annex.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- La collecta dal di da rogaziun va quest onn a las suandantas trais
instituziuns:
- a l'Ovra da giuventetgna Rätia, in'uniun ch'è surtut activa en
l'organisaziun dal temp liber per uffants e giuvenils.
- al Servetsch da pedagogia curativa dal Grischun; ina fundaziun
d'util public che promova, cusseglia e sustegna uffants cun in
cumportament da svilup che dat en egl sco er uffants impedids e lur
famiglias
- a l'Agid grischun per mamma ed uffant; in'associaziun che gida
oravant tut a dunnas basegnusas tar gravidanza e naschientscha e
sustegna geniturs che basegnan d'agid per la tgira e l'educaziun da lur
uffants.
- Per la promoziun dal sport ha la regenza approvà or dals meds da
sport-toto ina summa totala da var 115'000 francs.
- Cun circa 125'000 francs sustegna il chantun la segunda etappa da
la sanziun da la distribuziun d'aua a Fuldera e cun var 70'000 francs la
sanaziun dal conduct d'aua d'idrants Surpunt-Punt Lavinuoz a Lavin. Per
la sanaziun e l'amplificaziun da la via chantunala en il vitg da Fuldera
(via veglia dal pass dal Fuorn) ha la regenza ultra da quai deliberà ina
contribuziun chantunala da var 51'000 francs.
- Per l'engrondiment da la scola e per la construcziun nova da la
halla da sport ad Andeer ha la regenza approvà ina contribuziun
chantunala da var 700'000 francs.
- Per la federaziun forestala dal Grischun "Selva" ha la regenza
approvà per l'onn 2003 ina contribuziun annuala da 80'000 francs.
- Per l'amplificaziun da la "Poststrasse" en il vitg d'Arosa ha la
regenza approvà ina contribuziun da var 600'000 francs.
Projects da vias
- 8,1 milliun francs ha la regenza approvà per differents projects
da vias:
- via d'Engiadina, Martina-Vinadi
- via dal Flüela, Punt Pignai-Susch
- via d'Alpsur, Sumvitg-Cuas
- via dal Partenz, Claustra-Tavau e Landquart-Claustra
- Vuorz vitg-Andiast
- Landwasserstrasse, Glaris-Frauenkirch
- via d'Avras, Chändlabachbrücke-Cresta ed il tunnel Valle di Lei
- via da Stussavgia, Stussavgia Plaz-Camana
- via dal Schin, Cugnieler- / Caselertobel
Persunal
Maurus Frey è vegnì elegì sco inschigner forestal regiunal en
l'uffizi forestal. El entschaiva sia nova plazza il 1. da settember.
chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun