La cuminanza da lavur dals pajais da las Alps Arge Alp tschertga activamain la vischinanza e la cooperaziun cun sias abitantas e cun ses abitants. Las quatter cumissiuns da l'Arge Alp han puspè inoltrà per mauns dals schefs da la regenza dals 11 stadis commembers ina pluna da projects. Quels vegnan tractandads la fin da zercladur a la conferenza dals schefs da la regenza a Puntina.

A la conferenza dals schefs da la regenza da l'Arge Alp da l'onn passà a Ragaz Bogn ha il stadi dal Tirol surpiglià il presidi da la cuminanza da lavur per dus onns. Sco motiv dominant per ses presidi ha il stadi dal Tirol mess en il center il tema "Europaisaziun da l'Arge Alp" ed ha uschia instradà in'offensiva per temas specifics davart las muntognas e lur util per las abitantas ed ils abitants. La gronda part da las propostas per ils projects ch'èn vegnidas relaschadas da las differentas cumissiuns per mauns da la conferenza dals schefs da la regenza va numnadamain er sut l'aspect da la vischinanza a la populaziun. Singuls projects han explicitamain la finamira da realisar "l'Arge Alp da la populaziun".

Crear "vischinanza" cun differents projects
Vischinanza tranter las abitantas ed ils abitants en il territori da las Alps creescha la Cumissiun per "cultura e furmaziun" spezialmain cun occurrenzas da sport. Las singulas regiuns organiseschan l'onn 2004 ina fin duas da quellas: il Grischun en las disciplinas ski alpin e pingpong. Il rest da la paletta da las disciplinas da sport da stad e d'enviern è fitg vasta. Cun occurrenzas da currer, sport da trair a schiba, dauzar pais èn represchentads ina pluna geners da sport.
Ultra da quai vul la cumissiun l'onn che vegn puspè surdar il premi da lecturs Arge Alp. La finamira dal project è da barattar litteratura narrativa tranter ils pajais da l'Arge Alp, da sensibilisar ils lecturs spezialmain per tematicas da las Alps sco er da promover la collavuraziun tranter las bibliotecas.

Center da segirezza internaziunal a Sargans?
La cumissiun "traffic" sustegna l'idea da stgafir a Hagerbach tar Sargans in center internaziunal da scolaziun e perscruttaziun per la segirezza en tunnels. En il rom d'ina rait pudessan qua sa furmar cooperaziuns cun ulteriuras instituziuns internaziunalas. Qua duain vegnir simulads cas da basegn, examinads indrizs da segirezza ed excercitadas mesiras da salvament. Latiers duain vegnir cuntanschids progress considerabels tant en il sectur dal sa depurtar da las participantas e dals participants dal traffic e da las forzas da salvament sco er tar l'equipament tecnic e constructiv dals tunnels.
La cumissiun "ambient, urden dal territori ed agricultura" sa deditgescha al project da la concentraziun d'arsen en l'aua da baiver. La finamira prioritara da questa lavur da perscruttaziun è d'eleminar l'arsen da l'aua da baiver a maun da provas da controlla en champs da perscruttaziun elegids (Trentino, Lumbardia, Tirol dal sid, Tirol, Baviera). Ils resultats da quest project pon furmar la basa d'ina strategia generala per oprimar las resursas d'aua en il territori da las Alps.
La cumissiun per "economia e lavur" deditgescha in project als manaschis pitschens e mesauns MPM. Els duain vegnir en las Alps anc pli capavels da concurrer, cun investar tecnologias novas, rinforzar lur potenzial innovativ e collavurar per entrar en partenadis da manaschi transnaziunals, ed els duain cooperar activamainal svilup da tecnologia e products europeics/internaziunals. Per quai vegnan - sco project separà - integrads en forums d'economia transnaziunals manaschis en la lavur da project concreta. Las propostas da la cumissiun vegnan coordinadas qua cun ils basegns dals MPMs.

Arge Alp e "Gender Mainstreaming"
Gender Mainstreaming è ina reorganisaziun, correcziun, in svilup ed in'evaluaziun da process politics che ha la finamira da purtar ils puntgs da vista relativs da las schlattainas en tut ils concepts politics ed en tut ils champs. Cun il studi "Cumparegliaziuns davart la situaziun legala e factica da las dunnas en ils pajais da l'Arge Alp" è vengida creada ina buna basa per qua. Il transfer know-how internaziunal duai perquai vegnir cuntinuà per trair a niz sinergias tranter ils pajais e per accelerar l'instituziunalisaziun e la determinaziun da mesiras d'egualitad politicas.
Ils schefs da la regenza vegnan dentant a relaschar er differentas resoluziuns: davart il sboz d'in contract constituziunal da la UE, l'implementaziun da la convenziun da las Alps, la refurma da la politica agrara communabla e la politica da traffic europeica.
Per la 34avla conferenza dals schefs da la regenza da la Arge Alp dals 27 da zercladur 2003 a Puntina vegnan a sa participar represchentantas e represchentants dals suandants stadis, da las suandantas provinzas, e dals suandants chantuns: Baden-Wüttemberg, Baviera, Bulsaun-Tirol dal sid, Grischun, Lumbardia, Salzburg, Son Gagl, Tirol, Tessin, Trentino e Vorarlberg.

Ulteriuras infurmaziuns:
www.argealp.org

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun