La nova lescha davart las taglias communalas e davart las taglias da
baselgia va en consultaziun. La lescha furma la basa futura per las
vischnancas politicas sco er per las baselgias chantunalas e per lur
cumins-baselgia per incassar taglias. Ultra da quai vul la lescha
unifitgar e simplifitgar las taglias communalas e reglar las cumpetenzas
en moda pli clera.
A las vischnancas ed a las baselgias vegn concedì er en l'avegnir
ina suveranitad fiscala en la dimensiun d'enfin ussa. Ils singuls tips
da taglia na vegnan però betg pli reglads exclusivamain en il dretg
communal. Nua ch'i para d'esser raschunaivel vegnan las regulaziuns
legalas unifitgadas en la nova lescha chantunala. Il departament da
finanzas na propona qua betg ina soluziun generala. Anzi, tut tenor il
tip da taglia ed a norma da la pratica vertenta duain vegnir prendidas
differentas regulaziuns:
- Nua che las regulaziuns communalas èn unifitgadas gia oz, sco per
exempel tar la taglia sin las entradas e sin la facultad u tar la taglia
sin il gudogn tras la vendita da bains immobigliars, duai er succeder
giuridicamain in'unificaziun ed in'adattaziun a las taglias chantunalas.
Facticamain vegn qua tras surpigliada la pratica vertenta e reglada en
moda giuridicamain clera.
- Nua che las regulaziuns en las vischnancas èn per gronda part gia
oz las medemas, ma nua ch'i na dat nagin sforz factic per
in'unificaziun, sco tar la taglia sin immobiglias, vegnan messas en
discussiun duas soluziuns: D'ina vart ina regulaziun unitara e
definitiva en il dretg chantunal, da l'autra vart ina soluziun en la
lescha communala da taglia respectiva. La decisiun definitiva duai pir
vegnir prendida suenter l'evaluaziun da las consultaziuns.
- Tar dumondas giuridicas difficilas, nua ch'igl existan actualmain
differentas regulaziuns, sco per exempel tar la taglia sin midada da
maun, duai il dretg chantunal cuntegnair ina regulaziun definitiva; las
vischnancas pon mo pli fixar la tariffa da taglia. Uschia pon vegnir
augmentadas la cumpetenza da taxaziun e la segirezza giuridica.
- Taglias ch'èn concepidas en moda fitg differenta da vischnanca a
vischnanca, sco per exempel las taxas da cura e las contribuziuns per
promover il turissem, duain er en l'avegnir vegnir regladas en las
leschas communalas da taglia e vegnir taxadas ed incassadas da las
autoritads communalas.
Fin ussa era la suveranitad fiscala da las vischnancas politicas sco
er da las baselgias chantunalas e da lur cumins-baselgia fixada en la
constituziun chantunala. Sco consequenza da la nova constituziun
chantunala sto la suveranitad fiscala da questas corporaziuns vegnir
reglada en ina lescha chantunala.
La consultaziun dura fin la fin d'avrigl 2005. Ils documents da
consultaziun pon vegnir consultads sut www.stv.gr.ch.
Taxa da CO2: La regenza propona ina cumbinaziun cun il rap da clima
La regenza sustegna da princip l'introducziun d'ina taxa da CO2 sin
combustibels fossils. Senza ulteriuras mesiras na sa laschan las
finamiras da la lescha federala davart la reducziun da las emissiuns da
CO2 dentant betg cuntanscher fin l'onn 2010. La regenza grischuna
propona pervi da quai d'introducir ina taxa da CO2 sin combustibels
fossils da nov raps per liter ed il medem mument in uschenumnà rap da
clima dad 1,6 raps per liter sin carburants. En quest connex duai ina
gronda part da las entradas pudair vegnir duvrada per mesiras da
spargnar energia vi d'edifizis en il chantun. Uschia sa lascha garantir
l'effect principal da las mesiras en Svizra.
Mo cun questa cumbinaziun sa laschian cuntanscher realisticamain las
finamiras fixadas per reducir la grevezza per il clima, scriva la
regenza grischuna en sia consultaziun al departament federal per
ambient, traffic, energia e communicaziun. Autras variantas u soluziuns
cumbinadas cun taxas da CO2 e cun il rap da clima da differenta
grondezza refusescha ella. La confederaziun aveva proponì totalmain
quatter variantas.
Tar la decisiun definitiva davart las variantas na dastgan tenor
l'avis da la regenza però betg mo ils aspects da l'ambient giugar ina
rolla. Anzi, i duain er vegnir integrads aspects da la politica
d'economia e da finanzas, da la politica regiunala e da la politica
sociala. La regenza ha survegnì l'impressiun che la confederaziun sa
concentreschia plainamain sin la taxa da CO2 e che las variantas cun il
rap da clima vegnian resguardadas sco pur "exercizi". Ultra da quai
punctuescha ella che tut las mesiras hajan cleramain er consequenzas
finanzialas per ils chantuns; ils chantuns èn participads cun almain
dudesch pertschient al retgav da la taglia sin il petroli per il quint
da las vias. Ina perdita d'entradas correspundenta na fiss betg
supportabla.
Tranter 1990 e 2010 prevesa la lescha federala da reducir l'emissiun
da CO2 en Svizra per quatter milliuns tonnas per onn. Actualmain mancan
circa 2,6 milliuns tonnas per onn areguard questa finamira.
La revisiun da la lescha davart la taglia sin il petroli va sur las
lattas or
A partir dal 2007 duain ils carburants da materias primas
regenerablas vegnir deliberads da la taglia sin il petroli e promovids.
Il medem mument duai vegnir sbassada per 40 raps per liter equivalent da
benzin la taxaziun da gas natiral e da gas liquid che vegnan duvrads sco
carburants. Las entradas pli pitschnas duain vegnir cumpensadas
cumplainamain d'ina taxaziun pli auta dal benzin. Quai èn in fin dus
raps l'onn 2007 e circa sis raps l'onn 2010. Ultra da quai duai biogas
vegnir deliberà dal tuttafatg da la taglia.
La regenza grischuna beneventeschia da princip la direcziun, da
distgargiar fiscalmain quests carburants cumpareglià cun benzin e
diesel, scriva ella en sia consultaziun a la direcziun generala da
duana. 40 raps per liter equivalent da benzin èn dentant ina distgargia
sproporziunada dal gas natiral e dal gas liquid betg regenerabel. Ultra
da quai cuntraschess la liberaziun cumpletta da taglia dal biogas e
d'auters carburants biologics che derivan d'energias regenerablas a la
finanziaziun tras il giudider e tras il chaschunader. L'augment dal
pretsch da benzin a partir da l'onn 2007 respectivamain da l'onn 2010 è
ultra da quai relativamain grond. A la fin sto la populaziun da las
regiuns da muntogna er avair la schanza da pudair tancar en la regiun
quests carburants alternativs e pli bunmartgads. Uschiglio vegness ella
pertutgada bler pli ferm dal pretsch da benzin pli aut.
Concludì ils princips da la repartiziun dal contingent 2005 per la
cumpra da bains immobigliars
La regenza ha concludì ils princips per la repartiziun dal
contingent per l'onn 2005 ed ha approvà las quotas da las vischnancas
per la cumpra da bains immobigliars tras persunas a l'exteriur. Per
l'onn 2005 stattan a disposiziun al chantun Grischun sco enfin uss
totalmain 270 contingents per surbajegiadas cumplettas e per objects
singuls.
Ulteriuras consultaziuns a la confederaziun
- Institut svizzer da la proprietad intellectuala: La regenza
grischuna sustegna las adattaziuns da la lescha davart ils dretgs
d'autur. La finamira da la revisiun parziala è da proteger
commensuradamain ovras litteraras, art, cudeschs, registraziuns sonoras
u emissiuns er en l'epoca da la tecnologia digitala.
Da vischnancas e regiuns
- Novs statuts d'organisaziun: La regenza ha approvà il nov statut
d'organisaziun da la corporaziun da vischnancas per la chasa da persunas
attempadas e da tgira "Lindenhof" cun sedia a Churwalden sco er tal da
la "azienda forestale e lavori pubblici Sottoporta" da las vischnancas
da Bondo, Castasegna e Soglio.
- Arosa, San Vittore e Vicosoprano: Las constituziuns communalas
revedidas parzialmain èn vegnidas approvadas. Il motiv per la revisiun
parziala ad Arosa è stà il midament da la Arosa Energie AG en in
institut autonom da dretg public. A San Vittore vegn abolì il termin da
carenza da trais mais per exequir il dretg da votar e d'eleger da las
persunas domiciliadas ed a Vicosoprano è vegnida fixada la perioda
d'uffizi dal cussegl communal sin trais onns; las commembras ed ils
commembers pon vegnir reelegids duas giadas.
- Seglias: Il tempo sin la via da la Tumleastga vegn reducì da 60
km/h a "50 - limita generala" da la fin dal center dal vitg fin tar la
punt da l'Alvra. En il territori da la via da scola vegn reducida la
spertadad maximala a 30 km/h.
- S. Martin, Buseno: Las leschas communalas da taglia revedidas
parzialmain èn vegnidas approvadas.
- S. Martin: La nova constituziun communala è vegnida approvada.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
- Caritas Svizra: La regenza ha deliberà 9000 francs per il project
d'integraziun "intermediaziun d'interpretas e d'interprets en il chantun
Grischun". Uschia vegn sustegnì in post d'intermediaziun che
intermediescha interpretas u interprets oravant tut per spezialistas u
per spezialists u per organisaziuns spezialisadas en il chantun
Grischun.
- Promoziun da la cultura: La regenza ha approvà 15'000 francs per
la publicaziun da la lavur dad Aluis Maissen, Rabius "Das Veltlin und
die Grafschaften Chiavenna und Bormio - Heraldische Dokumentation der
Bündner Herrschaft 1512-1797".
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: Regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun