La finanziaziun restanta da la cassa da pensiun chantunala (CP) è
progredida bain. Il chantun, la banca chantunala, l'institut
d'assicuranza d'edifizis, l'institut d'assicuranza sociala e passa 80
pertschient da las vischnancas associadas inclusiv ils consorzis da
scola ed ils uffizis forestals han gia pajà cumplainamain lur part dal
deficit da la cassa da pensiun.
Cun deliberar la revisiun totala da la lescha davart las finanzas
dal chantun Grischun la sessiun da zercladur 2004 aveva il cussegl grond
fixà las cundiziuns per la finanziaziun restanta da la cassa da pensiun.
Vi da quai n'è sa midà nagut. A partir dal 1. da schaner da quest onn
vegn la finanziaziun restanta da la cassa da pensiun chantunala prestada
dals patruns ch'èn associads obligatoriamain. Il deficit da la cassa da
pensiun vegn uschia amortisà dal tuttafatg. La lescha prevesa
differentas mesiras per limitar la chargia da las vischnancas ad ina
mesira acceptabla. Cun ina contribuziun da bundant 20 milliuns francs
surpiglia il chantun gia ordavant in sisavel da la part da las
vischnancas. Ultra da quai presta el ina cumpensaziun da l'inegualitad
da totalmain tschintg fin sis milliuns francs per stgars 80 vischnancas
cun finanzas flaivlas. Per in dumber pli pitschen da vischnancas cun
finanzas spezialmain flaivlas stattan a disposiziun circa dus milliuns
francs dals meds dal fond da gulivaziun intercommunala da finanzas.
Per la finanziaziun restanta è decisiv il deficit da la cassa da
pensiun chantunala per la fin da l'onn 2004. Questa largia importa
totalmain circa 550 milliuns francs. Ella è restada praticamain sin il
nivel da la fin da l'onn 2003 e sa chatta per bundant tschintg milliuns
francs sut il nivel da l'onn 2002. Tut las vischnancas han da purtar
circa 95 milliuns francs dal deficit. Il chantun sa participescha al
deficit cun ina summa da totalmain stgars 380 milliuns francs. Inclus èn
quella summa èn il sisavel da la part da las vischnancas sco er la
cumpensaziun da l'inegualitad per las vischnancas engrevgiadas fermamain
e cun finanzas flaivlas. La regenza realisescha uschia las directivas
da la lescha dal cussegl grond.
Singulas vischnancas fan opposiziun cunter la finanziaziun restanta.
La finanziaziun restanta engrevgescha considerablamain la gronda part da
las vischnancas. La situaziun factica e giuridica na permetta dentant
nagina autra via che d'exequir la finanziaziun restanta concludida dal
cussegl grond tenor las directivas. La participaziun da las vischnancas
a la finaziaziun restanta po vegnir motivada spezialmain cun il fatg che
er ellas han profità en il passà da las contribuziuns memia bassas ed
han cunchaschunà il deficit da la CP. Mintga patruna e mintga patrun sto
sa participar - correspundentamain al dumber da persunas assicuradas -
proporziunalmain al deficit. Las vischnancas èn gia vegnidas orientadas
detagliadamain l'onn 2001 davart questa finanziaziun restanta ed alura
periodicamain davart il svilup dal deficit. La rinfatscha fatga ch'il
chantun indosseschia qua chargias a las vischnancas n'è betg
giustifitgada. Il cuntrari, il chantun surpiglia custs che stuessan -
tenor il princip dal chaschunader - vegnir purtads da las vischnancas.
La rinfatscha fatga per part ch'il deficit saja s'augmentà ils
ultims onns pervi d'ina politica d'investiziun disfavuraivla da la cassa
da pensiun na po er betg vegnir acceptada. La rendita da la CP sa chatta
ils onns 2000 fin 2003 mintg'onn stgars in pertschient per onn sur la
media da las cassas da pensiun svizras. La complementa
investment-controlling SA ha analisà la strategia d'investiziun da la CP
ils onns 1996 fin 2003 e la dat in attestat positiv. Grazia a buns
retgavs da facultad ha il deficit pudì vegnir tegnì stabil
respectivamain schizunt reducì levamain ils onns 2003 e 2004. Il grad da
garanzia da la cassa da pensiun è s'augmentà l'onn 2003 per 2,1
pertschient e l'onn 2004 per 0,8 pertschient sin 70,3 pertschient.
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun