Cusseglier guvernativ Hansjörg Trachsel propona ensemen cun ses team da project e cun ina gruppa d'expertas e d'experts ina clera repartiziun da las incumbensas tranter organisaziuns da turissem localas e regiunalas. La structura da destinaziun per il turissem grischun che vegn provotgada uschia duai far frunt al regress drastic tar la dumonda. Quel ha custà il Grischun 2'600 plazzas en il turissem dapi l'onn 1990. A medem temp crescha il turissem internaziunal actualmain per 4 pertschient l'onn e vala sco la branscha dal futur dal 21avel tschientaner.

"Il turissem grischun sto attrair dapli giasts e puspè stgaffir novas plazzas da lavur", ha declerà Hansjörg Trachsel, schef dal departament da l'intern e da l'economia publica a chaschun d'ina orientaziun da las medias a Cuira. En quest connex ha el preschentà ils resultats da trais retschertgas. La reputaziun da marcas da destinaziun alpinas svizras en Svizra ed en Germania, la situaziun finanziala e structurala da las 92 organisaziuns da turissem en il Grischun sco er l'analisa da las structuras e da la repartiziun da las incumbensas inclusiv las propostas strategicas per augmentar la cumpetitivitad. "Destinaziuns ston avair structuras che pussibiliteschan d'elavurar strategias efficazias per il futur e da sviluppar products innovativs", ha manegià Hansjörg Trachsel.

Concentraziun a marcas enconuschentas
Las unicas marcas grischunas cun potenzial èn Grischun, Tavau, San Murezzan, Engiadina ed Arosa. Tenor la retschertga da l'universitad da Son Gagl (HSG) n'enconuscha en Germania la mesadad da las persunas questiunadas spontanamain betg in'unica marca svizra en las Alps. San Murezzan e Tavau èn ils pli enconuschents en Germania, entant che en Svizra sa chattan il Vallais e la Surselva bernaisa avant il Grischun, l'Engiadina e Tavau. "Il marketing dal turissem en il Grischun sto sa concentrar sin marcas existentas cun potenzial. I sto vegnir renunzià en il futur d'impunder meds finanzials per tgirar marcas che vegnan percepidas memia pauc", ha accentuà Eugen Arpagaus, manader da l'uffizi per economia e turissem dal Grischun.

Structura ineffizienta
Ina retschertga da l'uffizi per economia e turissem tar las 92 organisaziuns grischunas da turissem dat in cler maletg: ellas han structuras fitg pitschnas, ellas han sco organisaziuns singulas paucs daners per il marketing ed ellas n'èn tenor atgnas indicaziuns betg ablas d'acquirir novs giasts en il futur. Dals totalmain 74 milliuns francs che stattan a disposiziun a las organisaziuns da turissem vegnan duvrads mo circa 16 milliuns francs per mesiras da marketing sco talas. Circa la mesadad da las organisaziuns ha in preventiv da marketing cun main che 50'000.- francs. 293 emploiadas ed emploiads stattan visavi a 428 commembras e commembers da la suprastanza. Il team da project e la gruppa d'expertas e d'experts èn d'accord: Las organisaziuns da turissem spendan memia blers daners per la reclama classica cun broschuras, inserats e placats. Ed ellas tralaschan uschia ils instruments novs sco l'internet e sco plattafurmas da reservaziun uschè bain sco l'elavuraziun da novs martgads.

Repartiziun da las incumbensas maina a novas structuras
Sco che professer Thomas Bieger da l'universitad da Son Gagl (HSG) ha explitgà, propona il team da project e la gruppa d'expertas e d'experts - sco mesira strategica - ina clera repartiziun da las incumbensas tranter organisaziuns da turissem localas e regiunalas. Sche duplicitads vegnan eliminadas e sch'ils meds finanzials vegnan concentrads, survegn il turissem grischun la schanza d'attrair puspè novs giasts e da rinforzar uschia tut l'economia. "Las organisaziuns da turissem regiunalas han la pussaivladad da daventar uschenumnadas destination management organizations (DMO), sch'ellas adempleschan clers criteris sco destinaziuns independentas", uschia Thomas Bieger. Cun sia marca Grischun daventia Grischun vacanzas (GRV) ina DMO per quellas regiuns che n'adempleschan sezzas betg las premissas per ina DMO e che na vulan betg s'associar ad in'autra DMO independenta. Il champ d'activitad da GRV stoppia s'engrondir per garantir la coordinaziun pli intensiva da las mesiras da marketing surordinadas e da las concepziuns da product sco er la lavur da medias a favur dal turissem grischun. Per rinforzar la vendita e l'autonomia da la DMO vegnan - tenor Thomas Bieger - las incumbensas da nov structuradas en incumbensas territorialas ed en incumbensas da product. Incumbensas territorialas èn talas per partenarias e per partenaris definids en in territori geografic determinà. Las incumbensas da product satisfan ils basegns da la clientella sco tals e pussibiliteschan ina collavuraziun sur ils cunfins territorials or.

Preventivs pli gronds
Tenor la gruppa d'expertas e d'experts dal turissem grischun dispona ina destinaziun cumpetitiva en il futur d'in preventiv da circa 7 milliuns francs e da circa 2 milliuns pernottaziuns per pudair sa far valair sin il martgà. Grischun vacanzas basegna in preventiv da circa 10 milliuns francs per dumagnar tant las incumbensas existentas sco er las futuras. Tenor l'universitad da Son Gagl han - uschia Thomas Bieger - da princip mo ils suandants territoris il potenzial d'ademplir las pretensiuns creschidas ad ina destinaziun: Grischun, San Murezzan-Engiadina, Tavau-Claustra, Flem-Laax, Arosa, Lai, Scuol-Engiadina sco er Samignun-Ischgl. Sco commembras e sco commembers da la gruppa d'expertas e d'experts sustegnan Armin Egger, directur da Tavau turissem, sco er Denise Dillier, directura da Spleia/Valragn turissem, questa concentraziun: "Igl è nairas uras ch'il Grischun adatta sias structuras turisticas als basegns dal martgà" ha declerà Armin Egger. E Denise Dillier vesa en quest project er grondas schanzas per las destinaziuns apparentamain pitschnas: "Cun products innovativs pudain nus daventar partenarias e partenaris impurtants da destinaziuns u da Grischun vacanzas."

Concept da realisaziun fin la fin da la stad
En in emprim pass vegnan ussa infurmadas - tenor Eugen Arpagaus - las interessenzas turisticas sco er las autoritads politicas davart il stadi dal project e lur opiniun vegn dumandada. Fin la fin da la stad 2006 sajan alura avant maun propostas da realisaziun concretas ed in plan da realisaziun. En quel sajan cuntegnidas las pretensiuns detagliadas ad ina destinaziun sco er las mesiras da finanziaziun che vegnan actualmain anc scleridas giuridicamain. I saja cler per il chantun Grischun che la realisaziun dals plans basegnia stimuls finanzials. En connex cun la refurma da las structuras possian las organisaziuns da turissem tscherner: u ch'ellas s'associeschian a DMOs u ch'ellas sa participeschian sco regiun tar Grischun vacanzas. "Tgi che vul restar sulet na survegn percunter nagins meds da promoziun", uschia Eugen Arpagaus. Il chantun veglia midar las structuras, la suveranitad davart il marketing e las mesiras correspundentas restian dentant anc adina en ils mauns da las organisaziuns da turissem. "La realisaziun da la refurma da las structuras vegn a durar plirs onns - pervi da quai stuain nus cumenzar uschè spert sco pussaivel. Senza sustegn da la branscha turistica n'è quai dentant betg pussaivel", uschia l'appel da cusseglier guvernativ Hansjörg Trachsel. "Nus avain puspè da basegn da dapli giasts novs per pudair cuntanscher uschè spert sco pussaivel il dumber da pernottaziuns che nus avevan gia ina giada il cumenzament dals onns 90", ha manegià il schef dal departament da l'intern e da l'economia publica.

Team da project e gruppa d'expertas e d'experts
Incumbensader: cusseglier guvernativ Hansjörg Trachsel (schef dal departement da l'intern e da l'economia publica). Direcziun dal project: Eugen Arpagaus (manader da l'uffizi per economia e turissem, UET), Sonja Kohler (assistenza dal project). Team da project: Beat Ryffel (secretari dal departament), Michael Caflisch (UET), Thomas Bieger (professer da l'universitad da Son Gagl, HSG), Philipp Boksberger, (scola auta da tecnica ed economia, Cuira, SATE), Olivier Federspiel (directur da Grischun vacanzas, GRV). Gruppa d'expertas e d'experts: Hanspeter Danuser (directur da l'uniun da cura e da traffic da San Murezzan); Denise Dillier (directura da Spleia/Valragn turissem), Armin Egger (directur da Tavau turissem), Reto Gurtner (president da la gruppa da l'arena alva), Peter Keller (ressort "turissem" dal secretariat da stadi da l'economia, seco); Ernst Nigg (president da la cumissiun per economia, taxas e politica da stadi dal cussegl grond); Erwin Rutishauser (directur da la viafier retica SA, VR); Hans-Kaspar Schwarzenbach (directur dad Arosa turissem), Andreas Züllig (president da l'uniun grischuna da las hotelieras e dals hoteliers). A partir dal mars 2006: Vendelin Coray (directur da Savognin turissem en il Surses), Markus Schenk (administratur da turissem Mustér Sedrun), Urs Wohler (directur dad Engiadina/Scuol turissem SA).

Ils rapports "Bekanntheit von alpinen Schweizer Destinations-Marken", "Resultate der Umfrage bei den Tourismusorganisationen im Kanton Graubünden" sco er "Wettbewerbsfähige Strukturen und Aufgabenteilung im Bündner Tourismus - Teil 1: Ausgangsanalyse" stattan a disposiziun sut www.awt.gr.ch (Übersicht/Dokumente) e pon da là vegnir chargiads sin l'agen computer. La versiun curta dal project po vegnir empustada tar l'uffizi per economia e turissem (UET), Grabenstrasse 1, 7001 Cuira, u per telefon 081 257 23 42 resp. info@awt.gr.ch.

Gremi: departament da l'intern e da l'economia publica dal Grischun
Funtauna: rg uffizi per economia e turissem