Per l'emprima giada dapi quatter onns n'è la populaziun grischuna betg pli creschida. Il dumber da naschientschas en il chantun Grischun è crudà ad in nivel da record: L'onn 2005 èn vegnidas registradas 132 naschientschas main che l'onn precedent. Il dumber da la populaziun residenta è restà stabil.

Dumber stabil da la populaziun residenta
La populaziun residenta dal chantun Grischun sa chattava ils 31 da december 2005 cun 187'803 persunas minimalmain sut il dumber da l'onn precedent (187'812). En tut la Svizra è la populaziun creschida per 0.6%. Entaifer il chantun è il dumber da la populaziun sa sviluppà en moda differenta. In augmenta han registrà la Mesolcina (+1.0%), l'Engiadin'ota (+0.9%) e la Val dal Rain grischuna (+0.4%), entant che las ulteriuras regiuns dal chantun han registrà in regress da la populaziun.

In surpli dals mortoris ed in surpli da las immigraziuns
Il dumber dals mortoris en il chantun (1'632) ha surpassà l'onn 2005 il dumber da las naschientschas (1'528). L'onn passà hai dà dapli umans ch'èn vegnids a star en il chantun Grischun che umans che han bandunà il chantun Grischun. Grazia a quest surpli d'immigraziun è la populaziun restada per saldo stabila. Quest surpli d'immigraziun vegn chaschunà d'umans da pajais esters. En la cumparegliaziun interchantunala ha il Grischun pers abitantas ed abitants als auters chantuns.

Dumber da naschientschas regressiv e consequenzas per la societad
Dapi l'onn 2000 è il dumber da naschientschas sa reducì per in quart. Cun 1.3 uffant per dunna (stadi 2003) sa chatta la quota da naschientscha da las dunnas dal Grischun sut la media da la Svizra. Il regress da naschientschas, collià cun la vegliadetgna creschenta, na vegn a lunga vista betg a restar senza consequenzas per la societad e per l'economia.
La mancanza da scolaras e da scolars vegn a chaschunar en il chantun che ulteriuras scolas vegnan serradas u fusiunadas. En tschertas valladas daventan il vegliandrament e la problematica da l'emigraziun ina smanatscha existenziala.
L'onn 2030 vegn - tenor in scenari da l'uffizi federal da statistica - in quart da la populaziun dal Grischun ad avair ina vegliadetgna da passa 65 onns. L'augment da persunas fitg veglias che va a pèr ed a pass cun quest svilup vegn a chaschunar in basegn pli grond da servetschs da sanadad sco er d'indrizs d'agid e da tgira per umans pli vegls. Percunter vegn a sa reducir la part da las persunas creschidas en la vegliadetgna da gudogn (20 fin 64 onns). Las sfidas che stattan en in connex cun la garanzia da la prevenziun per la vegliadetgna èn sa francadas gia dapli in tschert temp en la schientscha da la politica e da la publicitad. A l'aspect da la mancanza structurala da forzas da lavur indigenas che smanatscha vegn anc dada memia pauc attenziun. Ils progress da productivitad che l'economia fa en il futur na vegnan betg a bastar per pudair mantegnair il nivel dal bainstar actual. Mo mesiras da la politica da famiglia na vegnan betg a bastar per cuntanscher in augment persistent dal dumber da naschientschas. Cun prolungar la durada da la vita professiunala (resp. cun dauzar la vegliadetgna da pensiun) e cun extender l'activitad da gudogn vegn ina politica da migraziun activa ad esser il champ d'acziun central per pudair far frunt a las sfidas demograficas futuras.

Gremi: uffizi per economia e turissem
Funtauna: rg uffizi per economia e turissem