La correcziun dals curs d'aua en il chantun Grischun duai survegnir ina basa legala moderna. La regenza grischuna ha avert la consultaziun tar la nova lescha davart la correcziun dals curs d'aua en il chantun Grischun (LCCA).
En il Grischun - che ha in sistem vast da flums e d'auals - ha la correcziun dals curs d'aua ina lunga tradiziun. La lescha vertenta davart la construcziun da rempars e dustanzas cunter flums e torrents datescha da l'onn 1870. Ella regla la correcziun chantunala dals curs d'aua che serva a la protecziun cunter aua gronda. Bleras disposiziuns èn dentant antiquadas. Perquai duai la lescha vertenta vegnir revedida totalmain e vegnir remplazzada tras la nova lescha davart la correcziun dals curs d'aua en il chantun Grischun. Questa lescha nova prevesa da laschar las cumpetenzas en il sectur da la correcziun dals curs d'aua sco fin ussa tar las vischnancas. Il chantun surpiglia incumbensas da sustegn, da coordinaziun e da surveglianza tar la projectaziun, tar l'approvaziun e tar il subvenziunament da projects per la correcziun dals curs d'aua. Quests projects cuntegnan mesiras sco rempars, arginaziuns, correcziuns u stabiliments per retegnair gera e laina da grava, ma er renaturalisaziuns per meglierar il stadi ecologic da las auas. Tras la nova lescha vegn plinavant introducida ina procedura moderna per approvar ils projects. Questa procedura ademplescha tut las incumbensas da coordinaziun e resguarda la protecziun giuridica. La finala duain las subvenziuns chantunalas per projects per la correcziun dals curs d'aua vegnir adattadas a las prescripziuns dal dretg federal, e quai en connex cun la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da la repartiziun da las incumbensas tranter la confederaziun ed ils chantuns (NGF). La consultaziun dura fin ils 15 da favrer 2008.

Persuna che dat infurmaziuns:
Orlando Nigg, collavuratur giuridic tar il departament da construcziun, traffic e selvicultura dal Grischun, tel. 081 257 36 18

La regenza approvescha l'elavuraziun dal "dicziunari per la scola primara"
Per cumplettar la nova generaziun da cudeschs da lingua approvescha la regenza l'elavuraziun e la producziun dal "dicziunari per la scola primara" inclusiv in disc cumpact auditiv. Quest nov dicziunari sa basa sin il "dicziunari tudestg per la scola da basa" e sin il "dicziunari franzos per la scola da basa" da Langenscheidt ed adatta questas ovras als basegns da las scolas rumantschas. La part centrala da quest dicziunari è in vocabulari fundamental da circa 1'100 noziuns. In disc cumpact auditiv pussibilitescha supplementarmain in access al vocabulari fundamental sur l'ureglia. Quest nov dicziunari per la 2. classa primara duai - confurm a l'urari dal concept general "rumantsch grischun en scola" - star a disposiziun per l'emprima giada a partir da l'onn da scola 2008/09.


Fixà las tariffas en il sectur da las scolas spezialas
La regenza ha fixà las tariffas per l'onn 2008 per indemnisar las mesiras pedagogic-terapeuticas (terapia da legastenia/discalculia, logopedia) en il sectur da las scolas spezialas. Las novas tariffas importan tut tenor la terapia tranter 35 francs e 91 francs per ura.
En il rom da la nova concepziun da la gulivaziun da finanzas e da las incumbensas tranter la confederaziun ed ils chantuns (NGF) vegn il sectur da la scola speziala inclusiv las mesiras pedagogic-terapeuticas surdà a la responsabladad dals chantuns. Pervia da quai è il Grischun obligà da surpigliar a partir dal 1. da schaner 2008 las prestaziuns da l'assicuranza federala d'invaliditad (AI) en il sectur da las scolas spezialas ed uschia er en il sectur da las mesiras pedagogic-terapeuticas.

Da vischnancas e da regiuns
- Tumleastga dador: A la fusiun da las vischnancas da Veulden, da Sched, da Tràn e da Tumegl garantescha la regenza ina contribuziun da promoziun da 2'800'000 francs or dal fond da gulivaziun da finanzas.
- Bever, Samedan e Zuoz: La regenza approvescha ils contracts tranter il chantun Grischun e las vischnancas da Bever, da Samedan e da Zuoz per laschar surpigliar la polizia chantunala incumbensas da la polizia communala.
- Madulain: Al consorzi per aua persa da l'Engiadin'ota vegn pajada ina contribuziun da 15'000 francs per il project da revitalisar las zonas umidas "Val Greva".
- Regiun da l'Engiadin'ota: L'adattaziun da la planisaziun directiva regiunala en ils secturs da la protecziun da la cuntrada, dals implants turistics da transport sco er dals indrizs d'ennavar che la regiun da l'Engiadin'ota ha concludi vegn approvada da la regenza.
- Puschlav: En la vischnanca da Puschlav vegn fixada la sveltezza maximala a 30 km/h ed introducida ina "zona da tempo 30" per il center dal vitg "Borgo", e quai integrond la via chantunala Puschlav - Cologna. La via principala n'è betg pertutgada da questa mesira. En il center dal vitg tar la baselgia da S. Vittore vegn - integrond differentas vias - introducida ina zona da pedunas e da peduns.
- Stussavgia: Cun resalva d'ina contribuziun federala da 50 pertschient garantescha la regenza a la vischnanca da Stussavgia ina contribuziun chantunala da 2'625'000 francs als custs imputabels da la meglieraziun generala che custa en tut 7'500'000 francs.
- Zernez: Il plan general d'avertura "Zernez Clüs", concludì da la vischnanca da Zernez ils 29 d'avust 2007, vegn approvà.

Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
Fundaziun "Hof de Planis": A la fundaziun "Hof de Planis", Stels, vegn garantì in credit d'agid d'investiziun senza tschains da la confederaziun da 400'000 francs per engrondir e per renovar la chasa da seminari e da giasts "Hof de Planis".
- Promoziun da l'integraziun: La regenza ha approvà contribuziuns da totalmain circa 100'000 francs per otg projects che promovan l'integraziun sociala da persunas estras che vivan en il chantun Grischun:
- Organisaziun da turissem Engiadina San Murezzan: A l'organisaziun da turissem Engiadina San Murezzan vegn garantida ina contribuziun dad 1'800'000 francs als custs da transfurmaziun da 4'000'000 francs per furmar in'organisaziun per la gestiun da destinaziuns (OGD). La contribuziun vegn pajada en etappas ed è colliada tranter auter cun la cundiziun da far ina cunvegna da prestaziun cun il departament d'economia publica e fatgs socials.

Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 2'300'000 francs per construir e per sanar il suandant traject da via:
- via da Calanca: lavurs d'impressari, sviament tar la chava da crappa dad Arvigo

Fatgs dal persunal
Jakob Frauchiger, domicilià a Hilterfingen, è vegnì elegì sco secretari dal departament d'economia publica e fatgs socials.

Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun