Dumengia, ils 30 da november 2008, vegnì votà en il Grischun davart
il project chantunal da la participaziun dal chantun Grischun a la
cunvegna interchantunala davart l'armonisaziun da la scola obligatorica
(concordat HarmoS). Quai ha concludì la regenza grischuna.
Sin plaun federal vegnan suttamessas a la votaziun dal pievel
l'iniziativa dal pievel dal 1. da mars 2006 "Cunter la surannaziun da
delicts pornografics vi d'uffants", l'iniziativa dal pievel dals 28 da
mars 2006 "Per ina flexibilisaziun da la vegliadetgna da la AVS",
l'iniziativa dal pievel dals 11 da matg 2006 "Dretg da recurs da las
associaziuns: I basta cun la politica d'impediment - Dapli
creschientscha per la Svizra!", l'iniziativa dal pievel dals 13 da
schaner 2006 "Per ina politica da chonv raschunaivla che protegia
efficaziamain la giuventetgna" sco er la midada dals 20 da mars 2008 da
la lescha federala davart ils narcotics e las substanzas psicotropas.
La regenza refusa la reducziun da las tariffas per analisas
da labor
La regenza grischuna refusa la revisiun da l'ordinaziun davart las
prestaziuns per la tgira da persunas malsaunas e l'introducziun previsa
d'in nov model da tariffas per ils labors. Ella tema che la reducziun
massiva ch'è previsa concernent l'indemnisaziun da las analisas da labor
chaschunia che numerus labors dals ospitals stoppian vegnir serrads,
perquai che quella reducziun midia cumplettamain la structura dals
labors. Tenor la resposta da la regenza èn ospitals dependents da lur
servetsch da labor intern. Senza in agen labor fissan ils ospitals
sfurzads da reducir lur purschida da prestaziuns en il sectur operativ.
La consequenza da la revisiun fiss pia ina gronda midada da la structura
da provediment da noss chantun e correspundess ad ina intervenziun en
l'autonomia da planisaziun dal chantun. Il provediment medicinal en las
regiuns periferas vegniss reducì u schizunt periclità uschia.
La regenza è da princip perencletga cun l'ordinaziun davart
l'applicaziun da mesiras repressivas
L'ordinaziun davart l'applicaziun da mesiras repressivas regla
l'applicaziun da sforz da la polizia e da mesiras polizialas tar
expulsiuns e tar transports da praschunieras e da praschuniers en il
champ da cumpetenza da la confederaziun. L'ordinaziun fixescha, tge meds
da sforz che dastgan vegnir applitgads en tschertas situaziuns ed
enumerescha ils meds auxiliars ch'èn permess. La regenza grischuna
sustegna da princip il sboz. En sia resposta prenda ella posiziun en
spezial davart la preparaziun da repatriaments e da l'applicaziun da
meds da sforz tar expulsiuns per aviun.
Approvà la revisiun totala da l'ordinaziun davart purschidas
transitoricas
La regenza ha approvà la revisiun totala da l'ordinaziun davart
purschidas transitoricas en il chantun Grischun. Cun purschidas
differenziadas preparan purschidas transitoricas giuvenils che han
differentas furmaziuns preliminaras per in'entrada cun success en il
mund professiunal. Per cuntanscher questa finamira megliereschan las
purschidas transitoricas quellas cumpetenzas dals giuvenils che vegnan
instruidas en la scola populara. L'ordinaziun regla las premissas ed ils
detagls, per che las purschidas transitoricas possian vegnir realisadas
a partir da l'onn da scola 2009/10. Ella entra en vigur il 1. da schaner
2009.
Ils 17 d'avrigl 2007 ha il cussegl grond dal chantun Grischun
deliberà la lescha davart la furmaziun professiunala e davart purschidas
da furmaziun cuntinuanta (LFurm). Quella regla la preparaziun sin la
furmaziun fundamentala professiunala per persunas che han deficits e
basegns da furmaziun individuals suenter il temp da scola obligatoric.
Deliberà la revisiun totala da l'ordinaziun davart la furmaziun
fundamentala professiunala en gastronomia
La regenza grischuna approvescha la revisiun totala da l'ordinaziun
davart la furmaziun fundamentala da la spezialista e dal spezialist
d'hotel e da gastronomia. Uschia survegnan las studentas ed ils students
da la scola professiunala d'hotellaria dal Grischun (SHG) la
pussaivladad d'absolver cun il diplom chantunal er l'examen per in
attestat federal da qualificaziun. L'ordinaziun regla la scolaziun e
l'instrucziun professiunala, la pratica e l'examen final
d'emprendissadi. Las finamiras da scolaziun e l'urari èn vegnids
adattads. L'ordinaziun entra en vigur retroactivamain il 1. d'avust
2008.
Da vischnancas e da regiuns
Cinuos-chel: Il project per renovar la via chantunala da colliaziun
da La Veduta fin a Cinuoschel, per construir in nov conduct per aua
netta e per sanar ils conducts d'ovra vegn approvà. Als custs vegn
deliberada ina contribuziun da maximalmain 950'860 francs.
Cuira: La regenza approvescha il project "vias da maschina dal
Heimwald" che cuntegna las quatter vias "Juchs", "Städali",
"Krematorium" ed "Ausser Fürstenwald".
Malix: La revisiun parziala da la planisaziun locala "Arealplan
Riedwisli" da la vischnanca da Malix dals 2 d'avrigl 2008 vegn
approvada.
Schluein: Il project per la protecziun cunter aua gronda al Rain
anteriur, zona d'industria Isla, vegn approvà. Als custs per las mesiras
da protecziun conceda la regenza ina contribuziun da maximalmain 110'000
francs.
Trin: En las fracziuns da Trin-Digg, da Trin-vitg (al nord da la via
chantunala) e da Trin-Mulin vegn fixada la sveltezza maximala a 30 km/h
ed i vegn introducida mintgamai ina "zona da tempo 30"; a Trin-Digg cun
integrar la via chantunala che vegn nà da Flem, e quai davent da la Casa
Gion. Il medem mument vegn spustada la signalisaziun dal cumenzament dal
vitg (50 "limita generala") tar l'entrada dal vitg al nordvest da
Trin-Digg per ca. 145 m en direcziun da Flem.
Vella: Als custs per sanar la via champestra Bellania - Pleif e per
segirar la ruptura dal terren a Pleif vegn garantida ina contribuziun
chantunala da maximalmain 77'101 francs.
Contribuziuns chantunalas a differentas instituziuns
Archeologia da la Svizra: La regenza sustegna l'ediziun da la
versiun taliana dal med d'instrucziun "UrgeschiCHte" cun ina
participaziun da 7'700 francs vi dals custs.
Uniun da guids da muntogna Puntraschigna-San Murezzan: Per construir
da nov la senda enferrada "La Resgia" a Puntraschigna vegn pajada ina
contribuziun dad 11'900 francs or dal fond da sport.
Chor grischun da giuventetgna: Per l'onn da gestiun 2008 survegn il
chor grischun da giuventetgna ina contribuziun en la furma d'ina
garanzia da deficit da maximalmain 7'000 francs.
Federaziun grischuna da cursas d'orientaziun: Per sa participar a la
cursa d'orientaziun dals gieus da la ARGE ALP 2008 a Bulsaun/Tirol dal
sid survegn la federaziun grischuna da cursas d'orientaziun ina
contribuziun da 6'100 francs or dal fond da sport.
Meds finanzials da la lottaria naziunala: A la musica da giuvenils
da Domat vegn garantida ina contribuziun da maximalmain 9'000 francs per
l'unifurmaziun nova.
Raiver a Domat: Per construir la nova paraid da raiver "Vial" a
Domat vegn pajada ina contribuziun dad 10'800 francs or dal fond da
sport.
Projects da vias
La regenza ha approvà totalmain 5'460'000 francs per construir e per
sanar ils suandants trajects da vias:
- via naziunala A13: augment da la segirezza, tunnel d'Isla
Bella
- via naziunala A13: reparatura, tunnel da Viamala
- via da Calanca: lavurs da cuvrida, sviament da la crudada
da crappa ad Arvigo
- via dal Güglia: lavurs d'impressari, Tges Alva - Beiva
- via sursilvana da la vart dretga dal Rain: lavurs
d'impressari, via da Stussavgia - Valendau
- via da Val S. Pieder: lavurs d'impressari, punt dal Rain da Val S.
Pieder a Val S. Pieder Plaz
Chanzlia chantunala dal Grischun
Gremi: regenza
Funtauna: rg chanzlia chantunala dal Grischun