In total da 17’242 tests èn vegnids fatgs durant ils tests territorials e tests successivs en il Grischun dal Sid dals 11 fin als 18 da december 2020, 192 persunas (1.11 pertschient) èn vegnidas isoladas. La strategia da test mussa en cumbinaziun cun il lockdown da la gastronomia in cler effect: En la regiun è il dumber da las persunas infectadas cun sintoms sa reducì en cumparegliaziun cun l’emna precedenta per 73 pertschient (incidenza da set dis). A partir da l’entschatta schaner vegnan mess en servetsch en il chantun nov centers da test fixs e regiunals.
Sin fundament dal dumber dals cas constantamain aut en il Grischun èn vegnidas realisadas tranter ils 10 ed ils 18 da december 2020 bleras mesiras per cumbatter la pandemia: tests territorials, tests successivs, controllas augmentadas, management d’erupziun e tests da controlla.
Test successivs
Il test territorial dals 11 fin als 13 da december 2020 ha mussà che totalmain sis vischnancas en la regiun Malögia, Bernina ed Engiadina Bassa/Val Müstair han ina rata da positivitad surproporziunala. Sin basa da questas enconuschientschas han gì lieu ils 17 ed ils 18 da december 2020 ils tests successivs en las suandantas regiuns: regiun Bernina (rata da positivitad: test territorial (TT) 2.20 pertschient, test successiv (TS) 2.43 pertschient), vischnanca Samedan (TT 2.06 pertschient, TS 1.53 pertschient) e la vischnanca da Samignun (TT 1.46 pertschient, TS 1.53 pertschient). En tut èn vegnids fatgs 2'092 tests successivs en quests trais lieus, 42 purtaders dal virus èn vegnids chattads e la rata da positivitad auta è vegnida confermada.
Facit dals test territorials e dals tests successivs
La finamira dals tests repetitivs en in grond territori è da chattar e d’isolar las persunas che portan en sai il virus senza savair quai. D’ina vart sa tracti qua da las persunas asintomaticas che n’han nagins sintoms durant la malsogna. Da l’autra vart pon ils uschenumnads cas presintomatics vegnir chattads – pia las persunas che stattan a l’entschatta da la malsogna e nua ch’ils sintoms n’èn anc betg sa manifestads. Pli bler e pli baud che quests cas pon vegnir chattads e pli paucas persunas che vegnan infectadas. Sch’ins cumpareglia l’incidenza da set dis da l’emna 50 dal chalender (6-13 da december 2020) cun quella da l’emna 51 (13-20 da december 2020), mussa il resultat per il Grischun dal Sid ina sminuziun da 73 pertschient da las infecziuns novas cun sintoms (202 vs. 55 infecziuns novas). Questa ferma reducziun è d’attribuir a la cumbinaziun da las mesiras, numnadamain als tests territorials (persunas infectadas senza sintoms e persunas presintomaticas), al lockdown da la gastronomia existent dapi duas emnas sco era als tests regulars (persunas infectadas cun sintoms).
Controllas augmentadas
A medem temp sco ils tests ha la polizia chantunala manà tras en tut 144 controllas da manaschi (perioda: 10-17 da december 2020). En quest connex è vegnì constatà ch’ils concepts da protecziun vegnan resguardads bain.
Management d’erupziun
Per pudair controllar il pli spert pussaivel ils gnieus da l’infecziun èn plirs tests d’erupziun vegnids realisads. En quest connex han ins scuvert persunas infectadas en trais scolas (Panaduz, Tusaun, Vaz Sut) ed en dus hotels (Arosa). Grazia a tests supplementars en lur conturn famigliar han ins chattà era là persunas infectadas ed ins ha pudì las isolar.
Tests da controlla VR
Ils 17 e 18 da december 2020 è vegnì realisà cun il persunal da la VR (Viafier retica/RhB) in project da pilot per far tests da manaschi. Il persunal da la VR s’ha pudì laschar testar voluntarmain en differents lieus: center mobil Landquart (infrastructura da la VR), Ospital chantunal a Cuira, ospital Tavau, ospital Tusaun, ospital Savognin, Center da sandà Engiadina Bassa, Centro sanitario Bregaglia. Totalmain èn 436 persunas vegnidas testadas – 2 resultats èn stads positivs.
Centers da test
A partir da l’entschatta schaner vegnan mess en servetsch nov centers da test regiunals en il chantun. Il concept detaglià per questa acziun vegn actualmain elavurà. La finamira è da chattar las persunas malsaunas e da las isolar uschè spert sco pussaivel. Parallelamain al manaschi dals centers da test pon – tut tenor situaziun – vegnir fatgs ulteriurs tests territorials, tests successivs e tests da controlla ed era il management d’erupziun po vegnir augmentà.
Infurmaziuns:
Post da communicaziun per il coronavirus dal chantun Grischun, e‑mail kfsmedien@amz.gr.ch, tel. +41 79 716 22 95 (exclusivamain per collavuraturas e collavuraturs da las medias)
Gremi: Uffizi da sanadad
Funtauna: rg Departament da giustia, segirezza e sanadad